Osmanlı şehzadelerinin yönetime geçme süreçlerinin psikotarihsel bir bakışla değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada Osmanlı İmparatorluğu'ndaki sancak ve kafes sistemi psikotarih açıdanincelenmektedir. Osmanlı'daki kafes sistemi üzerine olan literatürün önemli bir kısmı konuyasadece siyasi boyutuyla yaklaşan ve makro düzeydeki incelemelerden ibarettir. Tezin anaaraştırma sorusu şudur: Kafes sisteminin şehzadelerin psikolojilerine etkileri nelerdir vebununla ilişkili olarak, bu sistemin devlet yönetimine etkileri nelerdir? Tez şu hipotezleredayanmaktadır: (1) Kafes sistemi şehzadelerin sonraki yaşantılarında da etkisi sürecek olanpsikolojik rahatsızlıklara neden oldu ve yanı sıra bu sistem şehzadelerin cinsel yaşamlarını daolumsuz etkiledi; (2) kafes sisteminin bahsi geçen bu etkileri Osmanlı devlet yönetimindeolumsuz politik sonuçlara yol açtı ve imparatorluğun çöküşünü hızlandırdı. Çalışmanınkuramsal çerçevesi Eric Erikson'un `psiko-sosyal gelişim kuramı` ve Sigmund Freud'un`yapısal kişilik kuramı` ile `psiko-seksüel gelişim kuramı`na dayanmaktadır. Sancak vekafes sisteminin karşılaştırmalı bir şekilde inceleneceği bu çalışmada ampirik verilereulaşmak için mevcut literatüre ait ikincil kaynaklardan faydalanıldı. Osmanlı'da yöneticilerinkarar alma süreçlerinin psiko-tarihsel bir yöntemle incelenmesinin mevcut literatüre katkısunması umulmaktadır.

In this study, the cage (kafes) and sancak system in the Ottoman Empire is examinedin terms of psychohistory. An important part of the literature on the kafes system in theOttoman Empire consists of only political dimension of the subject and macro-levelinvestigations.The main research question of the thesis is: What are the effects of the kafessystem on the psychology of the princes (sultan's son) and, within this context, what are theeffects of this system on state administration? The hypotheses of the thesis are: (1) The cagesystem caused psychological problem that would have an impact on the later experiences ofprinces and this system also negatively affected princes' sexual life (2) These effects of thecage system caused negative political consequences in the Ottoman state administration andaccelerated the collapse of the empire. The theoretical framework of the study is based onEric Erikson's `theory of psychosocial development` and Sigmund Freud's `structuralpersonality theory` and` psycho-sexual development theory`. In this study, which willexamine cage (kafes) and sancak system comparatively, secondary sources were used toaccess empirical data. It is hoped that a psycho-historical analysis of decision-makingprocesses of executives in the Ottoman Empire will contribute to the current literature.