Marul (Lactuca sativa L.) fide kalitesi ve bitki gelişimi üzerine paclobutrazol ve prohexadione-calcium uygulamalarının etkileri

Abstract

Çalışmada marul fidelerinde boylanmanın kontrol edilmesi amacıyla farklı mevsim (güz ve bahar), zaman (tohum, çimlenme, gerçek yaprak ve çimlenme ve gerçek yaprak dönemi) ve dozlarda uygulanan Pro-Ca (0, 50, 100, 150 ppm) ve PBZ'nin (0, 25, 50, 100 ppm) fide gelişimi ve kalitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Ayrıca uygulama yapılmış marullar hidroponik sistemde yetiştirilerek uygulamaların hasat dönemine kadar ne derece kalıcı olduğu belirlenmiştir. Araştırmada tohum uygulamalarının incelenen parametreler üzerinde yaprak uygulamalarına kıyasla daha az etkili olduğu tespit edilmiştir. Marul fideleri üzerinde her iki kimyasalında yaprak uygulamalarının uygulama zaman ve dozlarındaki artışla orantılı olarak baskılayıcı etkisinin arttığı belirlenmiştir. Fide aşamasında PBZ uygulamalarının büyüme parametreleri üzerindeki baskılayıcı etkisinin Pro-Ca uygulamalarından daha fazla olduğu, bu etkinin hasat döneminde Pro-Ca uygulamalarında ortadan kalktığı ancak PBZ uygulamalarında yüksek dozlarda devam ettiği saptanmıştır.Sonuç olarak çimlenme+gerçek yaprak uygulama zamanının her iki durdurucunun da en yüksek oranda etkili olduğu uygulama zamanı olduğu, ancak hem büyümeyi istenilen düzeyin üzerinde baskılaması, hem de hasat döneminde dahi özellikle PBZ uygulamalarında durdurucu etkinin devam etmesinden dolayı kullanılması önerilmemektedir. Gerçek yaprak aşamasında yapılan uygulamaların fide kalitesi üzerinde diğer uygulama zamanlarından daha iyi sonuç verdiği saptanmıştır. Uygulama dozu olarak Pro-Ca için gelişmenin hızlı olduğu mevsim ve koşullarda 100 ve 150 ppm dozları, gelişmenin yavaş olduğu koşullar için 50 ve 100 ppm dozları tavsiye edilmektedir. PBZ için gelişmenin hızlı olduğu mevsim ve koşullarda 25 ve 50 ppm dozları, gelişmenin yavaş olduğu koşullar için 25 ppm ve daha altı dozlar tercih edilmelidir.

In this study, it was examined the effects on seedling growth and quality of Pro-Ca (0, 50, 100, 150 ppm) and PBZ (0, 25, 50, 100 ppm) applied in different seasons (autumn and spring) time (seed, germination, true leaf and germination and true leaf) and dosage to control staining at lettuce seedlings. In addition, sprayed lettuce (uygulama yapılmış) was grown in a hydroponic system and it was determined how long the application lasted until the harvesting period. In the study, seed application was found to be less effective on the parameters examined compared to leaf application. On the lettuce seedlings, it was determined that the inhibitory effect of leaf application of both chemicals increased is directly proportional to its application time and doses. It was found that the inhibitory effect of PBZ on the growth parameters in the seedling stage was higher than that of the Pro-Ca treatments, and this effect removed in the Pro-Ca treatments during the harvest period but continued at high doses in the PBZ treatments.As a result, germination + true leaf application time is the time to apply both stoppers at the highest level, they are not recommended to be used both suppress the growth above desired level and continue the stopping effect especially in PBZ applications even during the harvesting period. It has been determined that applications in true leaf stage give better results on seedling quality than other application times. The application doses for Pro-Ca is recommended as 100 and 150 ppm for season and condition which development is fast and as 50 and 100 ppm for conditions which development is slow. 25 and 50 ppm doses for PBZ should be preferred in the season and condition which development is rapid and 25 ppm and lower doses should be preferred for conditions which development is slow.