İlkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin eğitimde sosyal adalete ilişkin görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin eğitimde sosyal adalete ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Araştırmada sınıf öğretmenlerinden alınan görüşlerle eğitimde sosyal adalet ile ilgili gerçekçi ve işlevsel verilere ulaşılabileceği düşüncesiyle nitel araştırma deseni kullanılmış ve veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2017-2018 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Burdur ili Merkez ilçesinde yer alan resmi ilkokullarda görev yapan 50 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Sınıf öğretmenlerinin eğitimde sosyal adalete ilişkin görüşlerinden elde edilen sonuçlar betimsel analiz yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre sınıf öğretmenleri sosyal adaleti; adaletin, hakların ve özgürlüklerin herkese eşit olarak sunulması, fırsat eşitliği ve devletin kişiler arası ayrım yapmaması şeklinde tanımlamışlardır. Sınıf öğretmenleri eğitimde sosyal adaleti ise öğrencilerin okul ve sınıf içerisinde eşit haklara sahip olması ve eğitimcilerin öğrencilere adil yaklaşımı şeklinde tanımlamaktadır. Eğitim öğretimde kullanılan kitapların ücretsiz dağıtılması, başarılı öğrencilere burs, kırtasiye ve kıyafet yardımlarının yapılması, çeşitli eğitim kurumların yapmış olduğu burs ve başarı sınavları sınıf öğretmenlerine göre Türkiye'de eğitimde sosyal adaletin sağlanması için yapılan önemli uygulamalardır. Özel okulların varlığı ve devlet okulları arasındaki fırsat eşitsizlikleri, sürekli değişen eğitim ve sınav sistemi ise eğitimde sosyal adalet için olumsuz örneklerdir. Türk eğitim sistemi içerisinde sosyal adaletin sağlanması için düzenlemeler yapılabilir. Bu düzenlemelerin başında eğitim ve sınav sisteminin yeniden düzenlenmesi ve bölgesel eğitim planlarının hazırlanması gelmektedir. Ayrıca öğretmenlerin sosyal adaletin eğitimdeki önemi hakkında bilinçlendirilmesi eğitimde sosyal adaletin sağlanması yapılabilecek diğer uygulamalardır.

The aim of this study is to reveal the opinions of class teachers working in primary schools on social justice in education. In the study, the case study design of the qualitative research was used and a semi-structured interview form consisting of open-ended questions prepared by the researcher was used as data collection tool. The data were analysed by descriptive analysis. The study group of the study consisted of 50 primary school teachers working in public primary schools located in the central district of Burdur province in 2017-2018 academic year spring semester. Teachers in the study group were selected on a voluntary basis. According to the findings obtained from the research, classroom teachers defined social justice as; providing justice, rights and freedoms equally to everyone, equal opportunities and non-discrimination between people by the state. Class teachers define social justice in education as equal rights of students in schools and classrooms and fair approach of educators to students. According to class teachers, distribution of free text-books, supporting successful students with scholarships, stationery and clothing, and the scholarship exams of various education institutions are important practices for ensuring social justice in education in Turkey. The existence of private schools and inequalities of opportunity between public schools and private schools, and the ever-changing education and examination system are negative examples of social justice in education. Regulations can be made to ensure social justice within Turkish education system. The most important of these arrangements is the reorganization of the education and examination system and the preparation of regional education plans. In addition, raising awareness of teachers about the importance of social justice in education is another practice to ensure social justice in education.