İşyerindeki duygusal iyi oluşun belirleyicileri ve prososyal hizmet davranışı ile işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Banka çalışanları üzerine bir araştırma

Abstract

İki temel amacı olan bu araştırmada ilk olarak bankacılık sektöründe çalışan bireylerin işyerinde duygusal iyi oluşlarını olumlu ve olumsuz etkileyen faktörlerin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Daha sonra banka çalışanlarının işyerinde duygusal iyi oluşu, keşfedilen belirleyici faktörleri ile birlikte prososyal hizmet davranışları ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisi bir model çerçevesinde incelenmiştir. Ayrıca katılımcıların işyerinde duygusal iyi oluş düzeyinin yaş, cinsiyet, medeni durum, unvan, hizmet süresi, öğrenim düzeyi, çocuk sayısı ve çalışılan banka türü gibi demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı analiz edilmiştir.Araştırma kapsamında ilk olarak Burdur il merkezinde görev yapan kamu ve özel sektör banka çalışanlarından 60 kişilik bir örneklem grubu ile nitel araştırma süreci gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre bankacılık sektöründe işyerinde duygusal iyi oluşun temel belirleyicileri; işyeri arkadaşlığı, işin kendisi, yönetici desteği, çalışma koşulları, ödül ve takdir, müşteri ilişkileri, adalet algısı ve hedef algısı şeklinde sekiz faktör olarak belirlenmiştir. Daha sonra Burdur, Isparta ve Antalya (Batı Akdeniz Bölgesi) il merkezlerinde görev yapan kamu ve özel sektör banka çalışanlarından 400 kişilik bir örneklem grubunda anket uygulaması yolu ile nicel araştırma süreci gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS (22.0) ve AMOS (16.0) paket programında analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarında işin kendisi, yönetici desteği ve hedef algısı faktörlerinin işyerinde duygusal iyi oluş üzerinde istatistiksel olarak anlamlı etkilerinin olduğu görülmüştür. Ayrıca işyerinde duygusal iyi oluşun işten ayrılma niyetine negatif yönde, prososyal hizmet davranışına da pozitif yönde anlamlı bir etkisi olduğu bulgulanmıştır. Demografik değişkenlere göre yaş, medeni durum, hizmet süresi ve çalışılan banka türü açısından farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilirken, cinsiyet, öğrenim düzeyi, unvan ve çocuk sayısı açısından banka çalışanlarının işyerinde duygusal iyi oluş düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular bu alandaki uygulayıcılara, araştırmacılara ve yöneticilere katkı sağlayacak bilgiler sunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Öznel İyi Oluş, İşyerinde Duygusal İyi Oluş, İşten Ayrılma Niyeti, Prososyal Hizmet Davranışı, Bankacılık Sektörü.

In this study, which has two main aims, first aim is to find out the factors that affect positively and negatively the emotional well-being of individuals working in the banking sector. Then, the emotional well-being of the employees, together with the determinant factors discovered, the effect on prosocial service behavior and intention to leave was examined within the framework of a model. In addition, it was analyzed whether the level of emotional well-being of the participants varied according to demographic variables such as age, gender, marital status, title, number of years worked, level of education, number of children and type of bank worked.Within the scope of the research, firstly, a qualitative research process was carried out with a sample group of 60 public and private bank employees working in Burdur provincial center. According to the research findings, the main determinants of emotional well-being in the workplace in the banking sector; workplace friendship, work itself, executive support, working conditions, reward and appreciation, customer relations, perception of justice and target perception. Afterwards, quantitative research process was conducted in a sample group of 400 public and private sector bank employees working in Burdur, Isparta and Antalya (Western Mediterranean Region) provincial centers. The data obtained were analyzed by SPSS (22.0) and AMOS (16.0) software. According to the results of the research, it was found that the work itself, executive support and target perception had statistically significant effects on emotional well-being in the workplace. It was also found that emotional well-being in the workplace had a significant negative effect on intention to quit and a positive effect on prosocial service behavior. According to demographic variables, the differences in terms of age, marital status, number of years worked and type of bank were found to be statistically significant, while there was no statistically significant difference in terms of gender, level of education, titles and number of children. The findings of this study provide information that will contribute to the practitioners, researchers and administrators in this field.Keywords: Subjective Well-being, Emotional Well-being in the Workplace, Intention to Leave job, Prosocial Service Behavior, Banking Sector.