Hemşirelerin meme kanseri, meme kanseri risk faktörleri, belirtileri ve tarama yöntemlerine ilişkin bilgi düzeyinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, hemşirelerin meme kanseri, meme kanseri risk faktörleri, belirtileri ve tarama yöntemlerine ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesidir.Çalışma tanımlayıcı tiptedir. Bu çalışma, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama hastanesinde çalışan hemşireler ile yapıldı. Araştırmada veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu ile 1 Aralık 2018-1 Nisan 2019 tarihleri arasında araştırmacı tarafından hemşirelerin dinlenme odasında yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Veriler SPSS 23 Windows paket programı ile değerlendirildi. Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma, hemşirelerin özellikleri ile bilgi puanlarının karşılaştırılmasında parametrik özellikleri sağlayanlar için independent sample t-test, varsayımlar sağlanmıyorsa bağımsız ikiden fazla grup ortalamaları arasındaki farkın karşılaştırılmasında Kruskal-Wallis testi kullanıldı. Anlamlılık düzeyi p<0.05 kabul edildi.Bu çalışmaya 215 hemşire katıldı. Hemşirelerin yaş ortalaması 32.27±7.57 olup, %85.1'i kadındı. Çalışmada hemşirelerin meme kanseri, meme kanseri kitlesinin özelliği (%59.2) dışındaki bulguları ve KKMM başlama yaşı dışında tarama davranışları ile ilişkili sorulara %50'nin üzerinde doğru yanıt verdikleri, risk faktörlerine ilişkin kadın olmak, ileri yaş, ailede meme kanseri bulunması ve sigara içme dışındaki sorulara doğru yanıt verme yüzdelerinin düşük olduğu belirlendi. Hemşirelerin meme kanseri, risk faktörleri, meme kanseri bulguları ve tarama davranışlarına ilişkin bilgi puan ortalamaları orta düzeyin üzerinde bulundu. Çalışmada 40 yaş ve üzeri, kadın, evli, meme dokusunda kitle tesbit edilenlerin, ailesinde meme kanseri olanların, KKMM ile ilişkili bilgi alanların, MMG çektirenlerin, KKMM ile ilişkili bilgi veren hemşirelerin meme kanseri, risk faktörleri, bulguları ve tarama davranışları bilgi puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlendi.Sonuç olarak, hemşirelerin meme kanseri ile ilişkili bilgileri oldukça yeterli olmakla birlikte var olan bazı bilgileri ile ilişkili eksiklerinin lisans eğitimi, hizmet içi eğitim programları ile tamamlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Meme kanseri, hemşire, meme kanserinin belirtileri, meme kanseri tarama davranışları.

The aim of the study was to determine the knowledge levels of nurses regarding breast cancer, risk factors, symptoms and screening methods of breast cancer.This is a descriptive study. The study was conducted with nurses working in Research and Application Hospital Sivas Cumhuriyet University. The data were collected using a questionnaire form prepared by the researchers between the dates of December 1, 2018 - April 1, 2019 by the researcher using face-to-face interviews in the rooms of the nurses.The data ere evaluated using SPSS 23 Windows package program. During the analysis of the data, for those having parametric characteristics, the independent sample t-test was used fort he number, percentage, mean, standart deviation, characteristics of the nurses and the comparison of information scores. However, when assumptions were not provided, Kruskal-Wallis test was used to compare the difference between the two independent group. Significant level was accepted as p<0.05. The study was participated 215 nurses. The mean age of the nurses was 32.27 ± 7.57 and 85.1% of them were female. In the study, it was determined that nurses answered correctly to the questions related to breast cancer, findings other than the characteristic of breast cancer mass (59.2%) and screening behaviors other than age of onset of BSE over 50%, and it was determined that the percentage of correctly answering the questions except for the ones such as `being a woman related to risk factors, advanced age, presence of breast cancer in the family and smoking` was low. The mean score of knowledge of the nurses about breast cancer, risk factors, breast cancer findings and screening behaviors was seen as above-the medium level. In the study, the women who were at age of 40 or over 40 years and who were married, and who were detected to have mass in their breast tissues, and who had breast cancer in their family, and who had information related to BSE (Breast Self-examination), who had a MMG (mammograpy), and who provided information about SBE were found to have higher scores in the mean scores of information about breast cancer, risk factors, findings and screening behaviors. As a result, it is concluded that nurses' knowledge about breast cancer is quite sufficient, however some deficiencies related to their existing knowledge should be completed by undergraduate education and in-service training programs.Keywords: breast cancer, risk factors of breast cancer, screening, nurse