İsmet İnönü ve Adnan Menderes Dönemi dil ve tarih politikaları (1938-1960)

Abstract

Yeni Türk Devletinin kuruluşundan itibaren onun yapılandırılması işine girişen Mustafa Kemal Atatürk, özellikle 1930'lu yıllarda kültür politikalarına ağırlık vermiştir. Bu politika doğrultusunda, Türk tarihinin bilimsel metotlarla araştırılması için 1931 yılında Türk Tarih Kurumu, Türk dilinin bilimsel metotlarla araştırılması için ise 1932 yılında Türk Dil Kurumunu onun öncülüğünde kurulmuştur. Atatürk'ün ölümünden sonra 1938-1950 yılları arası CHP, 1950-1960 yılları arası DP iktidarı dönemlerinden İsmet İnönü döneminde, II. Dünya Savaşının patlak vermesi, dünya üzerindeki dengeleri değiştirmiş olmasının yanı sıra Türkiye'yi de her açıdan ciddi şekilde etkilemiştir. İnönü döneminde bu etki kendini kültür politikaları üzerinde de göstermiştir. Adnan Menderes döneminde de gözlenen II. Dünya Savaşının etkileri doğrultusunda, bu dönemde daha çok ekonomik politikalar ön planda tutulmuş ve çeşitli kalkınma planları uygulanmış olmakla birlikte kültür politikaları da etkin bir şekilde uygulanmıştır. Bu çalışmada, kültür politikaları içerisinde yer alan, İnönü ve Menderes dönemi, dil ve tarih politikaları ele alınmış, dönemin dil ve tarih politikalarının anlaşılması açısından alana katkı sağlamak hedeflenmiştir. Bu çalışma da nitel araştırma yöntemlerinden doküman analiz metodu kullanılarak İsmet İnönü ve Adnan Menderes dönemindeki dil ve tarih politikaları ele alınmıştır.

Mustafa Kemal Ataturk, who has been involved in the reconstruction of the new Turkish State since its establishment, focused on cultural policies especially in the 1930s. In line with this policy, the Turkish Historical Society was established in 1931 for the investigation of Turkish history with scientific methods, and in 1932, the Turkish Language Institute was established to investigate the Turkish language with scientific methods. After Ataturk's death, CHP between 1938 and 1950, during the period of DP rule from 1950 to 1960 in Ismet Inonu period, the outbreak of World War II has not only changed the balance in the world, but also has seriously affected Turkey in every respect. This effect also showed itself on cultural policies during the Inonu period. Also, observed during the reign of Adnan Menderes, in line with the effects of World War II, economic policies were kept in the foreground during this period, and as well as various development plans, cultural policies were also implemented effectively. In this study, Inonu and Menderes period, language and history policies within the cultural policies are discussed, and it is aimed to contribute to the field in terms of understanding the language and historical policies of the period.