Spor lisesi ve diğer lise öğrencilerinin sosyal kaygı düzeyleri ile yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, öğrencilerin sosyal kaygı düzeyleri ile yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesini amaçlamaktadır. Araştırmamız tarama modelinde betimsel niteliktedir.Araştırmanın veri toplama grubu oluşturulurken; 2018-2019 eğitim öğretim yılı içerisinde Sivas İl Merkezinde Eğitim Öğretim faaliyetini sürdüren 5 lise belirlenmiş olup; bu liselerden Spor lisesi tesadüfi olmayan örneklem yöntemi ile diğer 4 lise ise tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilmiştir. Bu yöntemlerle belirlenen okullardaki 819 öğrencinin seçiminde ise tesadüfi örneklem yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek amacıyla 8 maddelik `Kişisel Bilgi Formu`, Sosyal kaygılarının belirlenmesi için ise LaGreca ve Lopez (1998) tarafından geliştirilen `Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeği`(EİSKÖ) ve Araştırmaya katılan bireylerin yalnızlık düzeylerinin belirlenmesi için UCLA Yalnızlık Ölçeği (Universty of California Los Angeles Loneliness Scale) kullanılmıştır.Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlilik çalışmaları, Türkiye'de 2007 yılında 12-15 yaş arasında Aydın ve Sütçü tarafından yapılmış olup, 2013 yılında Osman Zorbaz tarafından 14-17 yaş aralığı için uyarlaması yapılmıştır.. Bu ölçek beşli likert tipi ve toplam 22 maddeden oluşan bir ölçektir. Bunlardan 18'i ölçek maddesi olup, geriye kalan 4 madde (2, 7, 11, 16) puanlamaya katılmayan maddelerdir. UCLA Yalnızlık Ölçeği ise Russel ve arkadaşları (1980) tarafından geliştirilmiştir. Türkçeye uyarlama ve geçerlilik, güvenirlik çalışmaları ise Demir (1989) tarafından gerçekleştirilmiştir. Ölçekte 10'u düz, 10'u ters yönde puanlanan 20 madde yer almaktadır. Maddelerden elde edilen puanların toplanması sonucunda her birey için bir yalnızlık puanı elde edilmiştir.Araştırmamızda elde edilen veriler bilgisayar ortamında analiz edilmiş değişkenlerin yüzde (%), frekans ve ortalama değerler açısından tanımlayıcı istatistikleri yapılmıştır. Diğer taraftan değişkenler arasındaki farklılıkları belirlemek amacıyla bağımsız gruplar t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) testlerinden faydalanılmış olup, hangi grubun diğerlerinden farklı olduğunu belirlemek için homojenlik varsayımını sağlayanlarda Tukey, homojenlik varsayımını sağlayamayanlarda Tamhane's T2 testleri kullanılmıştır. Varsayımlardan herhangi biri veya hepsinin sağlanamadığı durumlarda ise bağımsız iki grup için Mann Whitney U, ikiden fazla bağımsız grup için Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Sayımla elde edilmiş verilerin değerlendirilmesinde Ki kare testi kullanılmış olup, yanılma düzeyi 0,05 olarak alınmıştır. Değişkenler arasındaki ilişki ise `http://vassarstats.net/rdiff.html` internet adresinden ulaşılabilen online hesaplama programı ile hesaplanmıştır.Araştırmamızın sonucunda demografik verilere göre yapılan faktörlerin analizleri incelendiğinde öğrencilerin cinsiyetine, lisanslı spor yapıp yapmama