Primer sjögren sendromlu hastalarda periodontal durumun değerlendirilmesi

Abstract

Sjögren sendromu (SS) tükürük bezlerinin, lenfositik infiltrasyona bağlı yıkımı sonucundatükürük salgısının azalmasıyla karakterize, sistemik otoimmün bir hastalıktır. Bu çalışmanın amacı,primer SS (pSS)'li hastalar ile sistemik olarak sağlıklı bireyleri klinik parametreler, DOS ve tükürüktebulunan pro/antienflamatuvar sitokinler, çürük ve periodontal hastalıkla ilişkili patojenmikroorganizmalar açısından kıyaslanmasıdır. Çalışmaya 17 pSS'li hasta ve yaş/cinsiyet uyumlu sistemik olarak sağlıklı 16 birey kontrololarak dahil edildi. Klinik parametreler; plak indeksi (Pİ), gingival indeks (Gİ), sondlama cep derinliği(SCD), sondlamada kanama indeksi (SKİ), klinik ataçman seviyesi (KAS), vücut kitle indeksi (VKİ),çürük, kayıp, dolgulu diş (DMTF) indeksi kaydedildi. DOS ve tükürük örneklerindeki interlökin (IL)-1β, IL-6, IL-8, IL-10, tümör nekroz faktör (TNF)-α ve yüksek sensitiviteli C-reaktif protein (hs-CRP)seviyeleri ELISA yöntemiyle analiz edildi. Supragingival plak örneklerinde Streptococcus mutans vesubgingival plak örneklerinde Porphyromonas gingivalis, Tannerella forsythia, Treponema denticolamiktarı kantitatif polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile tespit edildi. Uyarılmamış tükürük akış hızıgruplar arasında karşılaştırıldı. İstatistiksel analizlerde normal dağılım gösteren veriler için t-testi venormal dağılım göstermeyen veriler için Mann Whitney U testi kullanıldı. Çalışmanın sonucunda SCD, KAS, Pİ, Gİ, SKY, VKİ ve DMFT indeksleri açısından gruplararasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı görüldü. Uyarılmamış tükürük akış hızı pSS'ligrupta kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşük tespit edildi. Dişeti oluğu sıvısındakipro/antienflamatuvar sitokin seviyeleri açısından gruplar arasında önemli bir farklılık saptanmadı.Sitokinlerin uyarılmamış tükürük örneklerindeki total miktarları gruplar arasında farklılıkgöstermezken, konsantrasyon miktarları, hs-CRP hariç, pSS'li grupta kontrol grubuna göreistatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek tespit edildi. İki grup arasında Streptococcus mutansseviyeleri benzerlik gösterirken, Porphyromonas gingivalis, Tannerella forsythia, Treponemadenticola seviyelerinin pSS'li grupta, kontrol grubuna kıyasla daha yüksek olduğu izlendi. Bu çalışmanın bulguları, DOS'taki sitokin profilleri arasında fark izlenmezken, tükürüktekisitokin konsantrasyon seviyelerinin, pSS'li grupta kontrol grubuna göre daha yüksek olduğunugösterdi. Sitokinlerin konsantrasyon düzeyindeki artışının, pSS'li hastalardaki azalmış tükürük akışhızına bağlı olduğu düşünülmektedir. Primer SS'li hastalarda subgingival periodontopatojenmiktarının yüksek seviyede olması, bu hastaların mikroorganizmaların uzaklaştırılması için düzenlikontrol altında tutulması gerektiğini düşündürmektedir.

Sjögren's syndrome (SS) is a systemic autoimmune disease which is characterized by thedestruction of salivary glands with the lymphocytes infiltration and consequently the decrease ofsaliva production. The aim of this study was to compare the clinical parameters, pro/antiinflammatorycytokines in gingival crevicular fluid (GCF)/saliva and caries related andperiodontopathogen microorganisms of the primary SS (pSS) patients and systemically healthycontrols. Seventeen pSS patients and 16 systemically healthy gender and age matched-control patientswere included into this study. Clinical parameters including plaque index (PI), gingival index (GI),bleeding on probing (BOP), probing depth (PD), clinical attachment level (CAL), Decayed, Missed,Filled Teeth (DMFT) index and body mass index (BMI) were recorded. Interleukin (IL)-1β, IL-6, IL-8, IL-10, Tumor Necrosis Factor (TNF)-α and high sensitivity C-reactive protein (hs-CRP) levels wereevaluated in GCF and unstimulated whole saliva (UWS) with ELISA. Amount of Streptococcusmutans in supragingival plaque samples and Porphyromonas gingivalis, Tanneralla forsythia andTreponema denticola in subgingival plaque samples were measured using quantitative PolymeraseChain Reaction (PCR). Flow rate of UWS was compared. Statistical analysis was performedconducting t-test for parametric and Mann Whitney U tests for non-parametric analysis. Results demonstrated that there was no statistically significant difference for PI, GI, PD, CAL,BOP, BMI, DMFT index between pSS and systemically healthy individuals. Flow rate of saliva wassignificantly lower in patients with pSS than controls. No significant difference was noted for pro/antiinflammatory cytokines in GCF. While, total amounts of the cytokines were not different in groups;the concentrations of cytokines in UWS were remarkably higher in pSS patients when compared tosystemically healthy controls except for hs-CRP. Whereas, no significant difference was found in S.mutans levels, higher P.gingivalis, T.forsythia and T.denticola levels were observed in primary SSpatients in comparison to control group. The findings of this study revealed that however cytokine profiles of pSS and control groupswere not different in GCF, concentrations of these cytokines in saliva were higher in pSS group.Lower saliva flow rate of pSS might be the reason of higher levels cytokines concentrations. Increasedlevel of subgingival periodontopathogens suggested that pSS patients should be followed regularly toeliminate these microorganisms from periodontal tissues.