Sınıf öğretmeni adaylarının matematik ve fen öğretim kaygılarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; sınıf öğretmeni adaylarının matematik ve fen bilimleri dersi öğretim kaygı düzeylerini belirlemek ve bu kaygıya neden olan faktörleri incelemektir. Bu amaç için çalışmada nicel ve nitel araştırma tekniklerinin bir arada yer aldığı karma metot yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın nicel kısmında, Liu (2016) tarafından geliştirilen ve orijinali İngilizce olan ölçeğin Aytekin, Türkmenoğlu ve Arıkan (2017) tarafından Türkçeye uyarlama çalışması yapılmış ve İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi İlköğretim Matematik ve Fen Bilgisi Öğretmenliği programına kayıtlı 259 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ölçeğin, SPSS 20.0 ve Lisrel 8.80 paket program ile veri analizi yapılarak geçerlik güvenirliği sağlanmıştır. Daha sonra araştırmacılar tarafından oluşturulan `Kişisel Bilgi Formu` ile birlikte ölçek sınıf öğretmenliği programına kayıtlı 114 öğretmen adayına uygulanmıştır. Veriler toplandıktan sonra veri analizinde SPSS 20.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışmanın nitel kısmında; kaygı düzeyleri yüksek, orta, düşük olan bu 114 katılımcı arasından 15 öğretmen adayı çalışmaya gönüllü olarak katılmışlardır. Görüşmeler uzman görüşü ve literatür doğrultusunda hazırlanan yarı yapılandırılmış sorularla yapılmıştır. Bu görüşmeler ses kayıt cihazına alınarak yazılı doküman haline getirilmiş ve iki bağımsız araştırmacı tarafından analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde; bilimsel etkinliklere az katıldığını beyan eden sınıf öğretmeni adaylarının daha yüksek matematik ve fen bilimleri dersi öğretim kaygısı yaşadıkları görülmüştür. Bunun yanı sıra sınıf öğretmeni adaylarının matematik ve fen bilimleri derslerini sevme düzeyleri arttıkça öğretim kaygılarının azaldığı, matematik ve fen bilimleri derslerini sevme düzeyleri düştükçe öğretim kaygılarının arttığı tespit edilmiştir. Diğer bir sonuç ise; mesleği statü ve maaş için seçtiğini belirten öğretmen adaylarının kavramsal anlama kaynaklı fen bilimleri dersi öğretim kaygılarının, mesleği kendi istediği için seçenlere göre daha yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarıyla yapılan görüşmeler neticesinde ise adayların öğretmenlik uygulama sürelerinin arttırılması, adaylara bu süre zarfında aktif olarak daha çok görev alacakları bir öğretimsel deneyimin kazandırılması ve bunun için işbirliğinin gerekliliği önerilmiştir.

The aim of this study is to investigate the factors that are effective on the anxiety of mathematics and science teaching of elementary teacher candidates. For this purpose, mix method which includes quantitative and qualitative research techniques was used.The scale used in the study was developed by Liu (2016) and adapted to Turkish by Aytekin, Türkmenoğlu and Arıkan (2017).The adaptation of the scale was made with the data obtained from 259 teacher candidates enrolled in the Elementary School Mathematics and Science Education program of a public university in Central Anatolia.The validity and reliability analyzes of the scale were performed with SPSS 20.0 and Lisrel 8.80 package programs.Personal Information Form and the teaching mathematics and science anxiety scale which was formed by the researchers and the scale adapted to Turkish were applied to 114 teacher candidates who were enrolled in the Elementary Teaching program.After data were collected, SPSS 20.0 package program was used for data analysis.In the qualitative part of the study, among the 114 participants whose anxiety levels were high, medium and low, 15 pre-service teachers participated in the study voluntarily. The interviews were conducted with semi-structured questions prepared by the expert opinion and literature.These interviews were taken to the voice recorder and were documented and analyzed by two independent researchers.When the findings obtained from the research were examined, it was seen that the elementary teacher candidates who stated that they had less participation in scientific activities experienced higher mathematics and science teaching anxiety. Besides, as the levelof mathematics and science enjoyment of the elementary teacher candidates increased, the teaching anxiety decreased.Another result is that science teacher anxieties vary according to the reasons of choosing science education.As a result of interviews with prospective teachers, it has been suggested to increase the duration of teaching experience.Candidates need to be given more teaching experience within the scope of teaching practice.Strong cooperation is essential to achieve these goals.