durumlarına, sınıf düzeylerine, anne ve baba meslekleri faktörlerinde yapılan analizlerde anlamlı bir farklılık tespit edilmemiş olup; bireysel yada takım sporu yapma durumlarında ise; anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Bu farklılık bireyin `Olumsuz Değerlendirme Korkusu` alt boyutunda saptanmış olup; bireysel spor yapan bireylere ait ortalamanın (16,19), takım sporu yapan bireylerin ortalamasından (14,78) yüksek olması sebebi ile bireysel spor yapanların takım sporu yapanlara göre kaygı düzeylerinin daha fazla olduğu sonucunu ortaya koymuştur. Ayrıca öğrencilerin yaşlarına göre yapılan analizler sonucunda 15 ila 17 yaş gruplarının yalnızlık düzeylerinde anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. 15 yaş grubu için kaygı derecesi 37,89 (%47), iken 17 yaş grubu için kaygı derecesi 40,48 (%50) bulunmuştur. Yani öğrencilerin yalnızlık faktöründe kaygı düzeyinin 17 yaş grubunun 15 yaş gurubundan daha yüksek olduğu görülmektedir. Farklılığın tespit edildiği bir başka faktörde aile toplam geliri düzeyinde belirlenmiş olup; 0-1600 gelir grubu için kaygı derecesi 40,58 (%51) iken 1601-3200 gelir grubu için kaygı derecesi 38,40 (%48) bulunmuştur. Yani öğrencilerin yalnızlık faktöründe kaygı düzeyinin 0-1600 gelir grubunun 1601-3200 gelir gurubundan daha yüksek olduğu görülmektedir.Değişkenler arasında yapılan ilişki analizinde ise; Lisanslı Spor yapan katılımcıların Yalnızlık ve `Olumsuz Değerlendirme Korkusu`, `Genel Sosyal Durumlarda Korku ve Huzursuzluk Duyma `ve Yeni Sosyal Durumlarda Korku ve Huzursuzluk Duyma` alt boyutlarında orta düzeyde pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. (p<0.01; n=431).Lisanslı Spor yapmayan katılımcıların ilişki analizinde de, Yalnızlık ve `Olumsuz Değerlendirme Korkusu`, `Genel Sosyal Durumlarda Korku ve Huzursuzluk Duyma` ve Yeni Sosyal Durumlarda Korku ve Huzursuzluk Duyma` alt boyutlarında orta düzeyde pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir ( p<0.01; n=380).Lisanslı Spor yapan ve Lisanslı Spor yapmayan katılımcılardan elde edilen farklı korelasyon değerleri arasındaki farklılıkların analizinde ise; her iki grup için araştırma değişkenlerinin korelasyon değerleri birbirinden farklı değerler olmasına rağmen bu farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olmadığı sonucuna varılmıştır.Sonuç olarak; yaşın ilerledikçe kaygı düzeyinin arttığı, gelir düştükçe öğrencilerin kendini daha yalnız hissettiği ve bireysel spor yapanların takım sporu yapanlara oranla kendilerini daha yalnız hissettikleri durumu tespit edilmiştir. Ortaya çıkan bu sonucun toplumsal düzeni etkileyen sosyolojik bir durum olduğu ve bu nedenle de incelenmesi gerektiği söylenebilir. Ayrıca değişkenler arasında yapılan ilişki analizi sonucunda lisanslı spor yapanlarında lisanslı spor yapmayanlar gibi yalnızlık ve sosyal kaygı düzeylerinin orta düzeyde de olsa pozitif yönde benzerlik göstermesinin nedeninin lisanslı spor yapanların spor yapmayı kendileri için bir görevmiş gibi algılamalarında kaynaklı olduğu düşünülebilir.

