Hızlı değerlendirme yöntemlerinde kullanılan parametrelerin yapı performansı üzerindeki etkilerinin incelenmesi

Abstract

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİFEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜTEZ ÖZET BİLDİRİ FORMUİNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALIHIZLI DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİNDE KULLANILAN PARAMETRELERİNYAPI PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN İNCELENMESİHayri Baytan ÖZMENÖZETDünyanın diğer birçok ülkesinde de olduğu gibi ülkemizde de son birkaç on yıliçerisinde yapılmış olan binaların hem yapım kalitesi açısından hem de tâbi olduklarıyönetmeliklerin yetersizliği açısından büyük bir risk altında oldukları bilinen bir gerçektir.Nüfusun önemli bir kısmını içinde barındıran bu tür yapıların güvenlik seviyesininbelirlenmesi deprem afetine karşı yapılacak hazırlıkların en önemli ve başta gelensafhalarından biridir.İncelenmesi gerekli olan yapı stokunun büyüklüğü detaylı incelemeyi imkansız halegetirmektedir. Bu tür yapıların incelenebilmesini pratik hale getirecek çeşitli HızlıDeğerlendirme Yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemler genellikle geçmiş depremlersonucunda hasar gören yapıların istatistiki incelemesi ile oluşturulmuştur. Hızlıdeğerlendirme yöntemlerinde kullanılan özellikle binanın dışından gözlemlenen belirliparametreler (yumuşak kat, kısa kolon, kapalı çıkma, bitişiklik vb.) vardır. Bunlar bazalınarak binaların kalite sınıflandırması yapılır ve bu sınıflandırmada çalışmayı yapanmühendisin tecrübesine güvenilir. Hangi parametrenin daha fazla etkili olduğunu gösterensomut bir çalışma mevcut değildir.İnşaat mühendisliğinde son yıllarda yaşanan ilerlemeler ile ortaya çıkan doğrusal ötesiyöntemler, hızlı değerlendirme metotlarında kullanılan parametrelerin analitik olarakincelenmesine de olanak vermektedir. Bu çalışmada yumuşak kat, kısa kolon, kapalı çıkmave yanal donatı miktarının orta yükseklikteki (4 ve 7 katlı) yapı performansı üzerindekietkileri 22 binaya ait 44 doğrusal ötesi statik ve 192 adet doğrusal dinamik analizkullanılarak incelenmiştir. Söz konusu parametrelerin hızlı değerlendirme yöntemlerindekullanımı üzerine öneriler sunulmuştur.

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİFEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜTEZ ABSTRACT BİLDİRİ FORMUGRADUATE PROGRAM IN CIVIL ENGINEERINGInvestigation of Effects of the Parameters Used in Rapid Seismic Evaluation Methods on theBuilding PerformanceHayri Baytan ÖZMENABSTRACTLike most of the other countries in the world, buildings constructed in the lastseveral decades in Turkey are under a serious risk due to the absence of constructionquality and the inadequacy of the codes that were valid when these buildings wereconstructed. One of the essential parts of the earthquake hazard mitigation planningis the risk assessment of these buildings, in which a major portion of the populationlives.The huge number of the buildings under consideration made a detailed assessmentpractically impossible. Several rapid seismic assessment methods have been developedto overcome such problem based on the results of statistical observations of thebuilding responses during past earthquakes. The assessment methods use certainparameters that can be observed by walk-down survey (soft storey, short column,heavy overhangs, pounding, etc.). The collected parameters are used to estimate thebuilding quality based on engineering judgment. There is no analytical study thatshows the effects of these parameters on the building behavior.The non-linear procedures which are developed through the advances in the civilengineering in the last decades make the analytical investigation of these parameterspossible. In this study soft storey, short column, heavy overhang and the effect of thetransverse steel amount on the seismic behavior of the buildings are investigated formedium rise buildings (4-story and 7-story). For this purpose, 44 non-linear staticanalyses of 22 buildings and 192 linear dynamic analyses are carried out and somesuggestions on the use of these parameters are made.