İlmi Divanı

Abstract

Bu çalışmada, XVII. Yüzyıl Klâsik Türk Edebiyatı şairlerinden İlmî'nin `Divan`ı üzerinde durulmuştur. Türk edebiyatının târihi zenginliklerinden küçük bir örneğinin daha günümüz alfabesiyle ortaya konularak şairin tanıtılması amaçlanmıştır. Çalışma, Divan'ın başka nüshası olmadığı için tek nüsha üzerinde yapılmıştır. Bu nüsha, İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi Halet Efendi Eki, 166 numarada kayıtlıdır. Öncelikle nüshanın sayfalan bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Sayfalarda yer alan metin, türleriyle birlikte, Osmanlıca sözlük de kullanılarak günümüz alfabesine dönüştürülmüştür. Metinde yer alan Farsça ve Arapça kısımlar ise orijinalinde olduğu gibi aktarılmıştır. Çalışmada orijinal metnin sayfalan da yer almaktadır. Ayrıca, nazım şekilleri ve beyitler de numaralandırılmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde çalışmayla ilgili genel hususiyetler üzerinde durulmuş, dikkat çekilmek istenilen bazı kelimelerin altı çizilmiştir. Çalışmanın sonuna bir de küçük sözlük eklenmiştir. XVII. yy. şairi İlmî'nin, IV. Murad, I. İbrahim ve ağırlıklı olarak da IV. Mehmed devirlerinde yaşadığı ve müderris olduğu anlaşılmıştır. Şairin eserinde, Klâsik Türk şiiri nazım şekillerinden l mesnevî, 33 kaside, 165 gazel, l tahmis, l tercî-i bend, l terkîb-i bend, 10 kıt'a, 12 rubai ve 10 tane tarih bulunmaktadır. Bekir ÇETİNKAYA

in this study, `Divan` of the İlmî of 17th century Classical Turkish literatüre has been examined. it is aimed to put a little sample of historical wealth of Turkish literatüre fonvard with current alphabet. The study was conducted upon single copy since there is no other copy of `Divan`. This copy is registered in İstanbul Süleymaniye Library, Halet Efendi Supplement with number 166. Firstly pages of the copy was transferred to computer environment. Texts were transformed into current alphabet by using Ottoman dictionary. Arabian and Persian parts of texts were transferred orijinally. There are also orijinal text pages in the study as well. Also verses and couplets were given numbers. in the introduction part of the study general properties of the study are explained and some words which are to be paid attention are underlined. We have also added a little dictionary at the end of the study. it has been understood that poet of the 17th century, İlmî has lived during epochs of Murad IV, İbrahim I and Mehmed IV and he was professor at Moslem theological school. There are l `mesnevi` (storical verses), 33 `kaside` (eulogy poem), 165 `gazel` (lyric poem), l `tahmis`, l `terci-i bend`, l `terkib-i bend`, 10 `kıta` (quatrains), 12 `rubai` and 10 `tarih` (historical poem) in the work of the poet. Bekir ÇETİNKA YA