This study aims to examine the relationship between social anxiety levels and loneliness levels of students. Our research is descriptive in the screening model.While forming the data collection group of the research in the 2018-2019 academic year, 5 high schools were selected in Sivas City Center. Of these schools, sports high schools were chosen by random sampling method and the other 4 high schools were selected by random sampling method. Random sampling method was used for the selection of 819 students in the schools selected by using these methods. In order to determine the demographic characteristics of the participants in the study, the 8-article `Personal Information Form` was used and for the determination of social concerns the `Social Anxiety Scale for Adolescents` (SAS-A) prepared by LaGreca and Lopez (1998) was used and for determining their loneliness scale the UCLA Loneliness Scale (Universty of California Los Angeles Loneliness Scale) was used.The validity and reliability study of Social Anxiety Scale for Adolescents has been done by Aydın and Sütçü in Turkey for the range of 12-15 year-olds in 2007, and in 2013 it was adapted to the range of 14-17 by Osman Zorbaz. This scale is a five-point Likert type scale with a total of 22 items. 18 of them were part of the scale, and the remaining 4 items (2, 7, 11, 16) were items that were not part of the scoring. The UCLA Loneliness Scale was developed by Russel et al. (1980). Turkish adaptation, validity and reliability studies were performed by Demir (1989). There are 20 items, where 10 of them are labeled in one direction and 10 in the opposite direction. An individual loneliness score was obtained from the results by collecting the points from each item.The data obtained in our study have been analyzed in computer environment and descriptive statistics have been made in terms of percentage (%), frequency and average values. On the other hand, independent groups t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) test were used to determine the differences between the variables. Tukey was used in order to determine which group is different from others, and Tamhane's T2 test was used for the ones that did not meet the homogeneity assumption. The Mann Whitney U test was used if any or all of the assumptions were not met and Kruskal Wallis tests was used if there were more than two independent groups. Chi square test was used to evaluate the data obtained by counting and the error level was determined as 0,05. The relationship between the variables has been calculated by using the online calculation program available online at http://vassarstats.net/rdiff.htmlWhen the analysis of factors based on demographic data was examined, there hasn't been found a significant difference according to the gender of the students, if they are doing any licensed sports, their class level and the factors of their mothers and fathers profession; but significant difference was found according to the case if they are doing individual sports or team sports. This difference was found in the sub-dimension of`The fear of negative evaluation` scale; where the average of the students who do individual sports was (16,19), while the average of the students who do team sports was (14,78). It was found that the level of anxiety of students who do individual sports was higher than those who do team sports. As a result of the analysis made according to the students' ages, a significant difference was found in the loneliness scale of the 15 and 17 year old groups. The grade of anxiety of 15 year-olds was 37.89 (47%), while the rating of anxiety for the 17 year age-group was 40.48 (50%) In other words, it has been observed that the level of anxiety of the students is higher in the 17 year old group than the 15 year old group according to the loneliness scale. Another factor in which a difference was determined was according to the Family Total income level; The scale of anxiety for the group with 0-1600 income was 40.58 (51%) while the scale of anxiety for the group with 1601-3200 income was 38.40% (48%). In other words, the level of anxiety of the students of the group with 0-1600 income was higher than the group with 1601-3200 income according to the loneliness factor.In the analysis of the relationship between the variables, it was found that there was a moderate positive relationship among the participants in certified sports who were afraid of ''loneliness'' and ''negative evaluation'', ''fear and restlessness in general social situations'' and ''fear and restlessness perception in new social situations.'' (p <0.01; n = 431).In the relationship analysis of the participants who weren't certified athletes, it was found that there was a moderate positive relationship between ''Loneliness'' and ''Fear of Negative Evaluation'', ''Fear and Restlessness in General Social Situations'' and ''Fear and Restlessness in New Social Situations'' (p<0.01; n=380).In the analysis of the differences between the different correlation values obtained from the certified athletes and non-certified athletes, it was concluded that although the correlation values of the research variables for both groups were different values, these differences were not statistically significant.As a result, it was determined that the level of anxiety increased as the age progressed, the students felt lonelier as the income decreased, and those who do individual sports felt themselves much lonelier compared to the ones doing team sports. It can be said that this result is a sociological situation affecting the social order and therefore it should be examined. In addition, as a result of the relationship analysis between variables, it is thought that the reason why levels of loneliness and social anxiety of certified athletes and non-certified athletes shows a positive middle-level similarity is that certified athletes perceive doing sport as a task.