Transformation of sovereignty discourse in Turkish politics

Abstract

Bu tezin ana konusu Türk siyasetinin önemli geçiş dönemlerinde egemenlik söyleminin dönüşümü ve bu söylemin farklı ideolojilerin siyasi hedefleri ile bağlantılı olarak oynadığı rollerin bir analizidir. Giderek yaygınlaşan küreselleşme ve parçalanma süreçleri karşısında egemenlik kavramının sonunun gelip gelmediğini tartışmak yerine, bu çalışma egemenlik söylemi ile karşıt siyasi ideolojilerin söylemsel bütünlüğünün sağlanması arasındaki ilişkiyi irdelemektedir.Bu amaçla, Türk siyasetinde dönüm noktası olarak belirlenen dört dönem söylem kuramı yöntemi kullanılarak incelenmektedir. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü, Türk ulus-devletinin inşası, 1980 sonrası Türkiye'nin küreselleşmesi, ve 2000 sonrası Türkiye'nin Avrupa ile bütünleşmesi egemenlik söyleminin dönüşümü açısından ele alınan dönemler arasında yer almaktadır.Bu araştırma sonucunda elde edilen bulgular, egemenlik söyleminin Osmanlıcılık, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, İkinci Cumhuriyetçilik ve Avrupalıcılık ideolojileri ile ilintili tarihsel ve siyasi amaçlar bağlamında süregelen üretimini/yeniden üretimini belgelemektedir. Bu doğrultuda, tezin bulguları egemenliği tarafsız, doğal, ve ebedi bir kavram olarak kabullenen çalışmaların sorgulanmasını sağlayarak, bu yaklaşımların aksine, egemenlik kavramının içinde birçok anlamı ve siyasi değeri barındıran ve bu kapsaycı özelliği ile farklı güç odakları tarafından siyasi sınırlar ve ilişkili karşıtlıklar oluşturulmasına destek olan bir ?boş-göstergen? (empty-signifier) görevi üstlendiğini göstermektedir. Sonuç olarak Türkiye'de mevcut mutlak, şartsız ve devlet-merkezli egemenlik doktrininin dönüştürülebilmesi için ilk önce kavramın siyasetle olan yakın ve tartışmalı ilişkisinin çözümlenmesi gerektiği savunulmaktadır.

This dissertation offers an analysis of the transformation of sovereignty discourse in Turkey and illustrates the various discursive utilizations of the concept in connection with purposes of competing ideologies in turning points of Turkish politics. Rather than discussing whether or not sovereignty is obsolete in the face of growing globalization and fragmentation, this study underlines the need to reappraise the implications of the role that sovereignty plays in conditioning the coherence of opposing political ideologies.To this end, four critical `moments? are studied by employing a discourse-theoretic approach: dislocation brought by the Ottoman disintegration; creation of the Turkish Nation-state; disruption engendered by globalization during the post-1980 Turkey; transformation unleashed by Turkey?s `Europeanization? during the 2000s.By illustrating the historico-political production/reproduction of sovereignty in relation to ideologies of Ottomanism, Turkish Nationalism, Populism, Statism, Second Republicanism and Europeanism, the findings refute the conventional view that presents sovereignty as a fixed, neutral and timeless organizing principle of modern politics. Instead, it is shown that sovereignty acts as an empty-signifier embodying a broad plurality of meanings to allow power blocs to produce political frontiers and uphold associated antagonisms. It is argued that only by deconstructing this highly politicized and contentious nature of the concept that we can start to question the unconditional, absolute and state-centric doctrine of sovereignty prevailing in Turkey.