Aydın mezbahalarında kesilen ruminantlarda karaciğer trematodlarının yaygınlığı

Abstract

Karaciğer trematodlarından Fasciola hepatica ve Dicrocoelium dendriticum Türkiye'de ruminantlarda yaygın olarak görülmektedir. Bu trematodlar Sığır, koyun ve keçilerde çeşitli verim kayıplarına (et, süt, yapağı) ve enfekte karaciğerlerin imha edilmesi ile de ekonomik kayıplara sebep olmaktadır.Bu çalışma, Mayıs 2015 – Nisan 2016 tarihleri arasında Aydın Efeler Mezbahasında kesilen sığır ve küçükbaş ruminantların karaciğerlerinde görülen trematod türlerini belirlemek ve bu enfeksiyonlara bağlı ekonomik kayıpları ortaya koymak amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla, Aydın Efeler mezbahasına 12 ay boyunca her kesim günü gidilerek toplam 3193 sığır ve 3659 küçükbaş (koyun, keçi) karaciğeri incelenmiştir. Enfekte organlar labaratuvara getirilmiş, karaciğer ve safra yollarına kesitler yapılarak ve safra kesesi açılarak saptanan trematodların tür teşhisleri yapılmıştır. Neticede kesimi yapılan toplam 3193 sığır'ın 6'sının (% 0.187) karaciğerinde Fasciola hepatica, toplam 3659 küçük baş ruminant'ın ise 1'inde ( % 0.027 ) F. hepatica ve 13'ünde ( %0.355) Dicrocoelium dendriticum saptanmıştrır. Ayrıca enfekte karaciğerlerin imhasına bağlı ekonomik kayıp yaklaşık 2720 TL olarak hesaplanmıştır. Anahtar Kelimeler: Ruminant, Dicrocoelium, Fasciola, Karaciğer

Fasciola hepatıca and Dıcrocoelıum dendrıtıcum are liver trematodes commnly seen in Turkey. These trematodes can cause various decrease performance such as meat, milk, woo and also due to destructıon of infected livers may cause economical losses.This study performed in Aydın Efeler Slaughterhouse to determine trematod species in interrupted cattle and small ruminants livers and economical losses between May 2015- Aprıl 2016. Fort this aim Aydın Efeler Slaughterhouse visited the day interrupted performed and 3193 cattle and 3659 small rumınants (sheep and goat) liver examined in total. Infected organs brought to the parasıtology laboratory and examined liver and biliary tracts.As a result of the followıng species were detected; F. hepatıca 6/3193 (%0.187) in cattle , 1/3659 (%0.027) in small rumınants, D. dendriticum 13/3659 (% 0.355) in small ruminants. Because of destruction of infected livers economic loss has been calculated as 2720 TL.Keywords: Ruminant, Dicrocoelium, Fasciola, Liver