Muğla ili ve ilçelerinde bulunan phlebotominae (diptera: psychodidae) türleri, popülasyon dinamikleri ve leishmania türlerinin polimeraz zincir reaksiyon (PCR) yöntemiyle araştırılması

Abstract

Araştırma, leishmaniasis enfeksiyonu yönünden endemik olduğu bilinen Muğla ilindeki kum sineği faunasını belirlemek, iklimsel ve ekolojik özellikleri gözlemleyerek popülasyonların mevsimsel ve yüksekliğe bağlı aktivitelerini ortaya koymak ve bu türlerin bireylerinde Leishmania spp.'nin varlığını moleküler yöntemler ile belirlemek için yapılmıştır. Bu amaçla bir yıl boyunca 30 günlük aralarla yapılan saha çalışmaları sırasında CDC ışık tuzakları ve yağlı kağıtlar yardımıyla 2093 adet kum sineği örneği yakalanmıştır. Muğla ilinde P. neglectus/syriacus %49,21 ve P. tobbi %17,72 oranında bulunarak en dominant iki kum sineği türü olmuşlardır. Çalışmada P. alexandri %3,82, S. minuta %3,06, P. similis %2,01, P. mascitti %2,01, P. simici %1,62, P. papatasi %1,53, P. perfiliewi %0,66, S. antennata %0,33, P. brevis %0,19, S. dentata %0,19, P. jacusieli %0,14, P. killicki %0,1, P. anatolicus %0,1, P. sergenti %0,05 oranında bulunmuştur. Ayrıca tez çalışmasında tespit edilen P. sergenti, P. killicki, P. anatolicus, S. antennata türleri Muğla ili için ilk kez bildirilmişlerdir. Çalışma alanının sıcaklık, nem gibi iklimsel özelliklerinin yanında diğer ekolojik özellikleri de kayıt edilmiştir. Diseke edilip tür teşhisleri yapılan kum sineklerinden DNA izolasyonu yapılmıştır. Türler ve toplandıkları köye göre ayrılan kum sineklerinden oluşturulan DNA havuzlarında qRT-PCR ile Leishmania spp. DNA'sı aranmıştır. Elde edilen sonuçlara göre oluşturulan 71 adet kum sineği havuzunun 24 tanesi Leishmania spp. yönünden pozitif bulunmuştur. Buna göre L. tropica, L. infantum ve L. major kum sineği DNA havuzlarında moleküler olarak Muğla'da tespit edilmiştir. Sonuç olarak leishmaniasisin endemik olduğu bilinen Muğla ilinde fauna ortaya konarak Mart-Kasım ayları arasında bölgede kum sineklerinin aktif oldukları ve özellikle P. neglectus/syriacus ile P. tobbi ve P. similis'in bölgedeki leishmaniasis vakalarından sorumlu olabilecek potansiyel türler oldukları düşünülmüştür. Ortaya konan sonuçlar, bölgede bulunan kum sineklerinin hangi ekolojik ve coğrafik koşullarda daha çok bulunduğu ve hangi zaman aralığında bulaşma olacağı konusunda verdiği fikirler yönünden önem taşımaktadır.Anahtar kelimeler: Kum sineği, Leishmania, Muğla, Mevsimsel Aktivite, PCR

A study was conducted to determine the fauna of sand fly, its seasonal and altitude dependent activities and incidence of Leishmania spp in each species of sand fly in Muğla province of Turkey known as an endemic area for leishmaniasis. For this purpose during the field studies carried out every month for one year. Totally 2093 sandflies were collected by CDC light traps and sticky traps. P. neglectus/syriacus (%49,21) and P. tobbi (%17,72) were found to be the most dominant specimens in Muğla province. In total, 16 species sandflies were identified. (P. alexandri %3,82, S. minuta %3,06, P. similis %2,01, P. mascitti %2,01, P. simici %1,62, P. papatasi %1,53, P. perfiliewi %0,66, S. antennata %0,33, P. brevis %0,19, S. dentata %0,19, P. jacusieli %0,14, P. killicki %0,1, P. anatolicus %0,1, P. sergenti %0,05) In addition, P. sergenti, P. killicki, P. anatolicus, S. antennata species were determined for the first time in Muğla. Temparature, humidity and general environmental parameters of study area were recorded. DNA isolation was performed from sandflies which were dissected and diagnosed. Sandflies samples were grouped and pooled according to their species and localities. A real-time PCR assay for detection and identification of Leishmania parasite was performed and 24 of 71 pools were found positive. According to this study, L. tropica, L. infantum and L. major were determined by moleculer methods in DNA pools of sandflies in Muğla. In conclusion, sandflies are active between March-November in Muğla province. Especially, P. neglectus/syriacus, P. tobbi and P. similis were considered to be potential species that may be responsible for leishmaniasis in Muğla.Key words: Sandflies, Leishmania, Muğla, Seasonal Activity, PCR