Adalet Ağaoğlu romanına yansıyan zamanın izdüşümü

Abstract

Büyük bir İmparatorluğun dağılmasından sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti, başlangıcından günümüze toplumun her kesimini etkileyen önemli kırılmalar yaşamıştır. Cumhuriyet Tarihimiz için önem arz eden bu dönüm noktaları, birçok edebi esere de konu olmuştur. Toplumu etkileyen bu önemli olayları konu edinen romanlara zeitroman (çağ romanı) adı verilir. Elli yıla aşkın yazın hayatına devam eden Adalet Ağaoğlu'nun eserleri de toplumu ve içinde bulunduğu çağı anlatışıyla bu roman türünün özelliklerini taşımaktadır. Bu nedenle Adalet Ağaoğlu'nun Türk Edebiyatı'na kazandırdığı dokuz roman içerisinde dönemin toplumsal yapısını etkileyen tarihi olayları bulmak mümkündür. Kuruluşunun yüzüncü yılını kutlamaya hazırlanan Türkiye Cumhuriyeti'nin bu tarihsel dönüm noktaları, tezimizin ana konusunu oluşturan Adalet Ağaoğlu romanları çerçevesinde incelenmiştir. Toplumumuzun kırılma noktası olarak adlandırabileceğimiz dönüşümlerin yaşandığı zamanları tez içerisinde belirli bölümlere ayırdık: Cumhuriyetin ilk yılları, Tek parti dönemi, Demokrat Parti dönemi, askeri darbeleri içine alan bunalımlı yıllar ve son olarak da günümüz Türkiye'sini kapsayan modern Türkiye. Burada amacımız tarihimizde yer alan ve toplumu büyük oranda etkileyen ve değişimine sebep olan bu olayların belirli sıra ile incelenmesidir. Bu amaçla tasnif ettiğimiz tarihsel olaylar, verilen tarihsel bilginin ardından Ağaoğlu'nun romanlarında ele alınış şekli üzerinde durulmuştur. Tezimize konu olan eserlerin kurgusal bir metin olduğu gerçeği yadsınmadan bireyin ve toplumun dönüşümü tarihi gerçeklik bağlamında incelenmiştir.

The Republic of Turkey established after the disintegration of the Ottoman Empire has lived important political events affecting every segment of society. This political events which are important for our Republican History, have been the subject of many literary works. The novels dealing with the events that cause to be social upheaval are called zeitroman. Adalet Agaoglu is a novelist who has been writing for more than fifty years, and her novels have the characteristics of this type of novel because of narrating the story of society and the era in which they have lived. Therefore, it is possible to find historical events affecting the social structure of the period within the nine novels which were written by Adalet Agaoglu. The historical milestones for the Republic of Turkey preparing to celebrate the centenary of the establishment are the main subject of our thesis in conjunction with how it is discussed in her novels, accordingly. We have divided the periods, when the social upheaval takes place, in our thesis: The first years of Republic, the single-party regime, the rule of Democratic Party, the periods of political turmoil involving military coups and modern age including today's Turkey. Our aim is to analyze the social cases that affect and transform society, respectively. It is for his reason that first of all we have classified them, and then we have studied how they have been narrated in given novels. The change of individual and society has been evaluated without rejection of the fact that the novels which are subject to our thesis are fictional works in the context of historical reality.