Religiosity and democratic attitudes: An empirical study of tolerance in Turkey

Abstract

Soğuk Savaş'ın bitiminin ve Sovyet Blok'unun çözülmesinin ardından, dünya genelinde yeni bir demokratikleşme dalgası hissedilmeye başlanmıştır. Bu demokratikleşme girişimleri üzerine yapılan araştırmalar bazı ülkeler demokratikleşme sürecinde daha başarılı olurken bazılarının demokratik olmayan statükoyu korumak için daha da muhafazakâr tutumlar benimsediği sonucuna varmıştır. Farklı durumlarda demokratikleşmeyi kolaylaştıran/engelleyen faktörler neler olabilir? Bu tez bu soruya cevap vermeyi amaçlamaktadır. Kişisel tutumların ve bu tutumları şekillendiren faktörlerin demokratikleşme için önemine odaklanarak, dindarlığın demokratik tutumlar üzerindeki etkisi 2005-2006 Dünya Değerler Araştırması verilerinin kullanımı ile dört inanç grubu ?İslam, Katoliklik, Protestanlık ve Ortodoksluk- arasında karşılaştırmalı olarak analiz edilmektedir. İstatistiksel analizlerle dindarlığın vatandaşlık kültürü (civic culture) ve tolerans için, vatandaşlık kültürü (civic culture) ve toleransın da demokratikleşme için önemi gösterildikten sonra, dikkatler daha özel bir konuya, Türkiye'de toleransa çevrilmektedir. Farklı dindarlık ve eğitim seviyelerinden kişiler ile yapılan derinlemesine görüşmeler kişisel demokratik tutumlar ve bunların arkasındaki motivasyonlar üzerine daha detaylı bilgi edinmeyi amaçlamaktadır. Bulgular dindarlığın Türkiye'de hâkim olan, hâlihazırda bilinen, toleranssızlıkla ilişkisini değerlendirecek şekilde irdelenmektedir. Türk halkı arasında gözlemlenen tolerans ile alakalı tutumlardaki farklılaşmalar, çeşitli faktörlerin toleransı seviyelendirmekten ziyade şekillendirmekteki önemini göstermektedir. Hem dindarlık hem eğitim düzeyi, başka pek çok faktörün yanı sıra, tolerans üzerinde farklı boyutlarda anlamlı etkiye sahiptir.

Following the end of the Cold War and the dissolution of the Soviet Bloc, a new wave of democratization started to be experienced throughout the world. Investigations of these democratization attempts concluded that some countries were more successful in processes of democratization while others embraced more conservative attitudes to maintain the undemocratic status quo. What might be the factor(s) easing/hindering democratization in certain settings? This thesis aims to answer this question. Focusing on the significance of individual attitudes for democratization and the factors shaping these attitudes, the impact of religiosity on democratic attitudes is analyzed comparatively across four religious affiliations ? Islam, Catholicism, Protestantism and Orthodox Christianity- using the 2005-2006 World Values Survey dataset. Once the importance of religiosity to civic culture and tolerance and of the availability of civic culture and tolerance to democratization is shown through the statistical analyses, the thesis turns its attention to a more specific subject; tolerance in Turkey. In-depth interviews conducted with individuals of different religiosity and education levels aim to obtain more detailed information on individual democratic attitudes and motivations behind them. The findings are analyzed to evaluate the relevance of religiosity for the already-known intolerance in Turkey. The divergences with regard to attitudes of tolerance identified within the Turkish public signal the relevance of various factors to shaping tolerance rather than leveling it. Both religiosity and education level, besides many other factors, have significant impacts on tolerance in different aspects.