Geleneksel ve akışkan MTA materyallerinin kök dentiniyle olan bağlantı miktarlarının ve bağlantı kalitesinin incelenmesi

Abstract

Açık apeksli nekrotik genç daimi dişlerin endodontik tedavisinde, apikal bariyer oluştururken apeksifikasyon tedavisi gerekmektedir. Apeksifikasyon tedavisinde geleneksel olarak uygulanan çok seanslı kalsiyum hidroksit uygulamasının apikal bariyer kalitesinin şüpheli olması, uzun seanslar nedeniyle enfeksiyon gelişme riski ve kök kırığı riski gibi dezavantajlarından dolayı son zamanlarda mineral trioksit agregat (MTA) ile tek seanslı apeksifikasyon tedavisi popülerleşmiştir. Apeksifikasyon tedavisinin başarısı MTA apikal tıkacının kalitesinden etkilenmektedir. Diverjan duvarlı açık apeksli dişlerin apikaline, karıştırıldığında çamursu kıvamlı olan MTA'nın yerleştirilmesinin diğer endodontik uygulamalara kıyasla zor olduğu bilinmektedir. Bu dezavantajlarını gidermek amacıyla fiziksel özellikleri değiştirilen ve buna bağlı olarak enjekte edilerek dişe uygulanabilen akışkan MTA günümüzde diş hekimliğinde kullanılmaya başlanmıştır. Bu tez çalışmasında, apeksifikasyon tedavisinde farklı tekniklerle yerleştirilen MTA apikal tıkaçlarının dolgu kalitelerinin mikro BT yöntemi ile karşılaştırmalı olarak incelenmesi ve kök dentinine bağlanma dayanımı ve kök dentinine bağlanma kalitelerinin push out yöntemiyle test edilmesi amaçlanmıştır. Diş köklerinin orta üçlü alanlarından elde edilen 60 adet kök dentin dilimi rastgele gruplara ayrılarak (n=20) kanal boşluklarına açılan kavitelere Angelus MTA, BİOfactor MTA simanları ve AH Plus kanal dolgu patı yerleştirilerek kök kanal dentinine bağlanma dayanımlarını test etmek amacıyla push-out testi gerçekleştirildi. Bağlanma dayanım değerer Mpa olarak kaydedildi. Push-out testinden sonra tüm kesitlerin steromikroskop altında incelenerek kırılma tipleri belirlendi.72 adet diverjan duvarlı açık apeksli diş modeli 4 çalışma grubuna ayrıldı. Dişlerin apikal bölgelerine Angelus MTA ve BİOfactor MTA' lar; mekanik olarak karıştırılıp, el ile kondensasyon ve 10 saniye indirekt ultrasonik aktivasyon ile 4 mm'lik apikal tıkaç oluşturacak şekilde yerleştirildi. Örneklerin kanal duvarları ile MTA apikal tıkacı arasında kalan boşlukların, MTA apikal tıkacı içerisindeki poröziter boşlukların ve total boşlukların hacimsel oranı ayrı ayrı hesaplandı.Push out testi sonucunda elde edilen bağlanma dayanımı değerleri yüksekten düşüğe sırasıyla AH Plus, Angelus MTA ve BİOfactor MTA olarak bulundu ancak gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gözlenmedi (p:0,370; p>0,05). Mikro BT analizlerinin istatistiksel değerlendirmesi neticesinde; BİOfactor MTA'nın, yerleştirme tekniklerinden bağımsız olarak dentin duvarlarına adaptasyonu ve homojenitesi, istatistiksel olarak Angelus MTA' dan anlamlı farklılık göstermedi (p: 0,685; p>0,05). Öte yandan gruplar kullanılan materyalden bağımsız olarak yerleştirme tekniklerine göre kıyaslandığında, el ile kondensasyon tekniği ile yerleştirilen gruplarda dentin duvarları ile arada kalan boşluk değeri; indirekt ultrasonik aktivasyon tekniği ile yerleştirilen gruplardan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulundu (p:0.001; p<0.05). Poröziter boşluk bakımından değerlendirme yapıldığında ise; uygulanan yerleştirme tekniğine göre gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmadı (p:0.713; p>0,05).

Endodontic treatment of non-vital teeth with open apices involves induction of apical closure by apexification procedures. The traditional use of calcium hydroxide has been associated with unpredictability of apical closure, reinfection and root fracture risks. Thus, one-visit apexification procedures with mineral trioxide aggregate (MTA) gains popularity. The quality of MTA apical plug influences the success rate of treatment. It is also known that, to control the placement of MTA which is a slurry paste when mixed, in blunderbuss apices is more challenging compared to other endodontic applications. In order to overcome these disadvantages, the enjectable MTA, whose physical properties have been changed and can be applied to the teeth by injecting it, has been used in dentistry nowadays. The present study aimed to compared the effects of different placement techniques to the sealing quality of MTA apical plugs at apexification techniqe by micro-computed tomography (micro-CT) and compared the bond strength to root dentin of a new injectable MTA (BİOfactor MTA), Angelus MTA and AH Plus.Sixty dentinal slices (1±0.5 mm) were obtained from the middle third of 20 maxillary incisors and canines previously selected. A canal like hole was drilled with elmas bur perpendicularly on the axial surface of each slice. The specimens were then assigned into the three groups (one group for each material) with 20 samples in each group. Every root slice was filled with 1 of the selected materials: BİOfactor MTA, Angelus MTA, or AH Plus. All the materials were mixed according to the manufacturers' instructions and were delivered into the holes.Then all specimens were attached to push out test apparatus. Bond strengths quantity was determine of MPa. After the push-out test, all the specimens were examined under a stereomicroscope and fracture types were determined.72 teeth with standardized artificial divergent open apices were allocated into 4 groups; ProRoot and Angelus MTA were mixed mechanically, and introduced to form 4 mm-thick apical plugs by hand condensation or indirect-ultrasonic activation for 10 seconds. Incidence of external voids between dentin walls and MTA apical plugs and porosity inside MTA were determined by volumetric analysis with micro-CT. The bond strength values obtained from the push-out test were found to be highest the AH Plus, Angelus MTA and at least the BİOfactor MTA, but it did not difference statistically between the groups (p:0,370; p>0,05). According to the statistical evaluation of micro-CT analysis; irrespective of placement technique applied, canal adaptation of BİOfactor MTA wasn't different of Angelus MTA (p: 0,685; p>0,05). On the other hand; irrespective of material, when indirect-ultrasonic activation technique was performed, there were greater adaptation values statistically significantly higher than hand condensation (p:0.001; p<0.05). When the evaluation of porous gap was done in terms there was no statistically significant difference between the groups according to the placement technique applied (p:0.713; p>0,05).