Manas Destanı`nda ahlak anlayışı

Abstract

ÖZET Felsefe Tarihine bakıldığı zaman, ahlak problemiyle ilgili olarak, bir çok filozofun, fikir ve görüşler geliştirdiklerini müşahede etmekteyiz. Her filozof, kendi bakış ve değerlendirmesi içerisinde, ahlakı, anlamaya ve açıklamaya çalışmıştır. Bunu yaparken de, ahlak ve ahlak felsefesinin, çeşitli problemlerini teşkil eden, bazı kavramları, temellendirmeye ve buna bağlı olarak ahlaki bakışlarım, hayat anlayışlarım ortaya koymayı kendilerine bir görev olarak görmüşlerdir. Hepsinin ortak noktaları ise, ahlakı felsefî bir açıdan ele almalarıdır. Biz ise, bu araştırmamızda, edebi bir eser olan, Manas Destanım bir edebi ve tarihi eser olmasından çok, ahlaki boyutuna bakarak, incelemeyi gaye edindik. Bu eserin ahlaki kavramlarını, ahlaki düşüncelerini, ahlaki tahlillerini, ahlaki yaşama, bakışlarım ele alarak, felsefi boyutunu belirlemeye ve ortaya koymaya çalıştık. Böylelikle, bu eserin, şimdiye kadar ki, edebi ve tarihi incelemeleri yanında, ahlak felsefesi boyutu içerisinde farklı tespitler, tahliller, çıkarımlar yaparak, ahlaki yönünü ortaya koymaya çalıştık. Bununla birlikte, bu araştırmamızda, hem dünya, hem de, Türk Tarihi açısından önemli olan, Manas Destanının, incelenmesinin, felsefe dünyası için de önemli katkıları olacağım hesaba katarak, bu konuyu kendimize çalışma alam olarak seçtik. Manas Destanın içerisinde geçen ahlak, ahlakın konuları, ahlakın ilkeleri, ahlakın normları, geçmişimizi anlamada, tanımlamada, sorgulamada, değerlendirmede yardımcı olacağının bilincinde olduğumuzdan, ahlaki boyutunu, her yönüyle inceleyerek, topluma örnek olabilecek, ahlaki davranış şekillerini, normlarını, düzenlerini belirlemiş olduğumuz inancındayız.

II ABSTRACT When the history of philosophy is examined properly, we see that many philosophers developed opinions and viewpoints dealed with ethics problems. Each philosher has tried to comprehend and explain morality by their own viewsand ideas. In addition, they see basing on concepts which form various problems at ethics and philosophy of ethics and putting their aspects about moral and understanding about life forward as their duty. Common point of philosophers is that they all consider ethics philosophically. But we have aimed to examine the legend of Manas, boking into its moral respect more than its literary and historical respect. We have tried to put forward and determine the philosophical respect of this work, investigating its ethical concepts, opinions, analyses and aspects about the ethical life. We also tried to findout and bring up its philosophical dimensions by taking up moral concepts, moral thoughts, analysis and moral view to life of their work of art. Nevertheless by taking into consideration, the studying of the Segend of Manas, in philosophy world, which has agreat importance for both world and Turkish History we chose this subject as our working field. Since we know that the subjects, principles and the rules of morals which take part in Manas legend will help us in understanding, description, examination and assessment of our past, we believe that, we determined moral behaviour manners, rules and orders that can be an example to the community.