Karamadazı (Kayseri) Skarn demir yatağının jeokimyasal özelliklerinin incelenmesi

Abstract

İnceleme alanı, Yahyalı ilçesinin (Kayseri) yaklaşık 20 km kuzeybatısında yer almakta olup, çalışma Karamadazı demir yatağının jeokimyasal özelliklerinin incelenmesine dayanmaktadır. Bahsi geçen demir yatağı, Karamadazı Graniti ile Yahyalı istifinde yer alan Akbaş Formasyonu dokanağı boyunca gelişmiş bir skarn yatağıdır. Yatağın incelenmesi sırasında cevher örneklerinin ana oksit, eser element ve NTE analizleri yapılmış, NTE'ler kondrite göre normalize edilerek spider diyagramları çizilmiştir. Buna göre değer alınabilen tüm örnekler pozitif Eu anomalisi gösterirken, Ce anomalisi ise hem pozitif hem de negatif anomali sunmuştur. Pozitif Ce anomalisi hidrojenetik yataklarda gözlenirken negatif Ce anomalisi ise hidrotermal bir kökene işaret etmektedir. Cevher örneklerinde belirlenen pozitif Eu anomalisi, hidrotermal bir kökene işaret ederken, aynı zamanda hidrotermal çözeltiye deniz suyu karışımının da olduğunu ifade etmektedir. Bu çalışmaların yanında, cevher örneklerinde XRD, SEM-EDX analizleri yapılmış, cevher mikroskobisi çalışmaları ile de cevherleşme hakkında yeni bilgiler elde edilmiştir. Kalsit kristallerinde yapılan sıvı kapanım çalışmalarında ise çok sayıda ve değişik boyutlarda sıvı kapanımları gözlenmiştir. Bunun sonucunda cevherleşmeye ait ilk erime sıcaklıkları, son buz erime sıcaklığı ve homojenleşme sıcaklığı ölçülmüştür. Buna göre kalsit içerisindeki birincil kapanımlarda; 75C ile 160C arasında (n =30, ort = 136C) değişen homojenleşme sıcaklıkları ölçülürken, ikincil kapanımlarda ise 215C ile 240C aralığında bir homojenleşme sıcaklığı ölçülmüştür. Buna göre cevherleşmenin kısmen teletermal, daha çok epitermal ve mezotermal bir sıcaklıkta geliştiği söylenebilir

The study area is located about 20 km northwest of Yahyalı (Kayseri). The study is based on the examination of the geochemical characteristics of Karamadazı iron deposits. Iron deposit is skarn type deposit which formed along the contacts of Yahyalı Plüton and Akbaş Formation of the Yahyalı Sequence. In this study, geochemical investigations were carried out major oxide, trace elements and REE and REE spider diagram was drawn by chondrite normalized in the ore samples. According to this, all samples were characterized by positive Eu anomaly, while Ce anomaly presents both positive and negative anomaly. Positive Ce anomaly was indicative of hydrogenous deposits while the negative Ce anomaly was typical to hydrothermal deposits. In addition, the positive Eu anomaly identified in the ore specimens indicates a hydrothermal deposits, while the hydrothermal solution also indicates a sea water mixture. In addition, geochemical and mineralogical investigations were carried out using an X-ray diffractometer analysis (XRD) scanning electron microscopy with energy-dispersive spectroscopy (SEMEDX) in the ore samples and new information about mineralization was obtained with ore microscopy studies. Fluid inclusions in calcite crystals were observed in numerous and different sizes. As a result, the initial melting temperatures, the final ice melting temperature and the homogenization temperature of the mineralization were measured. Accordingly, in the primary inclusions in calcite; Homogenization temperatures ranging from 75 ° C to 160 ° C (n = 30, mean = 136 ° C) were measured while in secondary enclosures a homogenization temperature was measured between 215 ° C and 240 ° C. According to this, it can be considered that the mineralization is partly telethermal, more epithermal and mesothermal.