Türkiye`de katma değer vergisi özelinde belediyelerin finansman sorununa bir çözüm önerisi

Abstract

Günümüzde dünyanın gelişmiş birçok ülkesinde yerel yönetimlerin; sorunlara daha etkin ve hızlı müdahale edebilmesinin gerekliliği konusunda fikir birliği oluşmuş, finansal olarak özerklik sağlanmış yerel yönetimlerle ülkenin daha güçlü hale geleceği ve yerel hizmetlerin daha etkin yerine getirileceği anlaşılmıştır. Özerk yerel yönetimler konusunda titizlikle üzerinde çalışılması gereken konular ise küreselleşme mi yerelleşme mi? Ne kadar özerklik? Özerklik feodalizme götürür mü?soruları olmuştur. Merkezi yönetim ile belediyeler arasındaki gelir bölüşümünün etkin, verimli, rasyonel ve adil esaslara göre çözümlenmesi meselesi, belediyelerin kalıcı ve etkin hizmet verebilmelerinin ön şartı olmasına rağmen ?makullük?, ?rasyonellik? ve ?adillik? kriterlerinin belirlenmesi konusunda bir fikir birliği yoktur. Belediyelerin merkezden finanse edildiği bir siyasal yapıda; gelir dağılımı eşitliği ile gelir dağılımı adaleti arasındaki uygun bir kombinasyonu bulmak oldukça zordur. Yerel hizmetlerin etkin ve verimli olarak hizmet üretilebilmeleri için yerel yönetim kuruluşlarının kendi görev alanları ve gelir kaynakları üzerinde, sorumluluklarıyla orantılı yetkilere sahip olmaları gerekmektedir. Bu çalışmada; merkezi idareden aktarılan payların dağılım şeklindeki değişikliklerle; merkezi yönetimin yereldeki temsilcisi sayılan belediyelere, kamu gelirlerinin kaynağı olan girişimcileri, vatandaşları teşvik edici bir rol verilip verilemeyeceği incelenecektir. Ayrıca 2003 ? 2011 yılları arası paylaşım kriterleri farklı olsaydı nasıl bir değişim olacağı incelenecektir. Bu yılların analizi yapılırken, KDV bazında kamu gelirleri, Yerel Yönetim bazında kamu giderleri, kamu gelirlerinin belediyelere pay edilmesinde uygulanan kriterler ve verileri geniş kapsamlı analizlerle değerlendirilerek belediyelerin finansmanında, dağıtım kriterleri değişikliği ile belediyelerin daha verimli, etkin, başarılı olması sağlanabilir mi konuları araştırılacaktır.

Nowadays in many developed countries, there is an agreement about necessity of more efficient and rapid response to problems of local governments and it is understood that the country will become more powerful and more effective fulfillment of local services with local governments which provided financial autonomy. Topics to be studied carefully about autonomous local governments are decentralization or globalization. Main questions are ?How much autonomy?? and ?Has autonomy take to feudalism?? Although the resolution of issue according to effective, efficient, rational and fair principles about the income distribution between the central administration and the municipalities is a precondition of permanent and efficient services of local governments, there is no consensus on the principles determining the criteria `reasonableness`, `rationality` and `fairness`.In a political structure that municipalities are financed from the center, it is very difficult to find an appropriate combination between equality and justice in the distribution of income. Local governments must have privileges which is proportionate with responsibilities on own mandates and source of income for producing to serve as an effective and efficient local services.In this study, it will be examined giving a role that encouraging entrepreneurs (the source of public revenue) and citizens by local governments which are representative of central government with changes in the form of distribution of the shares transferred from central administration and also effects of VAT.In addition, if sharing criteria was different, it would how a change between the years 2003-2011 will be investigated. During the comprehensive analysis of these years with public revenues on the basis of VAT, local government?s expenditure, criteria/data to be applied in the share of public revenues to municipalities whether changing the method financing of municipalities can make local governments more efficient and productive will be explored.