Sağlık çalışanlarının sessizlik ve ifşa (whistleblowing) düzeylerinin incelenmesi: Üniversite hastanesi örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sağlık çalışanlarının örgütsel sessizlik ile ifşa (whistleblowing) düzeylerinin incelenmesi, sosyo demografik özelliklere göre örgütsel sessizlik ve ifşa arasında anlamlı farklılıklar olup olmadığını belirlemek ve örgütsel sessizlik ve ifşa arasındaki ilişkileri belirlemektir. Tanımlayıcı türde yapılan bu araştırmanın örneklemini 30 Haziran 2017-30 Eylül 2017 tarihleri arasında, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Uygulama ve Araştırma Hastanesi'nde görev yapmakta olan sağlık çalışanları (hekim, hemşire, ebe, sağlık teknikeri ve sağlık teknisyenleri) 300 kişi oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS (Ver.22.0) programı ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların verdikleri cevapların demografik özelliklere göre değişip değişmediğini test etmek amacıyla iki değişkenler için bağımsız örneklem t testi, ikiden fazla değişkenler için ise f (Anova) testi uygulanmış ve anlamlı farklılığın nedeni (Post hoc testi) Tukey testi ile incelenmiştir. Örgütsel sessizlik ve ifşa ölçeklerinin alt boyutları arasındaki ilişkileri belirlemek için korelasyon ve örgütsel sessizliğin ifşa üzerindeki etkisini belirlemek için regresyon analizlerinden yararlanılmıştır.Araştırmanın sonucunda, sağlık çalışanlarının hem örgütsel sessizlik hem de ifşa düzeylerinin sosyo-demografik özellikleri (cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, deneyim, kurumda çalışma yılı, meslek ve aylık gelir) arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır.İstihdam şekli ile ifşa arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Örgütsel sessizlik boyutlarından savunma amaçlı sessizlik ifşayı negatif bir şekilde etkilediği, örgüt yararına sessizliğin ise ifşayı pozitif yönde etkilediği saptanmıştır. Örgütsel sessizlik boyutlarından kabul edilmiş sessizlik ile ifşa arasında bir ilişki bulunmamıştır. Ayrıca genel örgütsel sessizlik ve genel ifşa arasında ise pozitif bir korelasyon olsa da anlamlı bulunmamıştır.Anahtar Sözcük: Örgütsel Sessizlik, Whistleblowing, İfşa, Sağlık Çalışanları

The purpose of this study is to determine the relationship between organizational silence and whistleblowing levels of health workers, determine whether there are significant differences between organizational silence and whistleblowing, according to socio-demographic characteristics, and organizational silence and whistleblowing.The sample of this descriptive type of research consists of 300 health workers (physicians, nurses, midwives, health technicians and health technicians) working at Cumhuriyet University Health Services Practice and Research Hospital between 30 June 2017-30 September 2017.The data obtained from the study were evaluated with SPSS (Ver.22.0) program. Independent sample t test for two variables and f (Anova) test for more variables were applied in order to test whether the responses of the participants vary according to the demographic characteristics and was examined the reason for the significant difference by the Tukey (post hoc test). Correlation and regression analysis were used to determine the relationships between the sub-dimensions of organizational silence and whistleblowing scales.As a result of the research, no significant difference was found between the socio-demographic characteristics (gender, age, marital status, educational status, experience, year of study, occupation and profession) of both organizational silence and whistleblowing levels of health workers. There was a statistically significant difference between the employment and whistleblowing.It was found that defensive silence what one of the sub-dimensions of organizational silence negatively affected whistleblowing and prosocial silence positively affected whistleblowing. No relationship was found between whistleblowing and acquiescent silence. There was also a positive correlation between general organizational silence and general whistleblowing but not found meaningful.Key Words: Organizational Silence, Whistleblowing, Health Workers