From traditionalism to modernism: Mental health in the Ottoman Empire

Abstract

Bu tez Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşmesi bağlamında ruh sağlığı tarihi alanında bir perspektif sunmaya çalışmaktadır. Araştırmanın amacı Foucault'cu teorik bir çerçevede sosyal tıp tarihine mütevazi bir katkı sağlamaktır.İlk etapta literatür taraması yapılarak Osmanlı tıp tarih yazıcılığındaki değişimler ve sosyal tıp tarihinin ortaya çıkış süreci gösterilmiştir. Başlangıçta sadece kurumsal tarihten oluşan Osmanlı tıp tarihyazıcılığı 1970'lerin sonlarına doğru yön değiştirmiş, bu değişim ile tıp tarihi çalışmaları tıbbın toplum üzerindeki etkilerini de inceler hale gelmiştir.Tez bundan sonra gelenekselcilikten modernliğe geçiş sürecini irdelemiştir. Bu bağlamda tıbbi modernleşmenin sınırları ve tıbbi bilginin ne ölçüde bir disiplin aracı olarak kullanıldığı sorgulanmıştır. Böylelikle Osmanlı İmparatorluğunda modernleşmenin ruh sağlığını ne yönde etkilediği tecrit uygulamaları ve devlet kontrolü yaklaşımı açılarından tartışılmaktadır. Bu anlamda modernite öncesi ve sonrası dönemler arasında karşılaştırmalı bir bakış açısı sunulmaya çalışılmaktadır.Tıbbi modernleşme sürecinin başlangıcı öncesinde tecrit pratikleri ne tek tip idi, ne de tamamen devletin kontrolündeydi. Gerek dini kurumlar, gerekse aileler ve mahalle sakinleri gerekli gördüklerinde hastaları tecrit edebiliyorlardı. Öte yandan on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren tıbbi bilgi bir disiplin aracına dönüştürülmüştür. Buna karşın ancak gerekli organizasyon yapısı kurulduğu ölçüde kullanılabilmiştir.Bu bağlamda bu çalışma devlet gözetiminin artışının ve tecrit uygulamasının bir disiplin aracı olarak etkinleşmesinin ancak gerekli kurumsal altyapının inşası ölçüsünde gerçekleştiğini göstermek amacındadır. Hasta kişilere uygulanan disiplin, kurumların aynı düzeyde yenilenmemesi sonucu eşit bir şekilde ve aynı zamanda gerçekleşmemiştir.Anahtar Kelimeler: Osmanlı Modernlesmesi, Osmanlı Sosyal Tıp Tarihi, Ruh Sağlığı, Akıl Hastanesi

This thesis aims to offer a perspective on the history of mental health in the Ottoman Empire with a special focus on modernization. It is designed to be a modest contribution towards studying social history of medicine relying on the Foucauldian theoretical framework.It first provides a literature review to delineate the changes in the Ottoman medical history writing and the origins of the Ottoman social history of medicine. Originally being a purely institutional history, Ottoman medical historiography has become transformed in the late 1970?s by discussing social effects of medicine.This thesis then intends to portray the transition from traditionalism to modernism. It investigates the limits of medical modernization and asks the question as to what degree medical knowledge was used as a disciplinary mechanism. It searches for how modernization shaped mental health in the Ottoman Empire with respect to confinement practices and state control. With this regard this thesis is aimed to show a comparative perspective between pre-modern and modern mechanisms in terms of confinement practices and state control.Up until the commencement of medical modernization confinement practices were not standardized, and were not necessarily under the control of the state. Religious institutions as well as and family and neighborhood members did play decisive roles in confinement practices. However, from the second half of the nineteenth century, medical knowledge was used as a disciplinary mechanism to a degree in which effective organizational structures were established. Mental treatment, hospital conditions and confinement practices were left to state control.This project aims to show that state control was increased and confinement was used as a disciplinary mechanism to a degree in which the required effective organizational structures to be established. Discipline imposed upon individuals was not experienced homogenously due to differences in the level of institutional effectiveness and modernization throughout the Empire.Keywords: Ottoman Modernization, Ottoman Social History of Medicine, Mental Health, Mental Asylum