Afyonkarahisar`da bulunan rahvan yürüyüşlü atların morfolojik özellikleri ve yetiştirme şartlarının incelenmesi

Abstract

Afyonkarahisar'da Bulunan Rahvan Koşan Atlarda Morfolojik Özellikler ve Yetiştirme Şartlarının İncelenmesiBu çalışma, Afyonkarahisar ilinde bulunan Rahvan yürüyüşlü atlarda vücut ölçüleri, don ve nişane ile atların yetiştirme şartlarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 41 işletme ile 117 baş yerli, melez ve ithal rahvan yürüyüşlü at üzerinde yürütülmüştür.Rahvan yürüyüşlü atlarda, Cidago yüksekliği, Sağrı yüksekliği, Beden uzunluğu, Sırt uzunluğu, Sağrı uzunluğu, Göğüs derinliği, Göğüs çevresi, İncik çevresi, Baş uzunluğu ve alın genişliği genel ortalamaları sırasıyla; 142,42±0,83; 142,50±0,81; 145,15±1,06; 55,40±0,71; 49,77±0,44; 55,43±0,56; 161,44±1,39; 17,58±0,16; 51,94±0,33 ve 21,52±0,16 cm'dir.Atlarda doru (% 53,0), al (% 23,1), kır (% 18,8), yağız (% 4,2) ve alaca (% 0,9) don tespit edilmiştir. Atların % 43,6'sında baş, % 34,2 sinde bacak nişanesinin olduğu belirlenmiştir.İşletmelerde barınakların % 75,6'sı kapalı bağlıdır. At donatımı için işletmelerin çoğunda ithal eyer (% 73,2) ve damaklı gem (% 90,2 ) kullandıkları belirlenmiştir. Rahvan yürüyüşlü tayların eğitiminde başlık ve eyer eğitiminden sonra atın ayağına zincir takılarak devam edildiği ifade edilmiştir. Yaralanmalara ilişkin tespitlerde yetiştiricilerin en fazla bukağılık çukurluğu ve tarsus yaralanmaları, başlıktan kaynaklı ağız ve eyer kaynaklı yaralanmalar ile karşılaştıklarını belirtmiştir. At sahiplerinin rahvan yürüyüşlü atlarda geçmişine (% 71,1), mizacına (% 71,1), kondisyonuna (% 68,9) ve ayak-tırnak yapısına (% 62,2) daha çok dikkat ettikleri belirlenmiştir. Sonuç olarak Afyonkarahisar ilinde bulunan rahvan yürüyüşlü yerli atların melez ve ithal atlara göre daha küçük yapılı oldukları, genotip, yaş ve cinsiyetin vücut ölçülerini etkilediği, yetiştirme şartlarının iyileştirilmesi, at sahiplerinin at eğitimi konusunda bilgilendirilmesi gerektiği kanaatine varılmıştırAnahtar Kelimeler: At, rahvan, beden ölçüleri, don ve nişane, yetiştirme

Investigation of Morphological Traits and Breeding Conditions of Pacing Horses in Afyonkarahisar ProvinceThis study was carried out to investigate the body measurements, color and markings, breeding conditions of pacing horses in Afyonkarahisar province. Research was carried out on 41 horse farm and 117 heads native, crossbred and imported pacing horses.The general means of wither height, rump height, body length, back length, rump length, chest depth, chest circumference, cannon bone circumference and head length; 142,42; 142,50; 145,15; 55,40; 49,77; 55,43; 161,44; 17,58 and 51,94 cm, respectively.It was determined bay (53,0 %), chestnut (23,1 %), grey (18,8 %), black (4,2 %) and pied(0,9%) colors for pacing horses. The horses have head markings and leg markings 43,6 % and 34,2.In enterprises, 75.6% of the shelters are closed.It was found that the horses used imported saddle and palate bridle. It is stated that after the training of the bridle and saddle in the horses, they were trained by attaching a chain to the foot. In the determinations related to injuries, most of the breeding pastern and tarsus injuries were compared with injuries caused by the head and mouth and saddle. It has been determined that horse owners more attention to their family (71,1%), temperament (71,1 %), condition (68,9 %) and food-nail structure (62,2 %).As a result, body measurements, genotype, age and gender were found to be important in the pacing horses in Afyonkarahisar province. The highest values in terms of body measurements were detected in the imported, crossbred and native bred, respectively. Key words: horse, pace, body measurements, color and markings, breeding