Menopozda olan ve olmayan evli kadınların menopoza ilişkin tutumlarının cinsel yaşam ve yaşam kalitesi ile ilişkisi

Abstract

Bu araştırma menopozda olan ve olmayan evli kadınların menopoza ilişkin tutumlarının cinsel yaşam ve yaşam kalitesi ile ilişkisinin incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Tanımlayıcı tipteki araştırmanın örneklemini Erzurum ili, Narman ilçesinde bulunan Narman Aile Sağlığı Merkezi'ne muayene olmak üzere başvuran, en az bir yıldır menopoza girmiş ve evli olan (menopoz grubu için), 18 yaş üzeri olup evli olan (menopozda olmayan grup için) kadınlar oluşturmuştur. Örneklem büyüklüğü güç analizi kullanılarak hesaplanmış ve her bir grup için 161 kadın olarak belirlenmiştir. Menopozda olan ve menopozda olmayan grup için toplam 322 kişi örnekleme alınmış ve araştırma 15 Ocak 2019-15 Temmuz 2019 tarihleri arasında yapılmıştır.Veriler Kişisel Bilgi Formu, Menopoza İlişkin Tutum Ölçeği, Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği ve Utian Yaşam Kalitesi Ölçeği ile toplanmıştır. Formlar araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile doldurulmuştur. Veriler SPSS 22,0 programında değerlendirilmiş ve değerlendirmede Kolmogorov-Smirnov testi, t-testi, tek yönlü varyans analizi (Anova), Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Önemlilik derecesinde p<0,05 anlamlı olarak alınmıştır.Menopozda olan ve olmayan evli kadınların Utian Yaşam Kalitesi alt boyutlarından sağlık yaşam kalitesi puan ortalamaları arasında, cinsel dürtü, psikolojik uyarılma, fizyolojik uyarılma, orgazma ulaşma kapasitesi, doyum ve Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur(p<0,05). Menopozda olan (r = 0,450; p = 0,001) ve olmayan (r = 0,364; p = 0,001) evli kadınların menopoza ilişkin olumlu tutumları arttıkça emosyonel yaşam kalitesi düzeyleri de anlamlı düzeyde artmaktadır. Menopozda olan gruptaki evli kadınların da menopoza ilişkin olumlu tutumları arttıkça meslek / iş yaşam kalitesi (r = –0,342; p = 0,001) puanları anlamlı düzeyde azalmaktadır. Menopozda olan kadınların menopoza ilişkin olumlu tutum puanları azaldıkça cinsel dürtü (r = –0,189; p = 0,017) , psikolojik uyarılma (r = –0,276; p = 0,001), fizyolojik uyarılma (r = –0,264; p = 0,001), orgazma ulaşma kapasitesi (r = –0,338; p = 0,001), doyum (r = –0,315; p = 0,001) ve Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (r = –0,310; p = 0,001) toplam puanları da anlamlı düzeyde artmaktadır. Bu sonuçlar doğrultusunda; ebeler tarafından menopozda olan evli kadınların fiziksel yönden sağlıklarının ele alınması, cinsel yaşam ve yaşam kalitesi yönünden ayrıntılı veri toplanması, düzenli izlemlerin yapılması, problem yaşadıkları alanların belirlenmesi, cinsel danışmanlık ve eğitimlerin sağlanması ve destek olunması önerilmektedir.

The aim of this research was to investigate the relation of menopause related attitudes of menopausal and non-menopausal married women to sexual life and quality of life. The sample of this descriptive study consisted of women who referred to Narman Family Health Center located in Erzurum province for examination, who were menopausal for at least one year and married (for menopause group), who were over 18 years old and married (for non-menopausal group). Sample size was calculated using power analysis and 161 women were included in each group. 322 women in total were taken to sample for the menopausal and non-menopausal groups. This research was conducted between January 15, 2019 and July 15, 2019.The data were collected using Personal Information Form, the Attitudes Towards Menopause Scale, the Arizona Sexual Experiences Scale and the Utian Quality of Life Scale. Forms were filled out by the researcher with face to face interview technique. Data were evaluated in SPSS 22.0 program. Kolmogorov-Smirnov test, t-test, one-way analysis of variance (one-way ANOVA), Mann-Whitney U test, Kruskal Wallis test and Pearson correlation analysis were used in the evaluation of the data. Significance level was taken p<0.05.A statistically significant difference was found between menopausal and non-menopausal groups in terms of health quality of life subscale of the Utian Quality of Life Scale (p<0.05). In addition, there was a statistically significant difference between the groups in terms of sexual drive, psychological arousal, physiological arousal, capacity to reach orgasm, satisfaction and total Arizona Sexual Experiences Scale scores (p<0.05).As the positive attitudes of menopausal (r = 0.450; p = 0.001) and non-menopausal (r = 0.364; p = 0.001) married women increased, their emotional quality of life levels increased significantly. As the positive attitudes towards menopause of the married women in the menopausal group increased, their occupational / work quality of life scores decreased significantly (r = –0.342; p = 0.001). As menopausal women's positive attitude scores decreased, their sexual drive (r = –0.189; p = 0.017), psychological arousal (r = –0.276; p = 0.001), physiological arousal (r = –0.264; p = 0.001), reaching orgasm capacity (r = –0.338; p = 0.001), satisfaction (r = –0.315; p = 0.001) and Arizona Sexual Experiences Scale (r = –0.310; p = 0.001) total scores increased significantly.In line with these results, it is recommended that midwives consider the physical health of menopausal married women, collect detailed data in terms of sexual life and quality of life, conduct regular follow-ups, identify areas where women experience problems, provide sexual counseling, training and support.