Fasciola hepatica ile doğal enfekte sığırlarda antioksidan seviyesinin belirlenmesi

Abstract

Sığır yetiştiriciliği Türkiye'de büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde en büyük payasahiptir. Türkiye ekonomisinde önemli bir yeri olan sığır yetiştiriciliğinin en büyüksorunlarından birisi Fasciola hepatica'dır. F. hepatica, büyükbaş ve küçükbaş olmaküzere çok sayıda evcil ve yabani memelide karaciğere yerleşimi olan, yeryüzündeyaygın, zoonotik özellikli bir parazittir. Bu çalışmada, F. hepatica tespit edilensığırlarda antioksidan seviyesinde meydana gelebilecek değişimlerin belirlenmesiamaçlanmıştır.Araştırma materyalini çeşitli büyükbaş hayvan işletmeleri ve ekstansif sığıryetiştiriciliği yapılan işletmelerdeki 281 baş sığır oluşturdu. Çalışma yapılacakhayvanların genel klinik muayenesi yapıldıktan sonra gaita, kan ve KC örnekleritoplandı. Gaita örneklerinde Fasciola spp. yumurtalarının saptanması amacıylasedimentasyon-çinko sülfat flotasyon metodu kullanıldı. Ayrıca gaita örneklerinde F.hepatica antijenleri ELISA ile araştırıldı. Serum örneklerinde antioksidan seviyesininbelirlenmesi için Malonaldehit (MDA), Süperoksitdismutaz (SOD),Glutatyonperoksidaz (Gpx) ve Katalaz (CAT) analizleri yapıldı.Gaita örneklerinin mikroskobik muayenesi sonucunda 281 örnekte 6 (% 2.12) pozitifolduğu tespit edildi. Serum örneklerinden yapılan ELISA sonucunda 20 örnek pozitifbulundu. Yapılan antioksidan analizi sonucunda SOD ve MDA ya ait verilerin normaldağılım gösterdiği, nonparametrik test (Mann Whitney-U testi) ile karşılaştırıldığındahasta-sağlıklı grup karşılaştırmalarında dört değişkenden sadece CAT için anlamlı farkbulunduğu gözlendi.Sonuç olarak, kronik fasiolazisin sığırlarda hematolojik ve hemostatik parametrelerdeönemli değişikliklere neden olabileceği kanısına varılmıştır.

Cattle breeding has the largest share of cattle breeding in Turkey. One of the biggestproblems of breeding cattle which has an important place in Turkey's economy ishepatica. F. hepatica is a common, zoonotic parasite on the liver that has a largenumber of domestic and wild mammals, including bovine and ovine.In this study, itwas aimed to determine the changes in antioxidant level in cattle with F. hepatica.The research material consisted of 281 cattle in various cattle holdings andextensively cattle raised holdings. Fecal, blood and liver samples were collected aftergeneral clinical examination of the animals. Fasciola spp. eggs were used for thedetermination of sedimentation-zinc sulfate flotation method. In addition, F.hepatica antigens were investigated by ELISA in stool samples. Malonaldehyde(MDA), Superoxidedismutase (SOD), Glutathione peroxidase (Gpx) and Catalase(CAT) analyzes were performed to determine the antioxidant level in serum samples.As a result of microscopic examination of stool samples, 6 (2.12%) were positive in281 samples. Serum ELISA results showed that 20 samples were positive. As a resultof the antioxidant analysis, it was observed that the data of SOD and MDA showedsmooth distribution and when compared with the nonparametric test (MannWhitney-U test), there was a significant difference in patient-healthy groupcomparisons from four variables for CAT alone.In conclusion, it is concluded that chronic fasciolasis may cause significant changesin hematological and hemostatic parameters in cattle.