Allojeneik hematopoietik kök hücre nakli yapılan hastalarda akut graft versus host hastalığı ve kronik graft versus host hastalığı`nın retrospektif değerlendirilmesi

Abstract

Enfeksiyon proflaksisinde, immünsüpresif stratejilerde, DNA bazlı doku tiplendirmesinde ve destekleyici bakım önlemlerinde kaydedilen gelişmelerle birlikte allojeneik hematopoietik kök hücre nakli (Allo-HKHN) ile önemli oranda hastalık kontrolü ve kür sağlama başarısı sağlanmıştır. Graft Versus Host Hastalığı (GVHH) da Allo-HKHN sonrasında görülen en ciddi morbidite ve mortalite nedeni olan komplikasyonlardan biridir. Bu gözlemsel çalışmanın amacı; Allo-HKHN yapılan hastalarda nakil sonrası GVHH'nin görülme sıklığı, akut GVHH (aGVHH) ve kronik GVHH (krGVHH) gelişiminde ki risk faktörlerinin belirlenmesi, proflakside kullanılan ilaçların GVHH gelişimi üzerine etkisi, GVHH'nin mortalite ve morbidite üzerine etkisini araştırmaktır. Çalışmada Adnan Menderes Üniversite Hastanesi ve Özel Kent Hastanesi Erişkin Kemik İliği Nakil Merkezlerinden Ocak 2013 ile Mayıs 2019 tarihleri arasında Allo-HKHN yapılan ve yeterli dosya verilerine ulaşılan 162 hasta GVHH açısından geriye dönük olarak değerlendirildi. Hastaların tıbbi değerlendirme ve izlem amaçlı yapılmış olan laboratuvar incelemeleri, patoloji ve epikriz raporları hastane otomasyon sisteminden ve hastanede kayıtlı dosyalarından elde edildi. Çoğunluğunu akut lösemilerin oluşturduğu Allo-HKHN yapılan hastaların %54,3'ünde nakil sonrasında GVHH tanısı saptandı. GVHH tipinin ve derecesinin sağkalım sürelerini etkilediği görüldü. Sağkalım süreleri açısından GVHH tipinden en çok etkilen tanı AML idi. CMV-Reaktivasyonunun pozitifliği ile GVHH tipi arasında da anlamlı bir ilişki bulundu. GVHH'den en sık etkilen organ deri olarak saptandı. Enfeksiyon en sık ölüm nedeni olarak saptanırken, GVHH'den ölen hastaları oranı %3,06 idi. Bu çalışma sonucunda GVHH tipi ve derecesi ile CMV-Reaktivasyonunun sağkalımı çok önemli oranda düşürdüğü gösterilmiştir. Ayrıca aGVHH derecesinin de özellikle AML tanılı hastaların sağkalımını ciddi oranda düşürdüğü gösterilmiştir.

Developments in infection prophylaxis, immunosuppressive strategies, DNA-based tissue typing and supportive care measures along with allogeneic hematopoietic stem cell transplantation (Allo-HSCT) have resulted in significant disease control and cure success rate. Graft Versus Host Disease (GVHD) is one of the most serious complications of morbidity and mortality after Allo-HSCT. The aim of this observational study is; to research incidence of GVHD after transplantation in Allo-HSCT patients, to identify to risk factors for the development of acute GVHD (aGVHD) and chronic GVHD (crGVHD), to determine the rate of mortality and morbidity associated with GVHD. In this study 162 patients were evaluated restrospectively in terms of GVHD, who underwent Allo-HSCT between January 2013 and May 2019 in two Adult Bone Marrow Transplantation Centers affiliated with Adnan Menderes University Hospital and Private City Hospital respectively. Laboratory examinations, pathology and epicrisis reports of the patients were obtained from the hospital automation system and recorded files at the hospital. The diagnosis of GVHD was found in 54.3% of the patients who underwent Allo-HSCT, the majority of which were acute leukemia. GVHD type and grade were found to affect survival. In terms of survival time, AML was the most affected diagnosis from GVHD type. A significant correlation was found between the positivity of CMV-reactivation and GVHD type. The most commonly affected organ from GVHD was skin. Infection was the most common cause of death, while the proportion of patients who died of GVHD was 3.06%. As a result of this study, it has been shown that GVHD type and grade and CMV reactivation significantly reduce survival. Besides, the degree of aGVHD was found to significantly reduce the survival rate of patients with AML.