Gece vardiyasında çalışan hemşirelerin meme kanseri risk düzeyi ve uyku kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi ve Sivas Numune Hastanesi'nin tüm birimlerinde, gece vardiyasında (16: 00-08: 00 saatleri arasında) çalışan hemşirelerin meme kanseri risk düzeyi ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi belirlemekti.Araştırma kesitsel ve tanımlayıcı tiptedir. Çalışmaya, üç yıldan fazla bir süredir gece vardiyasında çalışan yüz on hemşire katıldı. Veriler anket formu, Meme Kanseri Risk Değerlendirme Formu ve Pittsburg Uyku Kalitesi Endeksi (Sağlık Bakanlığı) kullanılarak ve yüz yüze görüşmelerle toplandı. Normal dağılım gösteren verilerde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma ve t-testi; parametrik olmayan testler ve parametrik olmayan dağılımlar için Pearson Korelasyon testi kullanıldı. İstatistik anlamlılık düzeyi p <0.05 olarak kabul edildi.Gece vardiyasında on ila on beş yıldır çalışan hemşirelerin meme kanseri risk puan ortalaması yüksek (118.13±29.63) ve uyku kalitesi ortalama puanı düşük (8.75±1.83) bulundu. Ancak, gece vardiyasında çalışma yılına göre meme kanser risk ve uyku kalitesi arasında anlamlı fark olmadığı belirlendi (p˃0.05). Bir haftada gece vardiyasında bir ila üç kez çalışan hemşirelerin meme kanseri riski (94.16±36.93), gece vardiyasında üç kez veya daha fazla çalışan hemşirelerin uyku kalitesinin (94.16±36.93) düşük olduğu belirlendi. Hemşirelerin yaşı, BKİ, ailede meme kanseri varlığı, çocuk sahibi olma durumu ve emzirme arasında pozitif bir ilişki (r = .342; r = .416; r = .535; r = .366; = .470) saptandı. Yine, yıllık ve haftalık vardiya sayısı ve meme kanseri riski arasında pozitif bir korelasyon belirlendi (r = .400; p = .000 ve r = .377; p = .000).Anahtar Kelimeler: Gece vardiyası, hemşirelik, melatonin, meme kanseri, uyku kalitesi.

The aim of this study was to determine the relationship between breast cancer risk level and sleep quality in night shift (between 16: 00-08: 00 hours) nurses, working in all units of Sivas Cumhuriyet University Hospital, and of Sivas Numune Hospital.The research is of cross-sectional and descriptive type. One hundred and ten nurses, working night shift for more than three years, participated in the study. Data were collected using questionnaire form, Breast Cancer Risk Assessment Form and Pittsburg Sleep Quality Index (Turkish Ministry of Health). Data were collected by face to face interviews. Number, percentage, mean, and standard deviation, and t-test were used for normally distributed data, while nonparametric tests and Pearson Correlation test were used for non-parametric distributed data. Statistical significance level was accepted as p <0.05.The mean breast cancer risk score of night shift nurses, working for between 10 and 15 years, was high (118.13 ± 29.63), and accordingly their mean sleep quality score was low (8.75 ± 1.83). In general, however, there was no significant difference between breast cancer risk and sleep quality (p˃0.05). It was determined that night shift nurses, working between one three times per week, had 94.16 ± 36.93 risk of breast cancer and that nurses, working three or more times, had low sleep quality (94.16 ± 36.93).There was a positive correlation between nurses' age, BMI, breast cancer history in the family, having children, and breastfeeding (r = .342; r = .416; r = .535; r = .366; = .470). Again, there was a positive correlation between the number of shifts per year and the number of shifts per week and the risk of breast cancer (r = .400; p = .000 and r = .377; P = .000).Keywords: Night shift, nursing, melatonin, breast cancer, sleep quality.