Ortaokul öğrencilerinin matematik başarılarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada temel amaç ortaokul öğrencilerinin matematik başarılarının yordanmasıdır. Yordanan değişken matematik başarısı, yordayıcı değişkenler ise öz düzenleme, öz yeterlik, algılanan özerklik desteği, matematiğe yönelik tutum ve cinsiyet değişkenleri olarak ele alınmıştır. Matematik başarısının yordanmasında aracılık ve etkileşim etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla öncelikle öz düzenleme ile matematik başarısı arasındaki ilişkiye öz yeterlik, matematiğe yönelik tutum ve algılanan özerklik desteğinin aracılık edip etmediği, ardından ise matematiğe yönelik tutum ile öz yeterlik, öz düzenleme ile öz yeterlik ve algılanan özerklik desteği ile öz yeterlik etkileşimlerinin matematik başarısını yordama durumlarının araştırılması hedeflenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Kırşehir il merkezinde amaçlı örnekleme yolu ile seçilen üç farklı ortaokuldan random olarak belirlenen 264 kadın ve 268 erkek öğrenci olmak üzere toplam 532 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri toplanırken Pintrich ve De Groot (1990) tarafından geliştirilen Üredi (2005) tarafından uyarlanan Öğrenmeye İlişkin Motivasyonel Stratejiler Ölçeği; William ve Deci (1996) tarafından geliştirilen Kanadlı ve Bağçeci (2016) tarafından uyarlanan ve Koçoğlu (2017) tarafından ortaokul öğrencileri için yeniden adapte edilen Öğrenme İklimi Ölçeği; Önal (2013) tarafından geliştirilen Matematiğe Yönelik Tutum Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmanın yordanan değişkeni olan matematik başarısı öğrencilerin iki yarıyıla ait matematik dersi karne puanlarının ortalaması alınarak belirlenmiştir. Araştırmada toplanan veriler SPSS 24.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma ile toplanan verilerin etkileşim ve aracılık etkisi testlerinde çoklu regresyon analizi ve Hayes (2018) tarafından SPSS'e eklenti olarak geliştirilen PROCESS programı kullanılmıştır. Aracılık etkilerinin istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığının tespit edilmesi için Sobel testine başvurulmuştur. Araştırmada hata payı .05 olarak kabul edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, öz düzenleme, öz yeterlik ve matematiğe yönelik tutum değişkenleri ortaokul öğrencilerinin matematik başarılarının anlamlı yordayıcılarıdır. Bunun yanında, öz yeterlik ve matematiğe yönelik tutumun öz düzenleme ve matematik başarısı arasındaki ilişkide aracılık etkilerinin anlamlı olduğu; algılanan özerklik desteğinin aracılık etkisi göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Dolayısıyla, öz yeterlik, öz düzenleme ve matematiğe yönelik tutumun matematik başarısına etkisinin önemli olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca, öz yeterlik ile matematiğe yönelik tutum etkileşiminin ortaokul öğrencilerinin matematik başarılarını anlamlı olarak yordadığı; öz düzenleme ve algılanan özerklik desteğinin öz yeterlik ile etkileşiminin matematik başarısını anlamlı olarak yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında, ortaokul öğrencilerinin cinsiyetleri ile matematik başarıları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Sonuç olarak; ortaokul öğrencilerinin öz düzenlemeleri ve matematik başarıları arasındaki ilişkide öz yeterlik ve matematiğe yönelik tutumun aracılık etkilerinin anlamlı olduğu; öz yeterlik ile matematiğe yönelik tutum arasındaki etkileşimin ortaokul öğrencilerinin matematik başarısını anlamlı olarak yordadığı bu çalışma ile ortaya konulmuştur.

This study, which is aimed to predict the mathematics achievement of secondary school students, examined whether self-efficacy, attitude and perceived autonomy support were mediated primarily by the relationship between self-regulation and mathematics achievement. Secondly, it was aimed to investigate the moderation between attitude and self-efficacy, self-regulation and self-efficacy, and perceived autonomy and self-efficacy on mathematics achievement. The study sample included 264 female and 268 male students, in total 532 students, who were selected by purposeful sampling from three different secondary schools located in center of Kırşehir province between 2017 and 2018. The data were collected using Motivational Stategies on Learning Scale developed by Pintrich and De Groot (1990) and adapted by Üredi (2005), Learning Climate Scale developed by William and Deci (1996), translated into Turkish by Kanadlı and Bağçeci (2016) and readapted for secondary school students, and Attitude Scale About Mathematics developed by Önal (2013) and personal information form prepared by the researcher. The success of the students in the mathematics course was determined by taking the average of the grades of the students for two semesters. Multiple regression analysis and PROCESS program developed by Hayes (2018) in addition to SPSS were used to test the moderation and mediation effect of the collected data as a result of the research. .05 was considered as the significant level. According to the results of the study, self-regulation, self-efficacy, and attitude variables are significant predictors of mathematics achievement of secondary school students. In addition, the mediation effects of self-efficacy and attitude variables on the relationship between self-regulation and mathematics achievement were found to be significant. In this case, self-efficacy and attitude variables are mediation variables that increase the mathematics achievement of secondary school students. In addition, it was concluded that the effect of self-efficacy and attitude moderation on mathematics achievement of secondary school students was significant. As it is understood from this point, it has been revealed that the relationship between the secondary school students' self-efficacy and mathematics achievement may vary depending on attitude. According to the research findings, the moderation between self-regulation and self-efficacy, and perceived autonomy and self-efficacy did not have a significant effect on the mathematics achievement of secondary school students. In addition, no significant relationship between gender and mathematics achievement was found in secondary school students. As a result, the mediation effects of self-efficacy and attitude variables in the relationship between secondary school students' self-regulation and mathematics achievement were significant. This study showed that the moderation between self-efficacy and attitude significantly predicted the mathematics achievement of the secondary school students.