Kanser erken teşhis, tarama ve eğitim merkezine başvuran kadınların meme kanserine yönelik sağlık inançlarının belirlenmesi

Abstract

Çağdaş halk sağlığı felsefesine göre kişinin hasta olmadan önce sağlığını korumaya ve geliştirmeye yönelik önlemler alması önemlidir. Meme kanserinde de erken teşhisin önemi büyüktür. Bu nedenle çalışmanın amacı; kanser erken teşhis, tarama ve eğitim merkezlerine (KETEM) başvuru yapan kadınların meme kanserine yönelik sağlık inançlarının belirlenmesidir. Araştırmanın örneklemini 01.01.2019 ve 31.03.2019 tarihleri arasında, Kocaeli Darıca KETEM'e başvuran 695 kadın oluşturmuştur. Tanımlayıcı araştırma tipinde olan çalışmada verilen toplanması için kişisel bilgi formu ve Champion sağlık inanç modeli ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde, bağımsız iki grup karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi, ikiden fazla grup ortalamalarının karşılaştırılmasında Kruskall Wallis testi ile Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır ve anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alınmıştır. Çalışmada kadınların, %80.3'ünün memesiyle ilgili bir sorun yaşamadığı, %80.6'sının meme kanseri riskine dair bilgi sahibi olduğu, %81.7'sinin kendi kendine meme muayenesi yaptığı tespit edilmiştir. Kadınların duyarlılık, önemseme, sağlık motivasyonu KKMM yararlarını bilme durumları, öz etkililiği, mamografi yararlarına dair sağlık inançlarının yüksek olduğu saptanmıştır. Ancak mamografi ve KKMM yapmalarındaki engellere yönelik kadınların sağlık inançlarının daha düşük olduğu belirlenmiştir. Kadınların eğitim durumu yükseldikçe sağlık inançlarının da yükseldiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: KETEM, meme kanseri, sağlık inancı, kadın, ebe

According to contemporary public health philosophy, the crucial thing is to take measures to protect and improve one's health before becoming ill. Early diagnosis has also great importance in breast cancer. Thus, the main purpose of this study is determined the health beliefs related to breast cancer of women applied to the cancer early diagnosis, screening and education centers (CEDEC). Between 01 January, 2019 and 31 March, 2019, 695 women applied to KETEM(CEDEC) in Darıca, Kocaeli has consisted of sample of this study.In the descriptive study type, personal data form and Champion health belief model scale were used to collect data. In the analysis of data obtained, for comparing two independent groups Mann Whitney U test and for comparing the means of more than two groups Kruskall Walliss test and Pearson correlation analysis were used and the significance level was taken as 0.05.As a result of the study, it is determined that %80.3 of the participants have not any problems with their breasts, %80 of participants have information about the risk of breast cancer and the %81.7 participants have breast self-examination. Additionally, it is determined that the participants' sensitivity, caring, health motivation, knowing the benefits of breast self-examination (BSE-KKMM), self-effectiveness and high believes about benefits of mammography. However it is stated that women's health belief were lower in terms of obstacles in performing mammography and BSE(KKMM), and as their health beliefs increased as women's educational status increased.Keywords: CEDEC, breast cancer, health belief, woman, midwife