İşletmelerde işlevsel esasa göre yerleşim düzeninin saptanması ve örnek bir uygulama

Abstract

ÖZET işyeri düzenlemesi, işletmelerin verimliliği ve ekonomikliği üzerinde önemli bir faktördür. İşletmeler, üretecekleri mamullerin çeşitliliğine ve hacmine bağlı olarak, üretimin tipini belirlemelidir. işyeri düzenlemesi, üretim tipine göre yapılmaktadır. Bu çalışmanın birinci bölümünde, işyeri düzeni sorunları, işyeri düzenine etken olan öğeler, işyeri düzeninin üretim sistemine etkileri, işyeri düzeni planlamasının amaçlan ve fabrika binası gibi konulardan bahsedilmektedir. İkinci bölümde, sistematik işyeri düzeni planlaması ile düzenleme işleminin aşamalarına değinilmekte, işyeri düzeni sistemleri olan işlevsel düzenleme, ürüne göre düzenleme, grup teknolojisi ve değişmez pozisyonlara göre düzenleme teknikleri tanıtılmaktadır. Materyal taşıma maliyetlerinin azaltılmasını ele alan tek kriterli tekniklerden doğrusal programlama metodu ve programlanmış işyeri düzeni algoritmaları üçüncü bölümde, materyal taşıma maliyetleriyle birlikte, güvenlik, esneklik, organizasyon uyumluluğu, işgücü kullanımı, estetik, kontrol gibi pek çok kriteri ele alan tekniklerden olan Analitik Hiyerarşi İşlemi ve Bulanık Yaklaşım dördüncü bölümde ele alınmaktadır. Beşinci bölümde, bir üretim fabrikasındaki yerleşim düzeni incelenerek, toplam materyal taşıma maliyeti hesaplanmış ve yerleşim düzeninin üretim sistemine etkileri araştırılmıştır. Geliştirilen bir bilgisayar programı aracılığı ile, bu fabrika için toplam materyal taşıma maliyetini azaltarak ürün kalitesini artıran yeni bir yerleşim düzeni belirlenmiştir.

ABSTRACT Layout of Facilities is important on productivity and rantability of firms. Business companies should determine the type of production according to volume and variety of products. Facilities are arranged with respect to production type. Facility layout problems, factors affect layout, layout influences on production system, layout planning purposes, ; arid plant building are introduced in the first part. In the second part, systematic layout planning and phases of layout process are explained and facility planning systems which are layout by product, layout by process, grup technology and arrangement with constant positions are introduced. Linear programming method and programmed layout algorithms which deals with decreasing the material handling costs are studied in the third part. Analytic Hierarchy Technic and 'Fuzzy' Technic which are multi-criteria approaches on facility layout problems that consider varius criteria; such as safety, flexibility, organization, man-power utilization, asthetic and control are discussed in the forth part. In the fifth part, a real case in a production factory is examined; total material handling cost and affects of current layout on the production system is determined. A new layout that decreases the total material handling cost and increases the product quality is developed by means of a computer program written. II