XIX. asır sonlarında İçel Sancağı Anamur kazası

Abstract

ÖZET Bizans dönemi ve daha önceki dönemlerde konumu dolayısıyla korsanların uğrak yeri ve bölgenin kontrol merkezi olan Anamur, Selçuklular döneminde de bu işlevlerini devam ettirmiştir. Osmanlı idarî taksimatında ilk defa, 1518'de İçel Sancağı'na bağlı bir kaza olan Anamur, arazisinin engebeli olmasından dolayı merkezî otoritenin baskısından nispeten uzak kalmıştır. Kaza, Kıbrıs'ın fethinden sonra bu bölgenin idarî taksimatına dahil edilmiştir. Köylerin bir idarî merkeze bağlanmasıyla kurulan kaza bölgesi, konar göçer aşiretlerin yoğun olarak bulunduğu bir bölgedir. Osmanlı Devleti bu aşiretleri, sürgün fermanları ile ülkenin sürgün bölgelerine veya kendi istedikleri yerlere gönüllü iskân yoluyla yerleştirmeye çalışmıştır. Bölge, Osmanlı devleti ile Karamanoğulları arasında da siyasî mücadelelere sahne olmuştur. Osmanlı Devlet teşkilatı ve toplumunda Tanzimat Fermam 'yla meydana gelen değişim süreci, kazanın teşkilat yapısında da kendini göstermiştir. Bölgede bulunan gayrimüslim tebaanın yönetime girmesi, meclislerde temsili bunun bir göstergesidir. Tanzimat ile birlikte Osmanlı Devleti'nin mülkî-idarî yapısında görülen yeni yönetim birimleri inceleme konumuz olan bölgeye daha geç intikal etmiştir. Ancak, bölgenin coğrafî yapısı, kazanın gelişim sürecine devamlı sekte vurmuştur. Ekonomik gelişimini tamamlayamayan kaza, devletin üçüncü derecede idarî birimi olan köyler birliğinden oluşan, hukukî anlamdaki kaza statüsünden kendisini kurtaramamıştır. Bölgenin coğrafi yapısı, devlet eliyle yapılmak istenen idarî, hukukî, iktisadî, içtimaî yenilikler ile, batıdan gelecek olan sosyo-kültürel tesirlerin bölgeye girmesine engel olmuştur. Bu durum, bölgedeki aşiretlerin kültürel ve sosyal hayatlarını günümüze kadar yaşatmalarına yol açmış; Türk kültürü üzerinde yapılacak çalışmalar için de bölgeyi zengin bir kaynak durumuna getirmiştir.

II ABSTRACT Anamur has been control center of distric and place of hijacker when period of Byzantium and befor this time. İt has continiud this function when period of Seldjukids. For the first time Anamur has been county belongs to İçel semjak when Yavuz Sultan Selim. İt has gone far away from central management because it has had negative geografic state. Anamur has included in administrative structure of this region after conquesting of Cyprus. This county has came into existence how joining of villages each other. Anamur is an area that there are nomad tribes intensively. Ottoman Empire has forced to settled life by firmans. This region has staged to political struggle when period of Karamanlı Beyliği. Changing period of Ottoman Empire that starting with Tanzimat Fermanı has effected managerial structure of Anamur. So non Muslim people has been represented at the council. But new control unit that appearing after Tanzimat Fermanı in the civil and manageral structure of Ottoman Empire has came this county lately. Negative geografic state of Anamur has prevented improvement of it continually. So it has't escaped to be an county. But this stuation has caused to bring to this time cultural life of nomad tribes of Anamur area. So Anamur has got wealth material for research on the Turkish cultur.