Ağır kafa travmalı olgularda intrakranial basınç ve hipotalamo-hipofizer -gonadal aks arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Amaç: Kafa travmaları ülkemizde artan trafik kazaları ve şiddet olayları nedeniyle önemli bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Komplikasyonları mümkün olduğu kadar erken tanımak, mortalite ve morbidite oranlarını azaltmak ve sonucu tahmin etmek için kafa travmalı olgularda hipotalamo-hipofızer-gonadal aks ve 1KB arasındaki ilişkiyi bilmeliyiz. Gereç ve yöntem: Bu çalışmada ağır kafa travmalı olgularda 1KB, BBT'de bazal sisternaların durumu ve orta hat şiftinin varlığı ile hipofız hormonlarından GH, TSH, LH, FSH, PRL ve bunların son organ yanıtlarından T3, T4 ve Te'un prognoz ile ilişkisi araştırıldı. Çalışmada 15 ağır kafa travmalı yetişkin erkek olguda sürekli 1KB monitorizasyonu ile 1KB ölçümü, gelişteki BBT'lerinin değerlendirmesi, 0-4. günlerde hormon düzeyleri Ölçümü yapılarak bu parametrelerin, olguların 15. gündeki kısa dönem sonuçları ile ilişkisi değerlendirildi. Ayrıca 4. gün olgularda hipotalamohipofızer aksı değerlendirmek amacıyla TRH ve LHRH ile provokasyon testleri yapıldı. Bulgular: Yüksek İKB'ın ve bazal sisternaların kompresyonunun mortaliteyi arttırdığı, bunların prognoz üzerine etkin olduğu bulundu(sırası ile p=0,009, p=0,033). Orta hat şifti ile prognoz arasında istatistiksel olarak anlamlı birliktelik saptanmadı. O.gün ve 1-4 günlük ortalama bazal hormon değerleri ile mortalite arasında ilişki bulunamadı. TRH ve LHRH ile provokasyon testi sonrası yeterli yanıt elde edilen olgularda hipotalamohipofızer aksın sağlam olduğu kabul edildi. Sonuç: Bulgularımıza göre, 1KB ölçüm değerleri ve ilk BBT'de bazal sisternaların kompresyonunun varlığı ağır kafa travmalarında prognozu tahmin etmek için kullanılabilir fakat hipofızer hormon değerleri kullanılamaz. 54

SUMMARY Objective: Because of the increasing rate of traffic accidents and assaults, head trauma is going to be one of the most important health issues in our country. To diagnose complications as early as possible, to estimate outcome and to decrease morbidity and mortality, we have to know the relation between hypothalamo- pituitary-gonadal axis and ICP in patients with head injury. Material and Methods: In this study we explored intracranial pressure (ICP), presence of midline shift on cranial computed tomography (CT) in patients admitted to the neurosurgical intensive care unit (NICU) with the diagnosis of severe head trauma. We also try to find out, if there is any, effect of the pituitary hormones on the prognosis by measuring the pituitary hormones; Growth hormone (GH), Thyroid stimulating hormone (TSH), Luteinizing hormone (LH), Follicle stimulating hormone (FSH), Prolactin (PRL), thyroid hormones (T3, T4), and testosterone (Te). 15 adult male patients included in this study. All patients were put on continuous ICP monitorization; hormone levels were evaluated on days of 0 to 4 of admission. Midline shift was evaluated on the initial CT performed at the time of admission. All of these variables were compared to the ones performed on the 1 5 day of admission. Luteinizing hormone releasing hormone (LHRH) and Thyroid releasing hormone (TRH) provocative tests were performed on the 4 day to evaluate the hypothalamopituitary axis. Results: High ICP and compression of the basal cisterns have effect on the prognosis, they increase mortality (p=0,009, p=0,033 respectively). We did not find any significant effect of midline shift on the prognosis. There is no significant effect of the mean hormone levels on the mortality. We found that hypothalamopituitary axis is intact in patient evaluated by provocative LHRH and TRH tests. 55Conclusion: According to our results, we conclude that ICP evaluation and compression of the basal cistemas on the initial CT can be used to estimate the prognosis of severe head injury but pituitary hormone levels can not be used. 56