6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin Fen Bilimleri dersi Öğretim Programında yer alan olgu, olay ve genellemeleri bilme düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Fen bilimleri dersi, öğrencilerin doğayı ve insanları anlamasında, özelliklerini açıklamasında ve bunlar arasındaki ilişkileri bilimsel olarak anlatabilmesinde yol gösteren pek çok disiplini içermektedir. Gündelik yaşam ve oluşan doğa olayları hakkında fen bilimlerinden yararlanmadan varılan yargılar, öğrencileri çoğunlukla bilimsellikten uzaklaştırarak genelleme yapmaya sevk etmektedir. Bu yüzden okul öncesi dönemden üniversiteye kadar fen eğitiminde olgu ve olayların öğrencilerin çevresinde gelişen olgu ve olaylarla ilişkilendiriyor olması gerekmektedir. Bu araştırmada, altıncı, yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi öğretim programlarında yer alan olgu, olay ve genellemeleri nasıl ayırt ettiklerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Kayseri ili, merkez ilçesindeki okullarda yapılmıştır. 2018-2019 eğitim-öğretim yılında öğrenimi devam eden 114 altıncı sınıf öğrencisi, 97 yedinci sınıf ve 88 sekizinci sınıfta olmak üzere toplam 299 öğrenciyle yürütülmüştür. Araştırmada, tarama modeli kullanılmış olup, öğrencilerin bireysel özelliklerini içeren 8 soru ve verilen kelimenin olgu, olay ya da genellemeden hangisi olduğuna dair işaretleme yapabilecekleri 43 maddelik bir form kullanılarak sorulara cevap vermeleri istenmiştir. Öğrenciler tarafından maddenin olgu, olay ya da genelleme mi olduğuna dair verdikleri cevaplar araştırmacı tarafından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesi, istatistik paket programı kullanılarak bilgisayar ortamında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın yapılabilmesi için; ildeki Milli Eğitim Müdürlüğü'nden kurum izni, çalışmanın yapıldığı okullardan izin ve çalışmaya katılan öğrencilerin ebeveynlerinden veli onam formu alınmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 12.62±1.02'dir. Öğrencilerin %53.5'i erkek, %38.2'si altıncı sınıf, %33.8'inin anne ve %42.2'sinin ise baba eğitim durumunun lise olduğu saptanmıştır. Öğrencilerden %36.1'inin günde bir saat televizyon seyrettiği, %37.5'inin günde 1-2 saat internet kullandığı ve %25.5'inin de ayda 2-3 kitap okuduğu belirlenmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin olay kavramı bilgi düzeylerinin yalnızca 10. soru (kan alışverişi) için anlamlı olmadığı diğer yedi olay kavramı için bilgi düzeylerinin anlamlı olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin olgu kavramı bilgi düzeylerinin ise 15., 17. ve 28. sorularda yer alan (güneş tutulması, gelişme, gamet oluşumu) olgular için anlamlı olmadığı diğer 12 olgu kavramı için bilgi düzeylerinin anlamlı olduğu belirlenmiştir. Genelleme kavramı bilgi düzeylerinde ise 4., 16., 20. ve 29. sorular (ses bir enerji türüdür, sesin yayıldığı ortamın değişmesiyle sesler farklı iletilir, beyaz ışık tüm renklerin birleşiminden oluşur, saf maddelerin hal değişimi sırasında sıcaklığı sabit kalır) için anlamlı olmadığı diğer 16 genelleme kavramı için bilgi düzeylerinin anlamlı olduğu belirlenmiştir. Toplam bilgi puan ortalaması 6. Sınıflar için; 6.80±2.94, 7. Sınıflar için; 16.52±7.88, 8. Sınıflar için; 16.71±5.31'dir.Altı ve yedinci sınıfta kız öğrencilerin; sekizinci sınıfta ise erkek öğrencilerin; ebeveynleri üniversite mezunu olanların; günde 2-3 saat TV izleyenlerin; altıncı sınıflarda günde 4 ve üzeri, yedi ve sekizinci sınıflarda ise günde 2-3 saat internet kullananların; altı ve yedinci sınıflarda ayda 2-3 kitap, sekizinci sınıflarda ise 4 ve üzeri kitap okuyanların bilgi puan ortalamaları daha yüksek bulunmuştur. Diğer gruplarla karşılaştırıldığında altıncı sınıflarda anne eğitim durumu (p<0.05), yedinci sınıflarda ise kitap okuma düzeyi (p<0.05) arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Öğrencilerin toplam bilgi puanları ile tanıtıcı özellikleri (cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, günlük TV izleme ve internet kullanma, aylık kitap okuma) arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p>0.05).Sonuç olarak öğrencilerin; cevapları incelendiğinde, bilgi toplam puanlarının orta düzeyde olduğu; cinsiyet, anne ve baba eğitim durumu, günlük TV seyretme, internet kullanma ve aylık kitap okuma sayısının öğrencilerin olgu, olay ve genelleme toplam bilgi puanlarını etkileyebileceği tespit edilmiştir.

