Yönetici ve öğretmenlerin örgütsel demokrasi algısı ile iş stresi düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

BBu araştırma yönetici ve öğretmenlerin çalışma hayatında yaşadıkları iş stres düzeyleri ile demokratik algıları arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma Isparta merkezdeki kamu okulunda görev yapan yönetici ve öğretmenler ile yürütülmüştür. Araştırma, ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı betimsel bir çalışmadır. Veriler House ve Rizzo tarafından geliştirilen ve Efeoğlu tarafından Türkçe 'ye çevrilerek uygulanan iş stresi ölçeği ve Geçkil ve Tikici tarafından geliştirilen örgütsel demokrasi ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre yönetici ve öğretmenlerin cinsiyetlerinin iş stresini anlamlı olarak negatif yönde yordadığı görülmüştür. Erkek katılımcıların iş stresine yönelik algı düzeylerinin kadınlara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bununla beraber yapılan analizler neticesinde yönetici ve öğretmenlerin meslekteki görev süresinin iş stresi algısını anlamlı olarak yordamadığı görülmüştür.Örgütsel demokrasinin alt boyutlarından olan katılım ve şeffaflık algısının, yönetici ve öğretmenlerin iş stresi düzeylerini anlamlı olarak yordamadığı görülmüştür. Ancak adalet algısının, anlamlı olarak yönetici ve öğretmenlerin iş stresi düzeylerini negatif yönde yordadığı gözlenmiştir. Bu bulgu yöneticilerin kurumda çalışanlara karşı adaletli tutumu arttıkça personelin iş stresinin azaldığı şeklinde yorumlanabilir. Eşitlik algısının anlamlı olarak yönetici ve öğretmenlerin iş stresi düzeylerini negatif yönde yordadığı gözlenmiştir. Bu bulgu kurumda eşitlik algısı arttıkça iş stresinin azaldığı şeklinde yorumlanabilir Hesap verebilirlik algısı anlamlı bir şekilde yönetici ve öğretmenlerin iş stresi düzeylerini pozitif yönde yordamaktadır. Bu bulgu hesap verebilirlik algısı arttıkça iş stresinin arttığı şeklinde yorumlanabilir. Yönetici ve öğretmenlerin yaptıkları iş karşısında her zaman hesap verebilir olması, denetleniyor olması ve tüm paydaşların yüksek beklenti içinde olması yönetici ve öğretmenlerin üzerlerinde baskı hissetmelerine neden olabilir.Araştırma bulgularından yola çıkarak yönetici ve öğretmenlerin yaşadıkları iş stresini azaltmaya ve kurumda demokrasi kültürünün gelişmesine yönelik öneriler sunulmuştur.AnahtarKelimeler: Demokratik Tutum, İş Stresi, Örgütsel Demokrasi, Yönetim

This study aims to determine the relationship between the levels of work stress and the democratic perceptions of managers and teachers. The research was conducted with administrators and teachers working in public schools in central of Isparta. The research is a descriptive study using relational screening model. The data were obtained by using the scale of work stress that was developed by House and Rizzo and translated into Turkish by Efeoğlu and the scale of organizational democracy developed by Geçkil and Tikici.According to the results of the study, it was seen that the gender of administrators and teachers predicted work stress negatively. It was determined that male participants perception of job stress was higher than female participants. However, as a result of the analysis, it was seen that the duty period of the administrators and teachers in the profession did not significantly predict the perception of work stress.It was observed that the perception of participation and transparency, which is one of the sub-dimensions of organizational democracy, did not significantly predict job stress levels of administrators and teachers. However, it was observed that the perception of justice significantly predicted the stress levels of teachers and administrators negatively. This finding it can be interpreted that as the fair attitude of the managers towards the employees increases, the work stress of the personnel decreases. It was observed that the perception of equality significantly predicted the stress levels of teachers and administrators negatively. This finding it can be interpreted that as the perception of equality in the institution increases, job stress decreases. The perception of accountability significantly predicts job stress levels of administrators and teachers positively. This finding it can be interpreted that as the perception of accountability increases, job stress increases. The fact that managers and teachers are always accountable, supervised and all stakeholders have high expectations may cause them to feel pressure on them.Based on the research findings, suggestions were made to reduce the work stress experienced by administrators and teachers and to develop a culture of democracy in the institution.Key Words: Democratic Attitude, Management, Organizational Democracy, Work Stress,