Petunia hybridada sitolojik çalışmalar

Abstract

- 21 - ÖZET Çalışmanın bir bölümünde, Petuni n hybrida Vilm'in kök uçlarında mitoz bölünme incelendi. Bitkide mitoz bölünme nor mal şekilde cereyan eder ve diploid kromozomsayısı 14'dür. Karyotip analizi sonunda somatik kromozomların 4 metasentrik ve 10 submetasentrik kromozomdan oluştuğu saptanmıştır. Sub metasentrik kromozomlardan biri satellit taşımaktadır. % 0.2'lik kolşisin ile muameleden sonra bazı hücrelerde kro mozomların 2 veya daha fazla grup halinde dağılım gösterdik lerini dikkatimizi çekmiştir. Kromozomlar 7:7, 8:6, 5:9, 13:1, 5:8:1, 3:4:7 şeklinde dağılım gösterirler. Çalışmamızın diğer bölümünde polen ana hücrelerindeki meios bölünme incelenmiştir. Hücrelerin çoğunda bölünme nor maldir. Fakat bazı hücrelerde düzensizliklere rastlanmıştır. Bunlar univalent ve tetravalent oluşumu, anafazda düzensiz dağılım, geç dağılım ve fragment oluşumudur. Bundan başka iğ ipliklerinin birleşmesi ve bunun sonucu olarak kromozom grup larının birleştiği gözlenmiştir. Petunia hybrida'nın polen ana hücrelerinde bir tane B kromozom gözlenmiştir. Hem kök hem polen ana hücrelerinin stoplazmasında bü yük vakuoller ve derin yarıklar gözlenmiştir. Böylece hücre lerde kromozomların ayrı birimler halinde olmayıp koagüle ol dukları dikkati çekmiştir.

- 22 - SUMMARY In part of the study, mitotic division in root tips of Petunia hybrida Vilm. was investigated. The course of mitosis was regular and the diploid chromosome number was 14. Somatic complement consisted of 4 median and 10 submedian chromosomes. One of the submedian chromosomes was SAT-chromo some. In addition to 14 chromosomes, a single B chromosome was observed in root cells. After treatment with 0.2% colchicine, most of the cells at metaphases have a single group of 14 chromosomes, however in some cells they were distributed into 2 or more chromosome groups. These distribu tions were 7:7, 8:6, 5:9, 13:1, 4:3:7, 5:8:1. In another part of the study, meiotic division in pollen mother cells was also investigated. In most of the cells the course of division was normal. Some irregularities were also observed. These were univalent and multivalent formation, iregular anaphase separation, laggard formation, fragment formation. In addition to these the fusion of the chromosome groups were observed due to fused spindles. A single B chromosome was also observed in pollen mother cells of P. hybrida. Large vacuoles and deep cleavages were observed in the cytoplasm of root cells and pollen mother cells. The choromo- somes in these cells were not separate structures and they were coagulated.