Isırgan otu yaprağı özütünün sitotoksititesi ve fare modelinde klorokin ile kombinasyonunun sıtma tedavisi üzerine etkisinin araştırılması

Abstract

Sıtma, sivrisinekler yoluyla bulaşan Plasmodium cinsine ait protozoonların neden olduğu hastalıktır. Geçmişte yetersiz alt yapıya sahip yoksul olan toplumların hastalığı iken ululararası seyahatler, parazitin ilaçlara direnç kazanması, vektör kontrolünün güçlüğü nedeniyle dünyada giderek yaygın hale gelmektedir. Sıtma enfeksiyonu, beş Plasmodium türünden herhangi birini taşıyan sivrisineklerden kaynaklanır ve yüksek ateş ,titreme, terleme, yorgunluk, baş ağrısı ile karakterizedir. Tedavi edilmez ise akut anemi, bulantı gibi problemlerin eşliğinde, organ yetmezliği ve beyin hasarı gibi durumların oluşmasıyla ölüme götürebilir. Sıtma tedavi edilebilir bir hastalık olmasına rağmen, mevcut ilaçlara karşı parazitin direnç kazanması, araştırıcıları yeni tedaviler aramaya yöneltmektedir. Urtica dioica üzerine yapılan çalışmalar antioksidan, anti-inflamatuar, anti-ülser, anti-kanser, anti-mikrobiyal, anti-viral, kardiyovasküler, hepatoprotektif, anti-diyabetik, anti-romatizmal etkileri olduğunu göstermiştir. Fare sıtma modelinde, Sivas'tan toplanan ısırgan otu (U. dioica) yapraklarının metanolik özütünün sitotoksisitesi ve klorokin (KL) ile birlikte kombinasyonunun sıtma tedavisi üzerine etkisini araştırmayı amaçladığımız çalışmada U. dioica'nın 13 farklı konsantrasyonun (15, 7.5, 3.25, 1.6, 0.8, 0.4, 0.2, 0.1, 0.05, 0.025, 0.012, 0.006, 0.003 mg/mL) sitotoksik potansiyeli XTT yöntemiyle araştırılmıştır. Balb/c ırkı farelerde Plasmodium berghei verilerek oluşturulan sıtma modelinde, klorokin (25 mg/kg/gün) ile U. dioica özütü üç farklı dozda kombine edilerek (5, 10, 15 mg/kg/gün), tedaviye etkisi pozitif (KL-25 mg/kg/gün)ve negatif kontrolle (%0.09 (w/v) –NaCl) karşılaştırılarak, araştırılmıştır. Tedavinin etkisi, % parazitemi , %parazitemi düşüşü ve hayatta kalma süreleri açısından değerlendirilmiştir. Sitotoksisite değerlendirmesinde, 0.1 mg/mL'dan düşük konsantrasyonlar non-sitotoksik olarak belirlenmiştir. U. dioica'nın 10 ve 15 mg/kg dozlarının klorokinle kombinasyonlarının pozitif kontrolle kıyaslandığında paraziteminin düşük olduğu belirlenmiş ve fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Bununla birlikte pozitif kontrol grubu 4. günde tamamen iyileşme gösterirken, U. dioica 10 ve 15 mg/kg dozlarının klorokinle kombinasyonlarının uygulandığı fareler 3. günde iyileşti. Sonuç olarak U. dioica'nın klorokin ile kombinasyonu sıtma tedavisinde olumlu etkide bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Plasmodium, sıtma, in vivo, Urtica dioica

Malaria is a disease caused by protozoa of the genus Plasmodium, which is transmitted through mosquitoes. While it was the disease of poor societies with insufficient infrastructure in the past; international travel, parasite gaining resistance to drugs, and the difficulty of vector control is becoming increasingly common in the world. Malaria infection is caused by mosquitoes carrying any of the five malaria parasites and is characterized by high fever and chills, sweating, fatigue, headache, and, if left untreated, can lead to death by the occurrence of conditions such as acute anemia, nausea, and organ failure and brain damage. Although malaria is a treatable disease, the resistance of the parasite to existing drugs has led researchers to seek new treatments. Studies on Urtica dioica have shown antioxidant, anti-inflammatory, anti-ulcer, anti-cancer, anti-microbial, anti-viral, cardiovascular, hepatoprotective, anti-diabetic, anti-rheumatic effects. In the mouse malaria model, in this study we aimed to investigate the effect of methanolic extract of the leaves of nettle (Urtica dioica) collected from Sivas and its combination with cytotoxicity and chloroquine (KL) on the treatment of malaria, 13 different concentrations of Urtica Dioica's (15, 7.5, 3.25, 1.6,0.8, 0.4, 0.2, 0.1, 0.05, 0.025, 0.012, 0.006, 0.003 mg / mL) cytotoxic potential was investigated by XTT method. In the malaria model of Plasmodium berghei in Balb / c mice, combined with chloroquine (25 mg / kg / day) and U. dioica extract in three different doses (5, 10, 15 mg / kg / day), the effect of treatment was investigated with positive (KL- 25 mg / kg / day) and negative control (0.09% (w / v) -NaCl). The effect of treatment was evaluated in terms of parasitemia and survival. In the cytotoxicity assessment, it was found to be non-cytotoxic at concentrations less than 0.1 mg / mL. When the combinations of U. dioica 10 and 15 mg / kg with chloroquine were compared with the positive control, parasitemia was found to be low and the difference was statistically significant. However, the positive control group showed complete recovery on day 4, whereas mice treated with combinations of 10 and 15 mg / kg doses of U. dioica with chloroquine recovered on day 3. In conclusion, the combination of U. dioica with chloroquine had a positive effect on malaria treatment.Keywords: Plasmodium, malaria, in vivo, Urtica dioica