Science education includes many disciplines that guide students in understanding nature and people, explaining their characteristics and explaining the relationships between them scientifically. The judgments about everyday life and the natural events that occur without making use of science often make students dismiss scientific and generalize. Therefore, in science education from preschool to university, facts and events should be associated with facts and events that develop around students. In this study, it was conducted to examine how sixth, seventh and eighth grade students distinguish the facts, events and generalizations in science curriculum. Research, located in Turkey's Kayseri province in Central Anatolia region, were made in schools in the central district. It was carried out with a total of 299 students, including 114 sixth grade students, 97 seventh grade and 88 eighth grade, whose education continues in the 2018-2019 academic year. In the research, the screening model was used, and the students were asked to answer the questions by using 8 ones containing their individual characteristics and a 43-item form, which they could mark as to which was the fact, event or generalization. The answers given by the researcher, who correctly knew whether the item was a fact, an event or a generalization, were examined. The evaluation of the data was carried out in computer environment using statistical package program. In order to conduct the study; Institutional permission from the Directorate of National Education in the province, permission from the schools where the study was conducted and parents' consent form was obtained from the parents of the students who participated in the study. The average age of students is 12.62 ± 1.02. It was determined that 53.5% of the students were male, 38.2% were sixth grade, 33.8% of the mothers and 42.2% of the fathers was in high school education. It has been determined that 36.1% of the students watch television one hour a day, 37.5% use the internet 1-2 hours a day and 25.5% read 2-3 books a month. It was determined that the level of knowledge of the event concept of the students participating in the study was not only significant for the 10th Question (blood exchange), but the level of knowledge for the other seven event concepts was significant. It was determined that the students' level of knowledge of the concept of the case was not significant for the questions 15., 17. and 28. (solar eclipse, development, gamet formation), but the level of knowledge of the other 12 cases. For the generalization concept knowledge levels, 4., 16., 20. and 29. questions (sound is a type of energy, sounds are transmitted differently with the change of the environment where the sound is emitted, white light is a combination of all colors, the temperature of pure substances remains constant during the change of state) knowledge levels were determined to be significant. The total knowledge score average is 6.80 ± 2.94 for Grades 6, 16.52 ± 7.88 for Grades 7, 16.71 ± 5.31 for Grades 8. In the sixth and seventh grades, female students, in the eighth grades, male students, those whose parents are university graduates, those who watch TV 2-3 hours a day, in the sixth grades 4 and above, in the seventh and eighth classes 2-3 hours of use the internet, six and seventh classes Those who read 2-3 books a month and eighth grade students who read 4 or more books averaged higher knowledge points. Compared to other groups, there was a significant difference between the education level of the mother in the sixth grades (p<0.05) and the level of reading books (p<0.05) in the seventh grades. No significant correlation was found between students' total knowledge scores and identifying characteristics (gender, education level of parents, watching TV daily and using the internet, reading monthly books) (p>0.05).As a result, when the answers given by the students were examined, it was determined that the total scores of the knowledge were at a medium level. It was determined that the number of gender, mother and father education, watching TV daily, using the internet, and reading monthly books may affect the students' fact, event and generalization total knowledge scores.