Hz. Ali Dönemi valileri

Abstract

Hz. Peygamber (s.a) ile birlikte Arap toplumu kabileye dayalı siyasi liderliği bir kenara bırakıp bir İslam Devlet Siyaseti oluşturmaya başlamıştır. Hz. Peygamber döneminde henüz Devlet teşkilatlanması tam olarak gerçekleşmese de İslam'a yeni giren ve fetih yoluyla İslam Devletine katılan merkeze uzak bölgelere yönetici ataması gerçekleştirilmişti. Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali döneminde İslam Devleti'nin sınırları fetihler, biat ve yeni şehirlerin ihdas edilmesiyle genişledikçe, yönetimin kolaylığı için Valiler, Kadılar, Amiller ve çeşitli görevler için vilayetlere memur tayinleri gerçekleştirilmiştir.Hz. Ali halife olduktan sonra ilk iş olarak Hz. Osman döneminde meydana gelen isyanların en önemli sebeplerinden birisi olarak düşündüğü Hz. Osman'ın valilerini görevden almıştır. Ubeydullah b. Abbas'ı Yemen'e, Sehl b. Hunef'i Şam'a, Umara b. Şihab'ı Kufe'ye, Osman b. Huneyf'i Basra'ya, Kays b. Sa'd b. Ubade'yi Mısır'a vali olarak atadı.Hz. Ali'nin valileri daha çok Haşimoğulları, Ensar ve Yemen kabilelerinden olmuştur. Bunda İslam toplumunun ikiye bölünmesi neticesinde Hz. Ali'nin etrafında bulunan kitlenin bu kabilelerden oluşması etkili olmuştur.Beş yıl gibi kısa bir hilafet döneminde özellikle de iç bölünmelerle uğraşılması sebebiyle vilayet yönetimi ve valilerin uygulamaları açısından önceki dönemlerden farklı bir durum ortaya çıkmadığı görülmektedir.

Although the organization of the State was not fully realized in the period of the Prophet, a new appointment of administrators was made to the remote areas, which had recently entered Islam and joined the Islamic State through conquest. In the periods of Hz. Abu Bakr, Hz. Omar, Hz. Osman and Hz. Ali, the boundaries of the Islamic State expanded with the conquests, allegiance and the creation of new cities, appointments were made to provinces for various duties for the ease of administration such as Governors, Kadis, Amils.When Ali became the caliph, He dismissed the governors of Osman. He appointed Ubeydullah b. Abbas to Yemen, Sehl b. Hunef to Damascus, Umara b. Shihab to Kufa, Osman b. Huneyf to Basra, Kays b. Sa'd b. Ubade to Egypt.Unlike other caliphs, we see that Hz. Ali appointed people from Yemen tribes and Ensar as governors.It is observed that in his caliphate, there is no different situation in terms of provincial administration and the governors' practices due to dealing with internal divisions.