Gebelikte depresif semptom yaygınlığı ve depresif semptomların doğum korkusu ile ilişkisi

Abstract

Dünya genelinde en sık rastlanan duygu durum bozukluğu olan depresyon, gebelerin işlevselliğini, yaratıcılığını, mutluluğunu bozan hayattan doyum almayı engelleyerek yaşam kalitesini düşüren ciddi bir rahatsızlıktır. Gebelikte depresyona neden olabilecek birçok faktörden biride doğum korkusudur. Gebelik sırasında oluşan doğum korkusunun depresyonu arttırabileceği bunun yanında doğum korkusunun gizli depresyon belirtisi olabileceği vurgulanmaktadır. Bu nedenle gebelik sırasında ortaya çıkan doğum korkusunun kritik seviyeyi aşmasını önleyerek, gebede meydana gelen duygu durum değişikliklerinin azaltılması ve depresyonu tetiklemesinin önüne geçilmesi önemlidir. Gebelikte ortaya çıkan depresyonun doğum korkusuyla ilişkisinin gösterilmesi, depresyonun önüne geçmek için planlanacak aktivitelere de yol gösterici olacaktır. Bu çalışma Sivas Numune Hastanesi kadın doğum polikliniklerine başvuran son trimesterdeki gebe kadınlarda depresif semptom yaygınlığını ve depresif semptomların doğum korkusuyla ilişkisini araştırmak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Araştırmanın evrenini T.C. Sağlık Bakanlığı Sivas Numune Hastanesi kadın doğum polikliniklerine sağlık kontrolü amacıyla başvuran ve gebelik haftası 27 ve üzeri olan gebeler oluşturmuştur. Örneklem sayısı güç analizi ile hesaplanmış, 0,05 yanılma payı ve %95 güvenirlikle 262 gebe kadın olarak bulunmuştur. Belirlenen sayıda gebe kadın gebelik kontrolleri için 20.03.2017-30.06.2017 tarihleri arasında kuruma başvuran gebeler arasından seçilmiştir. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Edinburgh Postpartum Depresyon Ölçeği (EPDÖ) ve Wijma Doğum Beklentisi/Deneyimi Ölçeği A versiyonu (W-DEQ-A) ile toplanmıştır. Veri toplama formları gebe kadınlara araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Araştırma başlamadan önce Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'ndan etik onay ve çalışmanın yapıldığı kurumdan yazılı izin alınmıştır. Çalışma Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir (SBF-051). Veriler bilgisayar ortamında SPSS programında değerlendirilmiştir. Verilerin istatistiksel analizinde, bağımsız gruplarda iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi, Mann Whitney u testi, varyans analizi, Kruskal Wallis varyans analizi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi 0,05 olarak kabul edilmiştir.Araştırmaya katılan gebe kadınların yaş ortalaması 27,08 ± 5,34 olup, %46,9'u lise üzeri eğitime sahip, %79'u çekirdek ailede yaşamakta ve %86,6'sı çalışmamaktadır. Kadınların EPDÖ puan ortalaması 8,45 ± 4,48 olup, ölçeğin kesme noktası dikkate alındığında gebe kadınların %21,8'inin depresif semptom yaşadığı bulunmuştur. Kadınların W-DEQ-A puan ortalaması 56,29 ± 19,50 olduğu belirlenmiştir. W-DEQ-A puanına göre gebe kadınların %48,5'inin orta, %26,3'ünün şiddetli ve %6,5'inin klinik düzeyde doğum korkusu yaşadığı saptanmıştır. Gebe kadınların EPDÖ ile W-DEQ-A puan ortalaması arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (r=0,44, p=0,00).Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar son trimesterde olan gebe kadınların yaklaşık beşte birinin depresif semptom yaşadığını göstermiştir. Ayrıca doğum korkusunun gebe kadınlar arasında önemli bir sorun olduğu ve doğum korkusu arttıkça depresif semptomların da artış gösterdiği dikkati çekmiştir. Bu nedenle doğum öncesi bakım hizmetleri kapsamında gebelerin doğum korkusu değerlendirilmeli, doğuma hazırlık eğitimleri ile korku düzeyi azaltılmalıdır. Böylece gebelikte depresyon yaygınlığı da azabilecektir.Anahtar Kelimeler: Doğum, Doğum Korkusu, Gebelikte Depresif Semptom.

The most encountered mood disorder on the world depression is a serious illness ruining functionality of pregnancy, creativeness and happiness and by preventing being content of life and lowering the quality of life. One of many factors to cause depression in pregnancy is the fear of chilbirth. Depression during pregnancy can both increase depression and fear of childbirth can be a sing of secret depression. Therefore it is important to prevent fear of childbirth during pregnancy to exceed critical level and decrease mood changes of pregnant and prevent the induction of depression. İndicating the relationship of depression in pregnancy with fear of childbirth will also lead to activities to be planned for preventing depression. This study has been conducted to search prevalency of depressive symptoms on pregnant women in the last trimester applying for women birth polyclinics at Sivas Numune Hospital and the relationship of depressive symptoms with fear of childbirth as descriptive.The universe of this study is pregnants applying for women birth polyclinics at T.C. Ministry of Health Sivas Numune Hospital for a health check and pregnant for 27 weeks and above. Number of samples has been calculated with power analysis and found out to be 262 pregnant women of 0.05 margin of error and 95 % reliability. The pregnant women in a determined number has been elected from pregnants applying for the institution for pregnancy checks between 20.03.2017-30.06.2017. Data of research has been collected by Personal Information Form, Edinburgh Postpartum Depression Scale (EPDS) and Wijma Delivery Expertancy /Experience Questionnaire Scale Version A (W-DEQ-A). Data collection forms have been presented to pregnant women by face-to-face contact method by the researcher. A written permission has been received from the institution of study and the Ethic Board of Sivas Cumhuriyet University non-invasive Clinical Researches. The study was supported by Sivas Cumhuriyet University Scientific Research Projects unit (SBF-051). Data have been assessed by SPSS programme in the computer. In statistical analyses of data, Student t test, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis variance analyses, One way ANOVA and correlation analyses have been used. Statistical meaningfulness level has been regarded as 0.05. Age average of pregnant women in the study is 27.08 ± 5.34, 46.9 % is graduate of high school and above, 79 % live in a nuclear family and 86.6% do not study. EPDS point average of women is 8.45 ± 4.48, when cutting point of scale is considered 21.8 % of pregnant women are found to have a depressive symptome. W-DEQ-A point average of women is determined to be 56.29 ± 19.50. The pregnant women are discovered to have a medium level fear of childbirth of 48.5 %, 26.3 % of severe and 6.5 % clinically. A positive statistical meaningful relationship has been found out between EPDS and W-DEQ-A average points of pregnant women (r=0.44, p=0.00).Results obtained from this research has proved that approximately 1/5 of women in the last trimestre have depressive symptomes. And fear of childbirth is also an important problem of pregnant women and the more fear of chilbirth they have the more depressive symptoms they have. Therefore as the care services before birth, fear of childbirth of pregnant women should be assessed and their fear level should be decreased with trainings of birth preparation. So prevalency of depression will be able to decrease in pregnancy. Key words: Birth, Fear of Birth, Depressive Symptom in Pregnancy.