Mental foramenin morfolojik ve morfometrik özelliklerinin konik ışınlı bilgisayarlı tomografi ile retrospektif olarak değerlendirilmesi

Abstract

Mandibular interforaminal alanda cerrahi bir girişim yapılmadan önce, mandibular ön segment anatomisi hakkında eksiksiz bilgi sahibi olmak önemlidir. Cerrahi uygulamalarda işlem öncesi anatomik yapıların, varyasyonların ve mevcut patolojilerin değerlendirilmesi radyolojik görüntüleme yöntemleri sayesinde olmaktadır. KIBT bu noktada istenilen özellikleri sunan bir görüntüleme yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Cerrahi uygulamalardaki öneminin yanı sıra ölçümlerdeki güvenirliği ve üç boyutlu değerlendirme imkanı sayesinde anatomik çalışmalar açısından da öneme sahiptir. Mental foramen, anterior loop ve mandibular insisiv kanal alt çenedeki önemli anatomik oluşumlardan birkaçıdır. Bu çalışmanın amacı belirli bir Türk popülasyonunda mental foramene ait karakteristiklerin yaş ve cinsiyet parametrelerine göre belirlenmesi, anterior loop ve mandibular insiziv kanalın görülme sıklığının ve de anterior loop uzunluğunun değerlendirilmesidir. Planlanan bu retrospektif çalışmada 148 (89 kadın, 59 erkek) hastaya ait KIBT görüntüleri incelenmiştir. 18 yaş üstü hastalar, mental foramen ve interforaminal alanın net olarak izlendiği görüntüler çalışmaya dahil edilirken mandibular patolojisi bulunan ve en az premolar dişlere kadar okluzal kapanışı bulunmayan görüntüler çalışma dışı bırakılmıştır. Mental foramene ait lineer ölçümler aynı gözlemci tarafından üç hafta arayla tekrarlanmıştır. Ayrıca anatomik yapıların tespiti ve değerlendirilmesinde birden fazla KIBT kesitinden faydalanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler (ortalama, standart sapma), Kolmogorov-Smirnov, Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U, t testi ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Bu çalışmayla birlikte mandibular kemikte karakteristik bir yapı olan mental foramenin morfolojik ve morfometrik özellikleri ortaya konmuştur. Çalışmanın sonucunda mental foramenin morfometrik özellikleri bakımından yaş grupları arasında fark gözlenmezken cinsiyet gruplarında istatistiksel farklılık bulunmuştur. En sık tespit edilen oval şekil ile P3, P4 pozisyonları Türk popülasyonlarında yapılan diğer çalışmalarla benzer sonuçlar gösteren niteliktedir. Anterior loop ve mandibular insiziv kanal prevalansları %58, %57,4 olarak tespit edilmiştir. En az bir anatomik durumun bulunduğu hasta oranı %81,76 sıklığında olup bölgede gerek anestezi gerekse cerrahi girişimler açısından detaylı bir ön analizin olası komplikasyonlardan kaçınmak adına önemli olduğu görülmektedir.Anahtar Sözcükler: KIBT; Mental foramen; Anterior loop; Mandibular insiziv kanal

Before a surgical intervention in the mandibular interforaminal area, it is important to have complete information about the anatomy of the mandibular anterior segment. The evaluation of anatomical structures, variations and pathologies before surgery is performed by radiological imaging methods. At this point, CBCT is an imaging method which offers the desired features. In addition to its importance in surgical applications, it is also important in terms of anatomical studies thanks to its reliability in measurements and three-dimensional evaluation. Mental foramen, anterior loop and mandibular incisive canal are some of the important anatomical structures in the lower jaw. The aim of this study is to determine the characteristics of mental foramen according to age and gender parameters in a Turkish population and to evaluate anterior loop length and the frequency of anterior loop and mandibular incisive canal. In this retrospective study, 148 (89 female, 59 male) CBCT images were examined. Images of patients over 18 years of age with mental foramen and interforaminal area were included in the study, while images with mandibular pathology and without occlusal closure to at least premolar teeth were excluded from the study. Linear measurements of the mental foramen were repeated three weeks later by the same observer. Also, more than one CBCT section was used in the detection and evaluation of anatomical structures. Descriptive statistics (mean, standard deviation), Kolmogorov-Smirnov, Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U, ANOVA tests and t test were used to evaluate the data. In this study, morphological and morphometric features of the mental foramen, which is a characteristic structure in mandibular bone, have been demonstrated. As a result of the study, no statistically significant difference was found between the age groups in the morphometric characteristics of the mental foramen, but a statistically significant difference was found in the gender groups. The most frequently detected oval shape and P3, P4 positions are similar to the other studies conducted in Turkish populations. The prevalence of anterior loop and mandibular incisors was 58% and 57.4%, respectively. The rate of patients with at least one anatomic condition is 81.76% and a detailed preliminary analysis in terms of both anesthesia and surgical interventions is important in order to avoid possible complications.Key words: CBCT; Mental foramen; Anterior loop; Mandibular incisive canal