Geleneksel olmayan para politikaları ve son dönemdeki uygulamaları

Abstract

Bir ekonomide ulaşılmaya çalışılan büyüme, istihdam artışı gibi amaçlara ulaşmak için uygulanan politikalar içerisinde para politikasının büyük bir önemi vardır. Ülkelerin gelişmişliğine, yapısal farklılıklarına göre kullanılan para politikası araçları da değişiklik göstermektedir. Uzun bir süre fiyat istikrarı hedefi üzerinde yoğunlaşılmış, bu hedefin aynı zamanda finansal istikrarı da sağlayacağı görüşü ön plana çıkmıştır. Fiyat istikrarına ulaşmak için geleneksel para politikası araçları kullanılmıştır.Küresel finansal kriz döneminde geleneksel para politikalarının ekonomik toparlanma için yeterli olmadığının anlaşılması ile merkez bankaları geleneksel olmayan para politikalarını uygulamışlardır. Gelişmiş ülkelerin çoğu geleneksel olmayan para politikası araçlarından miktarsal genişleme, kredi genişlemesi, teminat çeşitlendirmesi gibi araçları kullanırken, gelişmekte olan birçok ülke bu araçlardan faiz koridoru, zorunlu karşılık gibi araçları kendine özgü bir şekilde kullanmıştır. Bu çalışmada 2008 finansal krizinin, merkez bankalarının para politikası çerçevelerinde yarattığı değişimi göstermek, küresel kriz sonrasında kullanılan geleneksel olmayan para politika araçlarının uygulanışı ve bu politikaların kriz döneminden sonra TCMB tarafından nasıl uyguladığı hakkında bilgi vermek amaçlanmıştır. Bu çerçevede çalışmanın birinci bölümünde para politikası ve amaçları, ikinci bölümde para politikasının geleneksel araçları, üçüncü bölümde son yaşanan finansal kriz ve bununla birlikte yoğun şekilde kullanılmaya başlanan geleneksel olmayan para politikası araçları ortaya konmaya çalışılmıştır. Dördüncü bölümde ise TCMB'nin uyguladığı geleneksel olmayan para politikası ve araçları anlatılmıştır. Çalışmanın son bölümünde, Türkiye'de 2011 ile 2016 yılları arasında uygulanan zorunlu karşılıklar ve faiz koridoru araçlarının makro ekonomik değişkenler üzerindeki etkisi öncelikle birim kök testleri, ardından ise VAR analizi yardımıyla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında politika çıkarımları yapılmaya çalışılmıştır.

Monetary policy is a great advantage in the policies applied to achieve goals such as growth and increase in employment in an economy. The instruments of monetary policy used vary according to the development of countries and their structural differences. For a long time, it has been focused on the price stability target, and it has come to the forefront that this target will also provide financial stability. Traditional monetary policy tools have been used to achieve price stability.Under the understanding that traditional monetary policies are not sufficient for economic recovery during the global financial crisis, central banks have implemented unconventional monetary policies. While many developed countries use instruments such as quantitative easing, credit expansion, collateral diversification from unconventional monetary policy instruments, many developing countries have used instruments such as interest corridors, reserve requirements as their own.Under the understanding that traditional monetary policies are not sufficient for economic recovery during the global financial crisis, central banks have implemented unconventional monetary policies. While many developed countries use instruments such as quantitative easing, credit expansion, collateral diversification from unconventional monetary policy instruments, many developing countries have used instruments such as interest corridors, reserve requirements as their own. In this study it is aimed to show the change that the 2008 financial crisis created in the framework of monetary policy of central banks, give information about the application of the non-traditional monetary policy instruments used after the global crisis and how these policies are implemented by the TCMB after the crisis period. In the first part of this framework, monetary policy and objectives, in the second part the traditional tools of monetary policy, in the third part the last financial crisis and unconventional monetary policy instruments which are being used intensively were tried to be revealed. In the fourth chapter, non-traditional monetary policies and instruments implemented by the TCMB are explained. In the last part of the study the impact on macro-economic variables of reserve requirements and interest rate corridor applied between 2011 and 2016 in Turkey, primarily unit root tests, and then analyzed with the help of the VAR analysis. Policy outcomes have been tried to be found in the obtained findings.