Özel okullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel stres düzeyleri ile mesleki performansları arasındaki ilişki Aydın ili Efeler ilçesi örneği

Abstract

Bu araştırmanın amacı, özel okullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel stres düzeyleri ile mesleki performansları arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Araştırmanın modeli, betimsel ve kıyaslamalı türde olup, ilişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Nicel yöntemde yürütülen araştırmanın evrenini; 2018-2019 öğretim yılında Aydın ili Efeler ilçesinde faaliyet gösteren ve ilk ve ortaokul kısmı bulunan özel öğretim kurumları oluşturmaktadır. Bahsi geçen 10 okulda 239 öğretmen görev yapmaktadır. Araştırmada örneklem kullanılmayıp, çalışma evreninin tamamı kullanılmaya çalışılmış; 118 öğretmenden geri dönüş alınmıştır.Verilerin toplanmasında; `Örgütsel Stres Ölçeği` ve `İşgören Performans Ölçeği` kullanılmıştır. Örgütsel stres ölçeği Solakoğlu (2007) tarafından geliştirilmiş olup 28 madde ve 5 alt boyuttan oluşmaktadır. Bu alt boyutlar, yapılan işin özelliği, maddi olanaklar mesleki ilerleme, terfi ve takdir, yönetici ve iş arkadaşları ile ilgili stres kaynaklarıdır. Ölçeğin geçerliği sağlanmış olmasına rağmen, veriler toplandıktan sonra doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Özel okullarda görev yapan öğretmenlerin mesleki performanslarına ilişkin durum ise İşgören Performansı Ölçeği ile tespit edilmiştir. İşgören performans ölçeği Sigler ve Pearson (2000) tarafından geliştirilmiş ve Çöl (2008) tarafından Türkçeye uyarlanmıştır.Toplanan verilerin istatistiksel analizleri, verilerin normal dağılımları halinde parametrik, verilerin normal dağılmaması halinde nonparametrik testlerle yapılmıştır.Katılımcı cevaplarının ortalamalara göre analizi değerlendirildiğinde öğretmenlerinin çoğunun orta düzeyde örgütsel stres yaşadıkları gözlemlenmiştir. Genel örgütsel stres düzeyi puanları, ortalamalara göre sonuçların kadınlar, evliler, yüksek lisans mezunları, ortaokul öğretmenleri ve 6 yıldan fazla süredir çalışanlar lehine daha yüksek olduğu görülmüştür. Araştırma bulguları örgütsel stres ve mesleki performans arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığını göstermiştir. Bu nedenle, ara değişkenler eklenerek veya araştırma yöntemi ve kullanılacak teknikler yeniden kurgulanarak analizin tekrar edilmesi, her iki değişkeni tetikleyen asıl unsur veya unsurların saptanması gerekmektedir.

The aim of this research is to investigate the relationship between organizational stress levels and occupational performance of teachers working at private schools. The research model is descriptive and comparative that was conducted by relational screening model. The population of quantitative research consists of private schools with primary and secondary levels in Efeler district of Aydın province for the school year 2018-2019. There are 239 teachers working at the mentioned 10 schools. The research has aimed to utilize data collected from the whole population rather than sampling and received feedback from 118 teachers. `Organizational Stress Scale` and `Personnel Performance Scale` were used in gathering data. Organizational Stress Scale, developed by Solakoğlu (2007), consists of 28 items and 5 sub-dimensions. These sub-dimensions are related to the nature of work, financial conditions, career advancement, promotion and support, managers and co-workers. Despite the insurance of the validity of the scale, the study investigated the confirmatory factor analysis after the data collection. The performance level of the teachers working at private schools was analyzed with the Personnel Performance Scale. The Personnel Performance Scale was developed by Sigler and Pearson (2000) and adapted to Turkish by Çöl (2008). In the statistical analysis of the data, parametric tests were used in case of normal distribution and non-parametric tests were used for non-normally distributed data. When the analysis of the participant responses was evaluated in the sense of the averages, it was observed that most of the teachers experienced moderate organizational stress. General organizational stress level scores were higher in the favor of women, married, master graduates, secondary school teachers and those who have been working for more than 6 years. The results of the study showed that there was no statistically significant relationship between organizational stress and job performance. Therefore, it is necessary to repeat the analysis by adding intermediate variables or reconstructing the research method and the techniques to identify main factor(s)that trigger both variables.