The Rupture in visual language: The transition of arts in Turkey 1970-1980 and the women artists of the period

Abstract

ÖZGÖRSEL D LDE KIRILMA: 1970-1980 DÖNEM NDE TÜRK GÖRSELSANATLARINDA GEÇ Ş DÖNEM VE DÖNEM N KADIN SANATÇILARIÖmür KulaGörsel Sanatlar ve Görsel letişim Tasarımı Yüksek Lisans ProgramıTez Danışmanı: Hasan Bülent KahramanŞubat 2005, x+222Batı Sanatında yaşanan, alışılagelmiş kanvas-resmi ve heykel formlarından, kolaj,hazır-obje, yerleştirme ve gösterilere uzanan değişim, batı dünyasının içinden geçtiğisosyo-politik gelişmelerle paralel olarak doğal bir evrim sergilemiştir. Türk görselsanatları özelinde, bu tarz bir değişim kabaca 1960 ve 1990 yılları arasında yaşanandöneme tekabül ederken, sanatın değişen yüzü, yeni eğilimlerin benimsenmesi,pratikte uygulamaya konulması, takdir edilmesi ve sergilenmesi sürecinde, düzgünbir gelişim çizgisinden ziyade görünürde bir `kırılma' şeklinde gerçekleşmiş ve Türkgörsel sanatlarında geleneksel formların yerini yeni formların aldığıgözlemlenmiştir. Bu tez, bu geçişi bir `kırılma' olarak adlandırmanın mümkün olupolmadığını sorgularken, dönemin; kamu önündeki görünürlükleri, aktifüretkenlikleri, katılımcılıkları ve kendilerine özgü sanatsal tarzlarıyla bu sürecinyaşandığı sahnede belirgin olarak yer alan kadın sanatçılardan, Füsun Onur, AyşeErkmen, Canan Beykal, Gülsün Karamustafa ve Nur Koçak'ın bu sürece katkılarınıortaya koymak üzere yola çıkmıştır. Batıdaki tanımıyla kavram ve kavramsal sanatçerçevesinde tartışılan ve Türkiye'de dönemin getirdiği sosyo-politik değişimlerlebirlikte okunan bu kadın sanatçılar, işlerini `kavramsal' ve bu bağlamda kendilerini`kavramsal sanatçı' olarak konumlamaları dolayısıyla tartışılmış ve özellikle 1970ve 1980 arası döneme, Türk sanatının kanvas dışına taşan ve kavramsallığayakınsayan yüzünün Türk görsel sanatları açısından bir dönüm noktası olmasındakien etkin figürlerden olarak; sanatsal kompozisyon ve temsile yeni konuların,formların ve kavramların entegre edilmesi suretiyle imzalarını atmışlardır.Anahtar kelimeler: kavramsal sanat, kavramsallık, görsel dil, kırılma, kadınsanatçılar, Türkiye

ABSTRACTTHE RUPTURE IN VISUAL LANGUAGE: THE TRANSITION OF ARTS INTURKEY 1970 - 1980 AND THE WOMEN ARTISTS OF THE PERIODÖmür KulaM.A Visual Arts and Visual Communication DesignThesis Advisor: Hasan Bülent KahramanFebruary 2006, x+222The shift of arts from conventional forms of canvas-painting and sculpture tocollage, ready-mades, installations and performances as it had occurred in thehistory of western art follow a linear and natural unfolding in parallel with socio-political evolvements. In the case of Turkish visual arts, this kind of a transformationprojects to the time period between 1960s to 1990s where the face of arts change notsmoothly but rather in the form of a `rupture? as new tendencies are embraced,practiced, applauded and exhibited; substituting the traditional forms of art-makingin Turkey. The hypothesis, while seeking the possibility of naming thistransformation as a `rupture?, runs in order to single out the contributions ofsignificant women artists of the period, Füsun Onur, Ayşe Erkmen, Canan Beykal,Gülsün Karamustafa and Nur Koçak; whose visibility, active participation,production and unique artistic style happens to conquer the scene. Discussed withinthe western understanding of concept and conceptual art, and also through the socio-political environment of Turkey during the particular time period; these womenartists, who are categorizing their works as `conceptual? or themselves for thatmatter as `conceptual artists?; appear as the most remarkable figures active in theyears especially between 1970 and 1980 naming the era as one turning point in thehistory of Turkish Visual Arts, where fine arts in Turkey move out of the canvas andconverge to `conceptuality? as new subject matters, forms and concepts areintegrated within the artistic representation and composition.Keywords: conceptual art, conceptuality, visual language, rupture, women artists,Turkey