Ergenlerde algılanan duygusal istismarın kendine zarar verme ve riskli davranışlar ile ilişkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ergenlerde algılanan duygusal istismarın kendine zarar verme ve riskli davranışlar ile ilişkisini incelemektir. Ayrıca araştırmada ergenlerin algıladıkları duygusal istismar, kendine zarar verme ve riskli davranışları cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü ve aile gelir durumuna göre incelenmektedir.Araştırma betimsel bir çalışma olup ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma grubunu 2017-2018 eğitim öğretim yılı Kahramanmaraş merkezinde bulunan Süleyman Demirel Fen Lisesi, TOBB Fen Lisesi, Süha Erler Anadolu Lisesi, Sevim Şirikçi Kız Meslek Lisesi, Altınşehir Mesleki ve Teknik Lisesi 9., 10. ve 11.sınıflarına devam eden gönüllü 725 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Ana Baba Duygusal İstismar Ölçeği, Öğretmen Duygusal İstismar Ölçeği, Kendine Zarar Verme Davranışı Değerlendirme Envanteri ve Riskli Davranışlar Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde Mann Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi, Spearman Brown Sıra Farkları Korelasyon Testi ve Çoklu Regresyon Analizi kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre ergenlerin algıladıkları duygusal istismar cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi ve aile gelir durumuna göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Ergenlerin kendine zarar verme davranışının cinsiyet, okul türü ve ailenin gelir durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaştığı ancak sınıf türüne göre anlamlı düzeyde farklılık göstermediği belirlenmiştir. Ergenlerin riskli davranışlarının cinsiyete göre anlamlı düzeyde farklılaştığı; antisosyal davranışlar, alkol kullanımı, sigara kullanımı, intihar eğilimi ve okul terkinin okul türüne göre farklılaştığı; alkol kullanımı, sigara kullanımı ve okul terkinin sınıf türüne göre anlamlı düzeyde farklılaştığı; sigara kullanımı, intihar eğilimi ve beslenme alışkanlıklarının ailenin gelir durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Ergenlerin algıladıkları duygusal istismar düzeyi ile kendine zarar verme ve riskli davranışlar düzeyi arasında pozitif yönde anlamlı düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Araştırmada ergenlerin ana babadan ve öğretmenden algıladıkları duygusal istismar düzeyi arttıkça kendine zarar verme ve riskli davranışlarında artış olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çoklu regresyon analizinde ise, ergenlerin ana babadan ve öğretmenden algıladıkları duygusal istismar düzeyinin kendine zarar verme ve riskli davranışları anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Ergen, Duygusal İstismar, Kendine Zarar Verme Davranışı, Riskli Davranışlar

The aim of this study was to investigate the relationship between perceived emotional abuse and self-harm and risky behaviors in adolescents. In addition, perceived emotional abuse, self-harm and risky behaviors of adolescents are examined according to gender, grade level, school type and family income.The research is a descriptive study and relational screening model is used. 725 students who attended volutaryly from the 9th, 10th and 11th grades of Süleyman Demirel Science High School, TOBB Science High School, Süha Erler Anatolian High School, Sevim Şirikçi Girl Vocational High School, Altınşehir Vocational and Technical High School formed this research group in Kahramanmaraş Province in 2017-2018 academic year. Personal Information Form, Parental Emotional Abuse Scale, Teacher Emotional Abuse Scale, Self-Harm Behavior Assessment Inventory and Risky Behaviors Scale were used as data collection tools. Mann Whitney U test, Kruskal-Wallis test, Spearman Brown Rank Differences correlation test and Multiple Regression Analysis were used to analyze the data.According to the results of the study, the perceived emotional abuse of adolescents showed a significant difference according to gender, school type, class level and family income. It was determined that adolescents' self-harm behavior differed significantly according to gender, type of school and family income but did not show significant difference according to class type. The risk behaviors of adolescents differ significantly according to gender; antisocial behaviors, alcohol use, smoking, suicidal tendency and drop-out differ according to school type; alcohol use, smoking and dropout differ significantly according to class type; It was concluded that smoking, suicidal tendency and feeding habits differ significantly according to family income. It was determined that there was a significant positive relationship between adolescents' perceived emotional abuse level and self-harm level and risky behaviors level. In this study, it was concluded that as the level of emotional abuse perceived from parents and teachers increased, self-harm and risky behaviors increased too. In the multiple regression analysis, it was observed that the level of emotional abuse perceived by the parents and the teachers significantly predicted self-harm and risky behaviors.Key Words: Adolescents, Emotional Abuse, Self-Harm Behaviour, Risky Behaviours