Batın cerrahisi geçiren hastaların ağrı şiddetinin uyku kalitesi üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırma, batın cerrahisi geçiren hastaların ağrı şiddetinin uyku kalitesi üzerine etkisini değerlendirmek amacı ile yapıldı.Bu kesitsel, tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini Temmuz- Aralık 2017 tarihleri arasında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi genel cerrahi kliniğinde batın ameliyatı geçiren 693 hasta oluşturdu. Örneklemi, 1 Temmuz- 30 Aralık 2018 tarihleri arasında batın cerrahisi geçiren ve araştırma kriterlerine uygun toplam 250 hasta oluşturdu. Veriler anket formu, ağrı ölçeği (NRS) ve Richards Campbell Uyku Ölçeği kullanılarak araştırmacılar tarafından yüzyüze görüşme yöntemi ile toplandı. Verilerin analizinde, Statistical Package for Social Sciences for Windows, 23.0 programında; sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, ortanca, Kolmogorov-Simirnov testi, Mann Whitney-U testi, Kuruskal-Walls testi, tek faktörlü tekrarlı ölçümler için Friedman testi, tekrarlı ölçümlerde farkın kaynaklandığı ölçümü belirlemek için Wilcoxon testi kullanıldı. Yanılma düzeyi 0.05 olarak alındı. Hastaların ameliyat sonrası değişik zamanlarda ölçülen ağrı şiddetinin karşılaştırılmasında ameliyat sonrası 0. gün 3. saat ağrı şiddeti ile ameliyat sonrası tüm zamanlardaki ağrı şiddeti arasındaki fark anlamlı bulundu (p<0.05). Ameliyat sonrası 0.gün ile birinci ve ikinci gün ölçümlerdeki ağrı şiddeti arasındaki fark anlamsız bulundu (p>0.05). Hastaların ameliyat sonrası birinci gün ile ikinci gün uyku kalitesi puan ortalamaları arasındaki farkın anlamlı (p<0.05), ikinci ve üçüncü ile 0.gün ve üçüncü gün uyku kalitesi ortalama puanları arasındaki farkın anlamsız olduğu belirlendi (p>0.05).Bu çalışmada hastaların çoğunluğunun ağrı nedeni ile öksürme, hareket etme ve soluk almakta zorlandığı ve ağrısının giderilmesinde ağrı kesici ilaç kullanmayı tercih ettikleri belirlendi. Hastaların çoğunluğunun hastanede uyku kalitesinin, ağrı, yatak, yastık, invazif işlemler, çeşitli işlemler için odaya girip çıkılması, gürültü, açlık, mahremiyet, oda ısısı, yatış süresi, güvende hissetmeme ve hastalığı hakkında bilgi sahibi olmanın olumsuz etkilediği belirlendi. Sonuç olarak bu çalışmada, hastaların ameliyattan çıktığı gün şiddetli ağrı yaşadıkları ve uyku kalitesinin olumsuz etkilendiği daha sonraki günlerde ağrı şiddetinin kademeli olarak azaldığı ve uyku kalitesinin arttığı belirlendi. Anahtar Kelimeler: Batın Cerrrahisi, Ağrı, Uyku Kalitesi

This study was conducted to assess the effect of the intensity of pain in patients who have undergone abdominal surgery on sleep quality.This is a cross- sectional and descriptive study. This study includes 693 patients who had abdominal surgeries at general surgery department between July- December 2017 in the Sivas Cumhuriyet Univercity. But 250 patients fitting and research criteria and had abdominal surgeries at general surgery department between July 1- December 30, 2018 was selected. Data was collected by the researchers by face to face interview method by using questionnaire form, pain scale (NRS) and Richards Campbell Sleep Scale. The data were analyzed in Statistical Package for Social Sciences for Windows 23.0; number, percentage, mean, standard deviation, median, Kolmogorov-Simirnov test, Mann Whitney-U test, Kuruskal-Walls test, Friedman test for one-factor repeated measurements, Wilcoxon test to determine the measurement from where the difference stemmed in repeated measurements. The error level was taken as 0.05. The comparison of post-operative pain intensity in patients measured at different times showed that the difference between postoperative pain intensity at postoperative day 0 and postoperative 3rd hour was significant (p <0.05). The difference of pain intensity among the postoperative 0th, 1st and 2nd day were found to be insignificant in the measurements (p > 0.05). It was found that the difference in the mean postoperative 1st and 2nd day sleep quality scores of patients was significant (p <0.05), and the difference between the second and third and 0th day and 3rd day sleep quality scores was not significant (p> 0.05).In this study, it was found out that the majority of patients had coughing and difficulty in breathing due to pain and preferred to use pain killers to relieve pain. In the majority of patients, sleep quality was negatively affected due to pain, bed, pillow, invasive procedures, the staff's entering and leaving the room for various procedures, noise, hunger, lack of privacy, room temperature, length of hospital-stay, feeling unsafe and having information regarding the illness. As a result, it was determined in this study that patients had severe pain on the day of surgery and their sleep quality was negatively affected, yet in the following days pain intensity gradually diminished and sleep quality increased.Keywords: Pain, Abdominal Surgery, Sleep Quality