Malatya Müzesi`ndeki Roma ve Erken Bizans kandilleri

Abstract

MALATYA MÜZESİ'NDEKİ ROMA VE ERKEN BİZANS KANDİLLERİ Tarih boyunca aydınlatma, her zaman önemini korumuştur. Bu gereksinimi karşılamak için insanlar çeşitli çözüm yolları arayışına girmişlerdir. Ateşin kontrol altına alınmasıyla beraber insanlar tarafından taşınma amacı ile çeşitli araç gereçler yapılmıştır. Bunların en önemlilerinden biri kolay taşınması ve küçük olmasından dolayı kandillerdir. Taş, pişmiş toprak, cam ve metalden yapılan kandiller, aydınlatma amacı dışında mezar hediyesi ve adak amaçlı da kullanılmıştır. Form ve bezeme özelliklerine bakılarak toplumların sosyal ve ekonomik yorumlamaları yapılabilmektedir. Yapılan atölyelere, kullanılan malzemelere, dini inanışlara ve dönemin sanatsal zevkine göre şekillenen kandiller toplumun önemli bir parçası olarak kullanım görmüşlerdir. Tezin konusunu oluşturan Malatya Müzesi'nde bulunan 53 kandilin katalog çalışması gerçekleştirilerek Roma dönemi kandilleri içerisindeki yerlerinin tespiti ve gelecekteki çalışmalara katkısı amaçlanmıştır. Kandillerin tipolojisi oluşturulmuş ve özellikleri temel alınarak benzer örnekler ile karşılaştırılarak tarihlendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonucunda; Malatya Müzesi'ndeki Roma dönemi kandillerinin dönem içerisindeki yerlerinin tespiti, işlevsel özellikleri, sosyal ve kültürel açıdan değerlendirilmesi sağlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Malatya Müzesi, Kandil, Roma, Aydınlatma, Erken Hristiyanlık

ROMAN AND EARLY BYZANTINE LAMPS THE MALATYA MUSEUM Throughout history, illumination has always maintained its importance. In order to meet this requirement, people have sought various solutions. With the discovery of the fire, various tools were made for the purpose of carrying the fire. One of the most important of these tools is oil lamp since they are small and it is easy to carry them. Oil lamps made of stone, terracotta and metal are also used for grave decorations and votive purposes. Social and economic interpretations of societies can be made by looking at form and decoration characteristics. The lamps, which are shaped according to the workshops, the materials used, the religious beliefs and the artistic taste of the period, have been used as an important part of the society. The aim of this thesis is to conduct catalog studies of 53 oil lamps in Malatya Museum, to determine the location of Roman oil lamps and to contribute to future studies. The typology of the oil lamps was created, the oil lamps were compared with similar samples based on the characteristics of the lamps and then they were dated. The location of the Roman oil lamps in the Malatya Museum during the period were determined, their functional features and social and their cultural aspects were evaluated as a result of study.Key Words : Malatya Museum, Lamp, Roman, Lighting, Early Christian