Ortaokul 6-8. sınıf Türkçe dersi basılı öğretim materyallerinin dinleme/izleme yöntem ve teknikleri bakımından incelenmesi

Abstract

Yapılandırmacı yaklaşımla hazırlanan Türkçe Dersi 6-8. Sınıflar Öğretim Programı'nda dinleme becerisi, ayrıntılı bir şekilde ele alınmış ve Türkçe ders kitaplarındaki her temada en az bir dinleme metnine yer verilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Dinleme metinlerinin işlenişinde kullanılabilecek yöntem/tekniklere de programda değinilmiştir. 6-8. SınıflarTürkçe Öğretim Programı'nın dinleme yöntem/teknikleri bölümünde yedi tür dinleme yöntem/tekniğinden bahsedilmiştir. Bu yöntem/teknikler katılımlı dinleme, katılımsız dinleme, not alarak dinleme, kendini konuşanın yerine koyarak (empati kurarak) dinleme, yaratıcı dinleme, seçici dinleme ve eleştirel dinlemedir. Bu çalışmada, 6-8. sınıflar Türkçe dersi öğretmen kılavuz kitaplarında yer alan dinleme metinlerinde hangi yöntemlere ve tekniklere yer verildiği tespit edilmiş, bu yöntem ve tekniklerin hangi metinlerle birlikte uygulandığı, hangi tür metinlerin yer aldığı ve sözcük sayıları üzerinden de metinlerin uzunluğu, kısalığı üzerinde durulmuştur. Çalışmada her sınıf seviyesi için biri Bakanlık ikisi özel yayınevi kitabı olmak üzere üçer öğretmen kılavuz kitabında yer alan dinleme metinleri incelenmiştir. Nitel tarama araştırması olan bu çalışmanın verileri, doküman incelemesi yoluyla toplanmış ve betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir.Çalışma neticesinde,6-8. Sınıflar Türkçe Öğretim Programı'nda yer alan dinleme yöntem ve tekniklerinin her birine başvurulduğu ve bu yöntem ve tekniklerin öğretim programındaki uygulama yönergelerine uygun şekilde kullanıldığı saptanmıştır.Çalışmada incelenen 55 dinleme metninde 11 farklı metin türü kullanıldığı tespit edilmiştir. Dinleme / izleme metinlerinde en kısa metnin 77, en uzun metnin de 2245 sözcük olduğu anlaşılmıştır.

Listening skill has thoroughly been embraced within the Turkish Lesson Teaching Program for Grades 6 to 8 and including minimum one listening text for each theme in a Turkish course book has become compulsory. The methods and techniques to be employed during the listening process have been mentioned in the Program as well. Seven types of listening methods/techniques are included within the Methods & Techniques part of the Program. These are; participatory listening, non-participatory listening, listening through note-taking, listening through empathizing the speaker, creative listening, selective listening and critical listening. In this study, the methods and techniques included within the listening texts in teacher's books of 6 to 8th grades Turkish lesson were determined. The methods and techniques used together with these texts, the types of the texts and the length of the texts in relation to the number of the words were all examined. Three teacher's books for each grade, one published by the Ministry and two by private publishers, were examined with regard to the listening texts. The data of this survey research were collected through document review technique and analyzed by means of descriptive analysis method. As a result of the study, it was seen each method and technique included in the Turkish Lesson Teaching Program for Grades 6 to 8 was used and that these methods and techniques were used in compliance with the application instructions given in the Program. 11 different types of texts were found out to be used within 55 listening texts examined. When the numbers of the words are concerned, the shortest text was seen to be consisting of 77 words, while the longest one 2245 words.