Yerli ameliyat ipliği üretimine yönelik olarak ipek liflerinin boyama prosedürünün belirlenmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında; üretiminin her aşamasının yerli olması hedeflenen ipek ameliyat ipliğinin istenilen siyah renge boyanması araştırılmıştır. Boyama için doğal kök boya olan Logwood (bakkam ağacı) kullanılmıştır. Boyarmadde miktarı boyanacak ipek ipliğinin ağırlığının %0,5'i, %1'i, %2'si olarak seçilmiştir. Boyarmadde miktarının boyamayı nasıl etkileyeceği tespit edilmeye çalışılmıştır. Farklı iki mordan kullanılarak mordanın boyarmadde ve ipek ipliği arasındaki etkisi incelenerek en iyi sonucu veren mordan seçilmiştir. Kullanılan mordanlar; demir-II sülfat ve potasyum sodyum tartarat'tır. Boyarmadde ve mordan etkileşiminde pH derecesinin etkinliğinin incelenmesi için üç farklı pH aralığında çalışmalar yapılmıştır. Çalışmalar sonucunda; ipek ipliğinin boyanmasında en iyi sonucu elde etmek için mordan maddesi olarak demir-II sülfat, mordan maddesinin miktarı olarak da ipek ipliğinin %2'si kullanılmıştır. pH değeri olarak en iyi sonucu pH 4,0- 5,0 değerlerinin verdiği tespit edilmiştir. Yöntem tercihinde ise birlikte mordanlama yönteminde başarı elde edildiği gözlenmiştir.

In this thesis, dyeing of the silk surgical yarn, which we target that every stages of production are native, to the desired black color has attempted. For dyeing Logwood (bakkam tree), a natural root dye, has been used. Amount of dyestuff has selected as 0.5%, 1%, 2% of the weight of the silk yarn to be dyed.It has been tried to determine how the amount of dyestuff will affect the dyeing process. By using two different mordans, mordan has chosen ,which has the best result, by examining the effect of mordan between dyestuff and silk yarn. Used mordans are iron-II sulphate and potassium sodium tartrate. For examining the effectiveness of pH in interaction of dyestuff and mordan, three different pH ranges have been studied.As a result of these studies; for the best results in dyeing of silk yarn; as a mordant material iron II sulfate is used. Also as the amount of mordant material %2 of silk yarn is used. As the rate of pH, the best result is detected in rates of pH 4,0-5,0. In the choice of methof, it has been observed that success in joint mordanting method is achieved.