Hukuki güvenlik ilkesi ve karşılaştırmalı vergi hukuku bağlamında değerlendirilmesi

Abstract

Hukuki güvenlik ilkesi genel hukuk ve vergi hukukunda, hukuki sistemler ve ülkeler hukuki koşulları ile (kıta Avrupası ve common law hukukunu benimseyen ülkelerde) yasalar, idari işlemler ve mahkeme kararları ile değerlendirilmektedir. Hukuki güvenlik ve hukuki güvenlik ilkesi Alman hukuku ve doktrini ile değerini korurken; kıta Avrupası hukuku ve common law hukuku farklılıkları ilkeyi değerlendirirken oldukça önemlidir. Common law hukuku ve kıta Avrupası hukuku ile hukuki güvenlik ilkesi, genel hukukun ve vergi hukukunun farklılıklarını vurgularken; genel kriterler yetersiz kalmaktadır. Hukuki güvenlik ilkesi, her ülkede vurgulanan alt ilkeleri değerli kılmaktadır. Hukukun belirliliği, güvenilirliği, öngörülebilirliği hukuki güvenliği ve yönlerini vurgulamaktadır. Hukuki güvenliği alt ilkeleri ile tartışırken; bu yönler tüm ülkeler ve hukuk sistemlerinde tartışılmalıdır. Bu çalışmada hukuki güvenlik ilkesi genel hukuktaki (common law ve kıta Avrupası hukuku) teorik temelleri ile karşılaştırılmış, ardından karşılaştırmalı vergi hukuku özeli ile ele alınmıştır. Bu karşılaştırmalar ve değerlendirmeler ardından; Alman ve Türk Yüksek Mahkeme Kararları ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları hukuki güvenlik ilkesine yönelik değerlendirmeler ile ele alınmıştır. Mahkeme kararları ile kanun hükümlerinin farklı yorumlanmasının yol açtığı sorunlar, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının koruyuculuğu tartışılmıştır.Anahtar Sözcükler: Hukuki Güvenlik, Karşılaştırmalı Vergi Hukuku, Almanya, Türkiye, AİHM

Legal certainty which is principle general law and tax law, assessed by laws, administrative acts and court decisions in countries that civil law and common law. Legal certainty and the principle of legal certainty is discussed with German law and doctrine. This is valuable in the civil law and common law countries. With this, while civil law and common law theory evaluates this principle, this theory is inadequate to evaluation the differences countries especially tax law. The legal certainty principle has made the subprinciples valuable in each country. The knowable, reliability and predictability of law which aspects of legal certainty, made subprinciple norm. Legal certainty with its subprincibles should be discussed in all countries and legal systems. The principle of legal certainty is compared with the theoretical foundations of civil law and common law, and comparative tax law. In this study, discussed legal certainty principle in tax law civil law and common law countries. With this, different interpretation of court decisions, and its protection took up the judgments of German and Turkish Supreme Courts, ECHR in tax law.Keywords: Legal certainty, comparative tax law, legal certainty principle, European Court Human Rights, tax law, common law