An innovative step towards resolving Turkey`s `headcraf conflict` : Assesing the applicability of `interactive conflict resolution` at the civil society organizations level

Abstract

Gayri resmi metodlar olan ve üçüncü kişiler tarafından uygulanan ?SorunlarınEtkileşimli Çözümü? (SEÇ) yöntemleri, taraflar arasındaki işbirliği ve iletişiminarttırılması, ve olumsuz düşünce ve tutumların açıkça ifade edilebilmesi ile sorununçözümüne yönelik önemli bir adımın atılabileceğini savunurlar. Karşı tarafınkorkularının, ihtiyaçlarının, değerlerinin ve önyargılarının anlaşılması suretiyle çatışangruplar arasındaki uzlaşma yolunun açılacağını vurgulayan bu yöntemler genellikleçatısan kimlikler ve değerler üzerine kurulu, ve çıkmaza giren toplumsal ya da gruplararası sorunlara uygulanır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin başörtüsü sorununu slamcıve Kemalist STKlar çerçevesinde değerlendirerek SEÇ'in başörtüsü sorununa uygulanıpuygulanamayacağını belirlemektir. Bu doğrultuda, hangi yöntem(ler) daha uygunolacaktır ve başarılı bir SEÇ müdahalesi için hangi durumlar göz önüne alınmalıdır gibisorulara yanıt aranmaktadır.Başörtüsü sorununu STK'lar bazında değerlendirdiğimizde slamcı STK'ların kimlik,tanınma ve adalet ihtiyaçlarına, Kemalist STK'ların ise güvenlik ve kimlik ihtiyaçlarınavurgu yaptıkları sonucuna varırız. Bunun dışında her iki taraf demokrasi, laiklik, kadınhakları ve insan hakları gibi kavramları eşdeğer biçimde vurgularken onlarayükledikleri değereler ve anlamlar önemli ölçüde farklılaşmaktadır.SEÇ yötemlerinin başörtüsü sorununa uygulanabilirliğine baktığımızda ise bireyselihtiyaçlar, kimlik ve dönüşüm odaklı yöntemlerin, uyuşmazlığın altında yatan temelnedenleri daha kapsamlı gösterebildikleri için daha uygun metodlar olarak ortayaçıkmaktadırlar. Başörtüsü uyuşmazlığının çözümü ile ilgili olarak ise, dönüşüm odaklıyöntemler, herhangi bir SEÇ müdahalesinin ilk aşamasında uygulanabilecek en uygunmetod olarak gibi görünmektedir. Bu ilk aşamayı takiben ise, iletişim ve ilişki bazlıyöntemlerin uygulanması daha uygun olacaktır. Tüm bu SEÇ yöntemleri olası birmüdahalenin ilk aşamalarında uygulanmadıkları takdirde insani ihtiyaçlar, kimlik,psikolojik ya da müzakere bazlı metodlar istenen yapıcı sonuçları veremeyecek gibigörünmektedir.

Interactive Conflict Resolution (ICR) approaches are non-official methods suggestingthat through sustained contact and interaction, negative perceptions and attitudes of theparties towards each other can be exchanged so that empathy can be built paving theway to the resolution of protracted conflicts. Accordingly, the objective of this study isto conduct an assessment of Turkey?s ?headscarf conflict? in the context of Islamist andKemalist CSOs. Following the findings of this assessment, conditions that should betaken into consideration for a successful ICR intervention are indicated and theapplicability of the ICR approaches to the headscarf conflict is evaluated. The purposeof this endeavour is to identify the most appropriate ICR approaches for this case.Given the assessment of the headscarf conflict, the Islamist CSOs appear to stronglyemphasize their needs for identity, recognition and justice, while the Kemalist CSOsindicate their needs for identity and security. Moreover, it is discovered that whilecertain concepts such as human rights, democracy, secularism, and women rights areshared by the adversarial parties, different values are attributed to them.The evaluation of the ICR approaches to the headscarf conflict suggests that humanneeds; identity; and transformation-oriented approaches appear to be the mostappropriate ones in addressing the underlying causes of the conflict. Concerning theresolution of the headscarf conflict, transformation-oriented approaches appear to be themost appropriate ones for an initial ICR intervention, while communal relations andcommunication based approaches seem to be appropriate for a subsequent intervention.