2011 Libya krizi ve Avrupa Birliği`nin askeri müdahale girişimi

Abstract

İkinci Dünya Savaşı'nın ardından değişen dünyada bölgesel birliklere duyulan ihtiyaç artmış ve bu Avrupa için de geçerli olmuştur. Ekonomik, siyasi ve askeri birliğe ulaşma yolunda kurulduğu günden bu yana sayısız adım atmış olan Avrupa Birliği (AB), ekonomik alanda bütünleşme açısından başarılı sonuçlar almıştır. Ancak bu başarısını siyasi ve askeri alanda aynı oranda gerçekleştiremediği görülmektedir. Birlik, bugüne kadar karşılaşılan uluslararası krizlerin birçoğunda ne dış politika yapımı ne de güvenlik ve savunma boyutlarında ortak tutumlar geliştirememiştir. Bu durum, AB'nin hem bölgesel anlamda hem de küresel olarak etkili ve güçlü bir güvenlik aktörü haline gelmesini engellemektedir.AB'nin ilgi alanı sadece Avrupa kıtasındaki ülkelerle sınırlı değildir. Avrupa güvenliğini etkileyebilecek her bölge AB açısından önem taşımaktadır. 2010 yılı sonunda Tunus'ta başlayan halk hareketleri tüm Arap ülkelerini etkilemiştir. Arap Baharı olarak nitelendirilen bu süreç, uzun zamandır bölge halklarının yaşamakta olduğu, kökeni sömürgecilik yıllarına dayanan siyasi, sosyo-ekonomik ve psikolojik huzursuzlukların bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Arap Baharı, Libya'da rejim değişikliği ve Muammer Kaddafi'nin öldürülmesi ile sonuçlanmıştır.Uluslararası örgütler, Libya'da yaşanan sürece dâhil olmuş ve çeşitli politikalar üretmişlerdir. Bu örgütlerden biri olan AB için Libya oldukça önemli bir ülkedir. Geçmişte Libya ile sadece üye ülkelerin ticari ilişkileri boyutunda teması olan AB, Libya Krizi'nde Ortak Dış Politika ve Güvenlik Politikası (ODGP) açısından ortak bir tutum izleyememiştir. Gerçekleştirme kararı aldığı askeri operasyonu birtakım sebepler dolayısı ile AB çatısı altında yapamamış ve NATO'ya devretmek zorunda kalmıştır.Bu çalışmada, AB'nin Arap Baharı sürecinin bir parçası olan Libya Krizi'ne verdiği tepkiler incelenmiştir. Askeri operasyonun NATO'ya devredildiği ana kadar olan olaylar başlıca aktörler açısından detaylıca irdelenmiştir. Çalışma, AB'nin kurumsal tutumunun yanı sıra Birleşik Krallık, Fransa, Almanya ve İtalya'ya odaklanarak üye ülke tutumlarını etraflıca ele almıştır. Bu dört üye ülkenin süreci birbirinden farklı değerlendirmesi sonucunda AB, askeri operasyonu bağımsız olarak gerçekleştirememiştir. Çalışmada, adı geçen üye ülkelerin tutumları karşılaştırmalı bir biçimde analiz edilmiştir. Ortaya çıkan verilerin ışığında AB'nin askeri operasyonu gerçekleştirememe sebepleri ortaya konmaya çalışılmıştır.ANAHTAR SÖZCÜKLER: Avrupa Birliği, Arap Baharı, Libya Krizi, Güvenlik

Regional unions became a global essenciality following the end of the World War II and Europe experienced this necessity, too. The European Union (EU) has developed in economic, political and military integrity and achieved remarkable economic unity. However, the same success has not been reflected in political and military domains. With regard to political and military integrity, EU has failed to present a common foreign policy making and defence mechanism within itself when facing the international crisis since its foundation, which has rendered its capacity to evolve into not only an effectively regional but also a global security actor. EU's interests have always gone beyond its physical borders. Regions that may have impact upon the security of Europe weighs a valuable asset for the EU. In 2010, civil uprisings began in Tunusia and affected other Arabic countries. These uprisings have later been called as The Arab Spring which has resulted from political, socio-economic and psychological unrest dating back to the colonial period. The Arab Spring also had an impact on Libya, as a result of which the leader Muammer Kaddafi was killed and the regime changed. International organizations played their roles during the process and tried to impose their policies on Libya which has been a prominent country for Europe. In the past, the members of the EU performed only individual trade relations with Libya rather than integrally; furthermore, EU failed to draw a common framework in terms of Common Foreign and Security Policy (CFSP). The military intervention within the scope of CFSP halted owing to some reasons and NATO carried out the intervention.This study aims to investigate the EU's reactions to the Libya Crisis as a part of The Arab Spring. We give a detailed review of actors presenting significant contributions during the events that occured until the intended military intervention was replaced by NATO. The present study focuses on the attitudes of the United Kingdom, France, Germany and Italy as well as the EU's role integrally. The EU failed to perform a military intervention due to the distinctive evaluations of abovementioned four actors. The study tries to give insights of the failure of the EU's military intervention by presenting the findings resulting from the comparison of the attitudes portrayed by the beforementioned actors.KEYWORDS: The European Union, The Arab Spring, Libya Crisis, Security